Chương 73: Lễ tang của tử tước Sainte-Hermine


Bây giờ chúng ta biết điền sản của tử tước Sainte-Hermine sinh sôi, phát triển như thế nào Đất Trầu, chúng ta có thể quay trở lại với câu chuyện tại.
Có lẽ tôi cần giải thích với các bạn độc giả tác động đến hai trẻ người Pháp, ngài James Asplay và René về gia đình phục quyền thay đổi những phong tục của người A Rập từ thời Kinh thánh hồi đầu thế kỷ XX như thế nào.
Thánh Abraham có lẽ cũng sùng đạo hơn Rémi, Rébécca có lẽ cũng đẹp hơn Adda, thánh David và Jonathan có lẽ cũng tự hào hơn Bernard và Jules, cuối cùng Samson, người xé con hổ bằng cách cầm hai hàm của nó e cũng gan dạ và dũng cảm hơn Justin.
Khi hai trở lại phòng mình, hai chàng trai trẻ về phòng của họ, tất cả đều ngạc nhiên trước những gì họ thấy và đều nghiêng mình trước vĩ đại khiêm nhường ấy.

Ngày hôm sau, khi Adda đến hỏi hai ngủ có thoải mái và liệu họ có cho phép cha đến gặp hai chủ trẻ các đều trả lời đồng ý. Ông già bước những bước chậm rãi, chắc chắn vào phòng hai , tay cầm cuốn sổ để báo cáo.
- Thưa hai tiểu thư, - ông - Việc đầu tiên phải làm giữa chủ nợ và người nợ sau hai mươi năm gặp, đó là người nợ đến nộp tiền nợ của mình.
Hai ngạc nhiên nhìn nhau.
- Cha chúng tôi chưa bao giờ nhắc đến chuyện này - Hélène - Nếu có bác là chủ nợ chứ phải cha tôi, trong trường hợp ấy, việc chúng tôi phải làm là bán chỗ ở này và chia đôi với bác.
Ông Rémi bật cười.
- Tôi thể chấp nhận điều kiện như thế thưa tiểu thư, như thế là bán phục vụ thấp kém của tôi cho ông chủ với giá cắt cổ rồi. , thưa tiểu thư, nếu các mệt, hãy cùng tôi để tận mắt nhìn chỗ của cải của mình. Nếu các cho là diện của hai người kia cần thiết tôi rất vui lòng báo cáo trước càng đông nhân chứng càng tốt.
Hai chị em nhìn nhau và đồng ý là chuyện này chỉ nên biết giữa họ.
- Chúng tôi mình. - Hélène đáp - Xin bác hãy dẫn đường.
Ông già tiến lên trước họ vài bước, mở cánh cửa và ra hiệu cho hai bước vào. Đây là căn phòng duy nhất trong nhà được xây bằng đá có thanh chấn sỏng bằng sắt ngoài của sổ. Đồ đạc bên trong chỉ có hai chiếc thùng sắt, cái cao bộ, cái cao ba bộ, mỗi thùng được gắn vào tường bằng hai cái xích sắt bao bằng đầu người dựa hai thanh sắt gắn vào tường bằng hai vòng tròn sắt.

Ông già rút chìa mở khoá cho phép mở nắp thùng. Chiếc nắp mở ra trước con mắt kinh ngạc của Hélène và em với lượng vô số những thoi vàng bằng ngón tay út. Hai chị em ôm nhau vừa nhìn nhau ngạc nhiên.
- Thưa các ông già - Trong thùng này phải có hơn triệu.
Hai rùng mình.
- Nhưng chúng là của ai? thể là của chúng tôi được - Hélène .
- Tuy nhiên đây hoàn toàn là - ông già đáp - Gần hai mươi năm qua tôi điều hành số tài sản này cho nó sinh lời, đến 50 hay 55 nghìn phăng tôi đếm nữa, lẽ ra phải cân đong đo đếm cẩn thận nhưng trừ những chi phí ăn ở chắc phải còn gần 900 nghìn phăng.
Hai thiếu nữ lại nhìn nhau.

Ông già rút chìa thứ hai trong túi mở chiếc thùng hơn được cất giữ kém phần chắc chắn so với chiếc thùng trước. Chiếc thùng này đựng nửa đầy đá rubi, hồng ngọc, saphia, ngọc bích, vàng thoi, đá quý, những thứ dùng làm tiền tệ ở Miến Điện. Ông già thọc tay đến đáy hòm rồi thò xuống dòng vàng bạc sáng lấp loá.
- Đây là cái gì? - Hélène hỏi - Bác tìm thấy kho báu của Haroun Al-Rachid à?
- - ông già đáp - Nhưng tôi nghĩ rằng vàng có giá trị khắp nơi chỉ dựa vào trọng lượng của nó trong khi số đá quý này dù thế nào cũng đắt gấp đôi nếu bán ở Pháp. Ở đây, chỗ này giá gần 300 nghìn phăng.
- Bác định đưa chuyện này đến đâu? - Hélène mỉm cười hỏi.
- Tôi muốn thông báo cho các chủ mến của mình rằng những mảnh đất này, những con người này, súc vật, mùa màng thuộc về các mà ngay cả số vàng và đá quý này cũng thuộc về các .
- Người bạn tốt của tôi - Hélène - Tôi có nghe đến thoả thuận giữa bác và cha tôi: "Rémi vì muốn ở lại đây, tôi để ở lại, hãy xây dựng nơi chốn để giữ liên lạc giữa điều kiện ít ỏi tôi có thể để cho , chừng nào tôi hay ai đó trong gia đình trở lại đây, chia đôi và tôi". Tôi bất hạnh là người thừa kế đến nhân danh cha để đòi phần chia ấy với bác, bác Rémi quý ạ: nửa của tất cả những gì của bác là của tôi và em Jane nhưng nửa kia phải là của bác.
Những giọt nước mắt lăn dài má ông già.
- ! - ông - , có thể ý ông chủ như thế hoặc khi như thế với tôi, ông nghĩ mảnh đất này lại thịnh vượng như vậy. Hãy nghĩ chúng tôi chỉ là những trang phục nghèo khó, quá sung sướng khi được các giữ lại tiếp tục cho kiếp sống và phục vụ mọi người nếu các đảm bảo cho con cháu tôi cũng được như cha ông chúng.
Hélène nhìn thẳng vào ông Rémi bằng ánh mắt nghiêm nghị.
- Bác Rémi, bác quên là mình quá rộng rãi với chúng tôi và tỏ ra bất công với con của mình hay sao. Các con bác làm việc như bác, thành quả chưa lâu bằng bác nhưng làm hết sức vì số tài sản chung của chúng ta, như vậy tôi phải là người chịu trách nhiệm bảo vệ và giữ gìn quyền của họ chứ!
Ông Rémi định nài nỉ nữa nhưng lúc đó có báo hiệu đến giờ ăn trưa, đó là ba tiếng kẻng Trung Quốc thông báo bàn ăn dọn sẵn.

Hélène đưa Jane ra trước rồi khoác tay ông Rémi. Ông Rémi khoá cửa lại và cả ba xuống.
Chưa bao giờ bàn ăn của bậc vua chúa cũng được thịnh soạn hơn thế: nào là những con công Ấn Độ, những con gà lôi vàng Trung Quốc hay những con gà Miến Điện bày la liệt bàn. Về món tráng miệng, mọi loại quả ngon nhất đều có: Xoài, ổi, chuối ngự, dứa, sầu riêng, mít. Đồ uống có gì khác ngoài vang đỏ và rượu bưởi. Những thức uống này được chôn rất sâu trong lòng đất nên tươi và mát như đồ uống có đá vậy.

Vì trong khu dân cư có vườn cây ăn quả nên tối hôm trước ba em hái quả ven vùng đất hoang. Justin ngược dòng sông đến hai dặm để tìm vải, thứ chỉ mọc ở ven sông và nhận ra trong rừng rậm bên bờ dòng Sittang có dấu vết của nhiều hổ.

Tin tức này làm năm chàng trai hưng phấn lên, họ quyết định vài ngày tới tổ chức cuộc săn cùng với để các cũng có thể cùng các thợ săn.
Chính Jane là người đưa ra đề xuất ấy và được đa số ủng hộ. Chỉ duy Hélène nhìn em buồn bã lầm bẩm:
- Tội nghiệp em .
ra Jane đâu có bạo gan đến thế, nhưng có gì đáng sợ hơn là để René mình trong chuyến săn khủng khiếp ấy giữa những rình rập đáng sợ ba bốn ngày gặp .

René cố gắng thuyết phục những chỉ làm thêm buồn mà thay đổi được. Thế là Hélène quyết định rời cuộc săn ấy vào thời điểm khác. Mọi người từng ngày chờ thi thể của tử tước và tang lễ phải được cờ hành trước khi người nào nghĩ đến chuyện vui chơi.

Khi rời bàn, Hélène gọi ngài James và René đến, kể cho họ nghe chuyện gì vừa xảy ra giữa họ và ông già và mặc dù ông già nài nỉ nhưng vẫn cầu điều kiện giữa ông và cha phải được thực ra sao. Cả hai cùng đồng tình với quyết định của trẻ.
- Như vậy - Hélène tươi cười - bây giờ nhân lúc em tôi nghe được chúng ta gì, vậy là Jane cũng trở thành người thừa kế dù ở nơi vắng vẻ này ấy cũng khó tìm được đấng phu quân.
- Nhưng ấy cũng cần thận trọng như nàng, Hélène quý của tôi. - James - và nên dẫn cho ấy chàng người châu Âu.
Những con mắt đổ dồn về René nhưng chàng trai trẻ lay động, chỉ nụ cười buồn thoáng môi.

Đúng lúc đó, chú ý của họ bị cuốn bởi công việc do ba em con ông Rémi thực : Dưới bóng cây bao báp tuyệt đẹp, họ đào chiếc bể với ý định dẫn nước từ sông vào. Dòng nước cuộn lại trong bể sâu làm thành phòng tắm tuyệt vời cho các . Họ chỉ cần ra khỏi nhà trăm bước là có thể đến bồn tắm. Vậy là mọi công việc của gia đình đều vì mục đích tốt đẹp cho những vị khách của họ.

Lúc trở lại ngôi nhà, ba chàng trai bắt gặp Jane ngồi bên bậc cửa mắt lơ đãng nhìn Adda chải lông cho hai con ngựa nòi Miến Điện. Chúng được dành cho Hélène và Jane dạo.
Ở Pégou có hai giống ngựa rất khác nhau. Ngựa ở miền hạ lưu Pégou, sinh ra trong miền đất ngập nước và sình lầy trải dài từ Arakan đến tận Tenassenm. Chừng nào người ta còn ở miền châu thổ này chừng đó người ta chỉ thấy những con ngựa thô kệch và yếu nhưng khi lên miền đất khô Henzad, người ta thấy nòi ngựa nhưng dáng đẹp và dai sức.

Vả lại ở Miến Điện, ngựa là phương tiện di chuyển của các bậc chức cao vọng trọng, xe có lọng che là loại dùng cho quãng đường ngắn do trâu hoặc bò kéo. Do đó, ngựa trở thành thứ đồ xa xỉ ở khu dân này có năm hay sáu con ngựa thuộc nòi này nhưng chỉ những chàng trai và Adda con ông Rémi mới trèo lên chúng, người nào khác được phép sử dụng hay đúng hơn là ai dám trèo lên chúng.

Adda như có trong mình dòng máu hoang dã hề nghĩ đến chuyện thắng yên như các châu Âu, trèo lên lưng ngựa như cách của đàn ông, chiếc váy của bó và xẻ ra hai bên, còn mặc chiếc quần chẽn dài đến mắt cá chân. Cơ thể mềm mại mặc áo lót ngả người theo cử động của con ngựa mái tóc lượn theo gió, nhìn như gợi lại những người phụ nữ Tét xa ly của Hy Lạp mà Phèdre tới.

Hai chị em Hélène thừa nhận vẻ duyên dáng của chủ nhà song họ bao giờ lên ngựa theo cách đó.
Adda cho rằng chuyện ấy ngại, chỉ cần René hay James vẽ bộ yên kiểu Pháp là trai làm thợ sắt của chế tạo được ngay.

Nhưng khi ấy người ra nhìn thấy đoàn người bao gồm con voi, bốn con ngựa và hơn chục người ra khỏi rừng. Con voi phủ tấm vải đen.
Nghe tin ấy và nhất là khi trèo lên chòi gác cao hơn mái nhà, hai nghi ngờ gì nữa, đó chính là thi thể của cha họ đến.

Người ta khua chiêng để tập hợp mọi người rồi mở cổng chờ đoàn đưa linh cữu ấy. Khi con voi mang cỗ quan vào trong sân, hai chị em Hélène quỳ gối xuống và tất cả đều làm theo.

Vị Shabunder ở Pégou vốn muốn lo mọi việc mai táng nảy ra ý định gửi hai cha cố nhờ theo đoàn người này qua miền đất rừng hiểm nguy đầy thú dữ. Đổi lại hai cha cố đọc lời cầu nguyện linh cữu của tử tước Sainte-Hermine.

Cỗ quan tài được chuyển đến tiểu giáo đường. Vì có nến, những đoạn gỗ nhựa cháy suốt hai mươi bốn tiếng cho giống nơi quàn quan tài. Rồi những bài kinh cầu siêu cho người chết vang lên long trọng nhất. Cuối cùng, thi thể của tử tước được đặt trong hầm mộ gần thi thể của Ève.
Trong suốt vài ngày, toàn bộ trang trại đều đau buồn do nhớ lại những kỷ niệm về cái chết bất ngờ và tàn khốc ấy. Cũng trong suốt vài ngày ấy, Jane có thể khóc thoải mái mà ai hỏi lý do tại sao.

Ngày hôm sau nữa, hai vị linh mục tiếp tục con đường của họ sang Trung Quốc.

Chương 74: Hổ và voi


Trong những ngày mới xong lễ tang của tử tước Sainte-Hermine, đám thanh niên tỏ lòng thành kính nên ai nghĩ ra trò giải trí mới hay nhắc lại kế hoạch bàn trước đó. Kế hoạch ấy, như ta cũng biết là cuộc săn hổ bên dòng sông Sittang, ở nơi mà Justin phát có nhiều vết chân khi tìm vải, nhưng để thực chuyến có tham gia của mấy con voi, họ phải có những chuẩn bị thiết yếu.

Vậy là chàng thợ mộc Jules phải làm cái khung nôi bằng gỗ cao mét để có thể mang được bốn đến năm người còn chàng thợ sắt Bernard chế ra năm, sáu cây giáo, loại mà ở Belgale người ta dùng để săn lợn rừng.

Còn René, lúc nào cũng giữ quan hệ tốt với lũ voi. Ngày nào cũng tự mình đến chuồng của Omar và Ali - đó là cái tên người ta đặt cho hai con vật da dày ấy. đến bên chúng để chúng dùng vòi cuộn mình lên, ra lệnh cho chúng quỳ gối nhờ đó leo lên cái lưng đồ sộ của chúng sau đó lại để chúng đưa xuống đất. Khi gọi tên con nào, con ấy đến ngay. Cuối cùng, chọc tức chúng hoặc xoa dịu chúng bằng cách tấn công hay vờ chịu thua và con nào làm sai mệnh lệnh đưa ra.

Tám ngày sau, cái khung gỗ sẵn sàng, những ngọn giáo cũng làm xong. Họ vẫn chờ vài ngày nữa.
Cuối cùng, Jane là người đầu tiên nhắc đến chuyện ấy.
- Ngài René, việc săn hổ sao rồi?
René nghiêng người trước Jane và :
- Chuyện này chỉ còn tuỳ thuộc vào các quý bà ra lệnh.
Thế là họ ấn định ngày chủ nhật tiếp đó. Để đến chỗ săn phải mất gần hai giờ đường, như vậy chủ có thể xuất phát từ bốn giờ sáng mới đến nơi lúc trời sáng .

Bốn giờ sáng chủ nhật tiếp đó, tất cả mọi người sẵn sàng.

Người ta bắt đầu bằng việc lắp khung gỗ bằng những dây xích chắc chắn như người ta vẫn làm nhiều lần lưng voi và bụng voi. Người ta còn buộc quanh những khung ấy các túi đựng đạn, lương thực và các túi da đựng nước. Sau đó, họ chuyển sang việc chuẩn bị vũ khí.
Justin và các em trai của chỉ có súng hoả mai gắn lưỡi lê. René bèn đưa cho Justin khẩu cạc bin viên của mình. Mọi người chia ra như sau: Justin ngựa, James, Jules, Hélène lên lưng con voi Omar, Jane, Bemanl và René lên lưng con voi Ali. Ngoài ra mỗi khung gỗ còn có người che lọng, James cũng cho Jules mượn trong hai khẩu súng dài Mantor của mình.

Jane, René và Bernard ngồi vào vị trí, dắt hai ngọn giáo vào thành của khung gỗ. Ngoài ra, René còn dắt hai khẩu súng ngắn 2 viên ở thắt lưng. muốn cho Bernard mượn khẩu nhưng chàng này chưa từng sử dụng nó bao giờ.

Những người quản tượng, ở Pháp gọi là "cornac" và ở Ấn Độ gọi là "mahout", ngồi lên đầu voi, dùng tai chúng làm lá chắn.

Người ta đưa cho họ phải chiếc búa sắt mà họ quen sử dụng để điều khiển con vật mà lần này là cây giáo chỉ dùng cho việc mà còn để tự vệ nữa.

Mười hai người chăn thả súc vật mà người ta muốn chỉ định vì sợ tai nạn song chính họ lại tự nguyện tham gia do François chỉ huy. này muốn thứ vũ khí nào khác ngoài khẩu súng dài có gắn lưỡi lê và thanh gươm trứ danh từng phát chặt đôi con trăn.

đoàn hơn chục con chó chờ sẵn ngoài hàng rào tự do chạy theo ngài James từng nhiều lần tham gia các cuộc săn như vậy ở Calcutta nên được phong làm trưởng đoàn.

Họ hai dặm đường mà chưa thấy gì. Cuối cùng, người ta cũng đến cánh rừng già nơi Justin phát dấu vết của hổ.

Những con chó tỏ ra căng thẳng, những con voi bước với cái vòi dựng cao, con ngựa của Justin chậm để thăm dò, tai dựng đứng mũi ngửi ngửi khí. François động viên người của mình nhưng họ lại ngập ngừng vào rừng rậm dù ta nêu gương trước. ra gọi lũ chó hùng dũng xông lên.
- Chú ý! - James hét lên - con hổ ở xa đâu.
chưa dứt lời, con chó kêu lên thất đảm.

Ngay lập tức có tiếng gầm quàu quạu và vang xa cất lên. Những ai chưa được nghe ở gần tiếng sư tử và tiếng hổ gầm tức là chưa được nghe những thanh đáng sợ nhất của tự nhiên. Đó là thứ tiếng động thâm nhập vào cơ thể ta phải qua cơ quan thính mà qua tất cả các lỗ chân lông da.

Lập tức hai, ba tiếng gầm khác từ những vị trí khác vang lên chứng tỏ con hổ phải chỉ có mình.
Người ta nghe thấy tiếng nạp đạn lách cách rồi tiếng sủa của tất cả bầy chó như thể chúng chỉ ngửi thấy mà còn nhìn thấy con hổ rồi vậy.
- Con hổ của các vị kìa - François hét.

Tức người ta thấy lao từ rừng rậm ra nhanh như tên lửa, con hổ chúa tuyệt đẹp to hết tầm của nó. Ngay cú nhảy đầu tiên, nó vượt qua quãng đường hai mươi mét và rơi ra khỏi rừng bảy hoặc tám bộ, nhưng như thể nó chỉ cần chạm đất để lấy đà nên ngay khi chạm xuống nó lại nhảy lên và trở lại chỗ cây rậm rạp che kín.

Tất cả các con vật đều sợ hãi ra mặt, chỉ duy con ngựa của Justin là tỏ ra tức giận hơn là sợ. Nó rướn cái mũi phì phò và ném cái nhìn sáng quắc về phía con hổ. Có thể nếu bị ghìm cương, nó lăn xả vào cuộc chiến rồi.
Ngoài ra, quả gì đẹp như kỵ sĩ lên ngựa cần bàn đạp, yên cương hay tấm nệm lót này, con ngựa tuân lệnh theo giọng , theo đầu gối của chủ nó hơn là dây cương.

Mọi ánh mắt đổ dồn về phía Justin, chàng trai đầu trần, ngực phanh ra nửa, tay áo sắn cao đến khuỷu, tay cầm cương ngựa tay kia nắm cây giáo, nhìn giống như kỹ sĩ xứ Numide vậy.

Đột nhiên, do những tiếng kêu của những người chăn thú, tiếng sừng trâu, tiếng chó sủa, con hổ thứ hai ra mặt khỏi rừng. Nó nhảy chồm chồm như con đầu tiên mà nhàng trườn sát cái bụng xuống đất như con vật chạy chốn. Ra khỏi rừng mươi bước, nó đứng đối diện với lũ voi và theo thói quen của loài hổ khi muốn lấy đà nó nằm sát sạt xuống đất Hai hốt hoảng kêu lên: "Hổ! Hổ!". Lũ voi đứng vào tư thế tự vệ, các tay thợ săn định nổ súng họ thấy Justin và ngựa của vụt qua như tia chớp. Đến cách con hổ hai bước, tất cả đều lặng người, Justin hét lớn tiếng, cho ngựa chồm lên cao bốn bộ vượt lên đầu con thú dữ, dùng hết sức phóng cây giáo ghìm nó xuống đất. Rồi dừng ngựa lại sau ba bốn bước và :
- Phần các vị những con hổ khác đấy, tôi có con rồi, với tôi thế là đủ.
Và cho ngựa vòng ra sau lũ voi.

Con hổ gầm lên tiếng rùng rợn, dùng hết sức đứng dậy bốn cái chân của nó nhưng ngọn giáo phập xuống như trời giáng chỉ xuyên từ phía này xuống phía kia mà còn cắm sâu vào đất năm, sáu tấc đến nỗi nó đứng chân của mình với phần cán gỗ cũng xuyên vào thịt. Thế là nó rú lên điên dại, quay tròn quanh mình, dùng răng ngoạm vào cán ngọn giáo và bẻ gãy cán. Tuy nhiên, đó là cố gắng cuối cùng, nó thở hơi dài, máu tràn khỏi miệng thở hắt ra. Tiếng rên rú cuối cùng của nó như thể là lời kêu gọi nếu trả thù cũng kêu gọi những con khác chiến đấu, thế là con hổ ban đầu xuất cách đó khoảng sáu chục bước, nó chỉ cần nhảy lần thứ ba là tới chỗ lũ voi. Tuy nhiên, nó có thời gian để làm như thế. Vừa chạm đất sau cú nhảy thứ hai, hai phát đạn đồng loạt vang lên. Con hổ lăn ra. Ngài James ở vị trí nghiêng bắn sượt qua vai còn René đối diện bắn giữa trán nó. Con hổ nằm chết thẳng cẳng.

Cùng lúc, như thể bị cuốn hút bởi những thanh vừa rồi, ba con hổ khác lại lao từ rừng ra, phát ra những tiếng gầm gào khủng khiếp. Nhưng như thể chúng chứng kiến chuyện vừa xảy ra nên chúng sợ nếu dừng lại giây, các thợ săn nhân cơ hội ấy để nã đạn vào chúng nên chúng sắp đối đầu.

Các thợ săn đủ kinh nghiệm để nhả đạn khi đó. Họ chờ cho bọn hổ dừng trò lượn lờ ấy . Sau vài giây, trong hai con lao vào con voi của René, lập tức voi ta dù chậm chạp cũng né sang bên để tránh bị tấn công. Trong khi đó René rút súng ngắn nhả đạn nhưng viên đạn chỉ găm vào đùi con hổ gây ra vết thương càng khiến nó tức điên. Với ánh mắt rừng rực, cái miệng đỏ lòm, nó xoải móng vượt lên sườn voi định trèo lên tận khung gỗ. Nhưng bằng động tác đột ngột, con voi hất nó văng ra xa vài bước, nhân đà đó, René bắn phát súng ngắn thứ hai trúng cổ. Chú voi tiến về phía con hổ, dùng vòi vần nó định dùng cái chân khổng lồ đè bẹp nó nhưng con hổ tránh được nguy hiểm bằng cách lao vào ngực voi. Bernard đứng ở cạnh đối diện nên dù cố gắng vẫn nhìn thấy gì. Jane lo sợ cho nguy hiểm của René hơn cả của mình nên ló ra ngoài khung gỗ. May thay đúng lúc con hổ ở vị trí khuất tầm nhìn của các thợ săn, người quản tượng phóng ngọn giáo vào giữa ngực nó. Con hổ rời tay bám và ngã xuống. Nó vừa chạm đất chú voi dẫm chân đè nát nó.
Cùng lúc đó, James, Hélène và Jules còn gặp nguy hiểm lớn hơn nguy hiểm mà Jane, Bernard và René vừa trải qua. Trong khi con hổ tấn công họ trực diện con khác lại vòng ra sau, nhảy lên mông voi để trèo lên. Khốn thay cho nó là René ở cạnh đó xa phía bên trái. ngắm bắn, bóp cò và viên đạn xuyên vào trúng tim. Con hổ bỏ cuộc, thẳng đơ người và rơi xuống.

Cái đầu con hổ phía trước chỉ cách lớn nhà tử tước , hai bước chân James giương hai nòng súng cần đưa lên vai và nhả đạn. Cả đạn và thuốc súng tạo thành hai vết thương. Con hổ choáng váng rơi bịch xuống.
Mọi người thở phào. Vậy là có năm con hổ bị giết.

François, đám người hầu và lũ chó cùng ra khỏi rừng. Trong số những người khua chiêng gõ mõ xua hổ ra có hai người bị hại: người bị nát đầu, người kia bị rách ngực do lũ hổ vừa bị hạ gây ra. Số là họ bắt gặp chúng đường, trước khi chúng lao ra khỏi rừng. Cái chết đến quá nhanh và bất ngờ khiến họ kêu lên được tiếng nào hoặc có chăng cũng bị át trong những tiếng kèn, chiêng trống, tiếng voi rú, tiếng chó sủa và tiếng la hét của những người xua hổ ra khác. Nhưng khi nhận thấy 5 con hổ nằm sõng soài mặt đất cách bốn năm chục bước họ quên hai người bị sát hại. Máu hăng săn hổ ở người Belgale và người Miến Điện cao đến mức họ thấy năm con hổ chết cũng an ủi được hai người của họ bị chết.
Cả hai con voi đều bị thương nhưng vết thương nặng lắm. Người ta khiêng hai người xấu số lên cáng về nhà.

con ngựa nòi Miến Điện của mình, Adda đến chỗ đoàn người rồi lại phóng về nhà để báo tin bốn người khách và các trai mình bình an vô . Hai chú voi lại có chủ mới: Nguyên do là Hélène bày tỏ ý muốn mua lại chúng, vốn thông minh như chúng, họ dùng chúng để canh giữ và bảo vệ ngôi nhà. René tuyên bố với hai chị em rằng kể từ lúc đó, các có thể giữ chúng lại làm tài sản cho mình. nhờ ngài Shabunder làm trung gian thương lượng việc mua bán với ông chủ voi.

Tối hôm ấy, Jane lên cơn sốt. Người ta cho là bị mệt vì chuyến trong ngày. Chị ở bên còn René và James chuyện ở bên ngoài.

Họ nhờ Adda vào xem tình hình của Jane ra sao. kể rằng khi lại gần phòng họ, nghe thấy có tiếng khóc, e là thiếu tế nhị nên vào mà rút lui.
James nhận thấy René rất quan tâm đến tình cảm của hai , đặc biệt là của Jane vì Adda khẳng định là chỉ em khóc thôi nên ta hứa hôm sau với René vì sao bé lại buồn như vậy.

Ở miền đất nóng như đổ lửa này, ban đêm rất mát. Chính vì thế hai chàng dạo rất muộn, đến tận giờ sáng. Họ nhìn qua tấm rèm bằng vải mousseline thấy ánh nến vẫn run rẩy trong phòng Jane như ánh sao lạc loài trong màn hơi sương.
René vốn từng học nhiều môn khoa học nên cũng có nhiều cơ hội hoặc sau các cuộc giao đấu hoặc ở hoàn cảnh đặc biệt bộc lộ khả năng y thuật của mình. Có lẽ vì vậy mà thấy buồn hơn là ngạc nhiên khi thấy ngày hôm sau James đến thay mặt Hélène cầu xin đến thăm Jane, bé ngày càng đau đớn.

Thâm tình bấy lâu giữa họ khiến thấy kỳ cục khi từ chối lời mời ấy. Có lẽ Jane muốn gặp riêng René vì khi René muốn Hélène đưa mình sang phòng em, Hélène bảo diện của có khi làm hỏng ý tứ của cuộc chuyện.

Vậy là René vào phòng mình, khẽ gõ cửa. giọng run run cất lên:
- Mời vào.

Chương 75: Căn bệnh của Jane


Jane nằm chiếc ghế trường kỷ, tất cả các cánh cửa trong phòng đều khép lại để giữ bóng tối và mát mẻ chỉ để vài làn gió lùa qua kẽ song.

Vừa thấy René vào, Jane ngồi dậy, chìa tay cho .
- muốn gặp tôi phải , em thân mến. Tôi đây! - René .
Jane chỉ cho chiếc ghế gần chỗ mình rồi lại nằm xuống thở khó nhọc:
- Hôm qua - Jane - trong lúc trở về đây, khi mà chị tôi tỏ ý muốn mua hai con voi, ngài là muốn từ biệt chúng tôi trong vài ngày tới.
- Đúng vậy - René đáp - Tôi phải khởi hành sớm. - Tôi chỉ xin ngài chỉ huy khoảng thời gian vừa đủ đưa các về nhà. Bây giờ mọi chuyện đâu vào đấy, ơn Chúa! Các về đây bình an vô . Chị cũng tìm được người bảo vệ mà ấy mong đợi. Vị cha cố đầu tiên đến Trung Quốc hay Tây Tạng qua đây và làm lễ cưới cho họ.
- Chính vì thế mà chị tôi muốn ngài ở lại để tham dự buổi lễ ấy.
René buồn bã nhìn Jane, cầm tay và :
- là thiên thần, Jane ạ, tôi phải có lý do đặc biệt để thể đáp ứng lời đề nghị của .
- Vậy là từ chối tôi? - Jane thở dài hỏi.
- Phải như thế.
- Hãy thú nhận là với tôi về lý do khiến ra .
René nhìn thẳng vào Jane.
- muốn tôi cho dù nó như thế nào chứ?
- Vâng, cho dù nó có thế nào chăng nữa - Jane đáp - Tôi muốn thế, đôi khi làm ta đau đớn hơn song hầu như lại là phương thuốc hiệu quả. Tôi nghe đây!
- Jane ạ - René bằng tất cả chắc chắn của mình - bất hạnh là tôi.
Jane hét lên.
- Nhưng về phần mình, tôi thể thuộc về .
Jane gục đầu vào đôi bàn tay, khóc nức lên.
- Tôi những mong phải ra điều vừa nghe Jane ạ - René tiếp - Nhưng tôi nghĩ người đàn ông đứng đắn nên hành động như vậy.
- Đủ rồi, để tôi yên.
- , tôi để như vậy, nên biết lý do khiến chúng ta đến với nhau và là người phán xử cho tình cảm của tôi và cả của nữa.
- Ngài René - Jane - Hãy nhìn yếu đuối của tôi đây, tôi còn sức để từ chối nữa. Ngài giữa chúng ra, giữa mối quan hệ của chúng ta có rào cản thể vượt qua nổi. Hãy kết thúc ! Ngài gây ra vết thương ngài hãy chữa nó .
- Hãy để tôi chạm vào vết thương như bàn tay dịu dàng của người Jane ạ, chứ phải như bàn tay khô khan của bác sĩ. Đừng quên là tấm màn rách và qua chỗ rách ấy, tôi thoáng thấy điều muốn giấu tôi. Hãy đặt tay vào tay tôi, ngả đầu vào vai tôi vì có Chúa, tôi muốn tôi nữa! Chỉ có điều đó là tình theo cách khác. bạn mến, sinh ra năm 1788, lên hai tuổi có cậu bé tên là Hector de Sainte-Hermine đến gia đình để học làm thủy thủ tàu của cha : đó là cậu con trai thứ ba của cả cha , bá tước Sainte-Hermine. Nếu nhớ về cậu ấy chị Hélène của chắc chắn nhớ.
- Tôi cũng nhớ ấy - Jane - nhưng có gì liên quan giữa người đàn ông ấy với trở ngại thể vượt qua ngăn chúng ta?
- Hãy để tôi hết Jane, vì khi tôi xong, phải hết nghi ngờ về lòng chân của tôi. Đứa trẻ cùng cha ba chuyến biển và bắt đầu thích làm thủy thủ cách mạng nổ ra, và vào cuối năm 1792, cha cậu ấy gọi cậu ấy về. Chắc còn nhớ hôm cậu ấy ra vì cậu ta rất buồn, dù khóc bao nhiêu nước mắt cậu ấy vẫn phải chia tay và gọi là vợ .
tia chớp rạch qua trong đầu Jane.
- thể thế được! - kêu lên và sợ hãi nhìn René.
- Hector - René tiếp dừng lại, tỏ ra nhận thấy ngạc nhiên của Jane - trở về nhà để thấy cha mình bị xử trảm, trai cả bị xử bắn còn trai thứ hai bị chặt đầu. Trung thành với lời thề nguyện theo con đường ấy, cậu ta gia nhập lực lượng của họ. Rồi hòa bình được ký kết, tưởng mọi chuyện chấm dứt, Hector có thể mở mắt nhìn quanh mình, đương và hy vọng.
- Và ấy tiểu thư Sourdis - Jane lạc giọng .
- Và ấy tiểu thư Sourdis - René nhắc lại.
- Thế rồi chuyện gì xảy ra? Sao ấy lại biến mất hôm ký giấy kết hôn mà ai hiểu tại sao và như thế nào? ấy ra sao? Ở đâu?
- Đúng lúc chuẩn bị ký, người bạn của ta đến tìm ta về tham gia trở lại lực lượng ngày trước. ta thích đánh mất hạnh phúc và mạo hiểm mạng sống của hơn là nắm giữ nó. ta ném bút , bí mật rời căn phòng, chạy theo tiếng gọi của người cha và các trai chết gọi. Rồi ta bị bắt, nhờ có bảo vệ, ta bị xử bắn như ta cầu mà bị tù ba năm ở Temple. Sau ba năm, hoàng đế ngỡ ta chết nay lại hay tin ta còn sống. Nhưng ba năm tù vẫn chưa đủ là hình phạt thích đáng cho kẻ nổi dậy chống lại ông ta ông ta kết án chàng ấy phải vào lính phục vụ như lính bộ binh hay thủy thủ, có hy vọng thăng tiến nào.

Hector từng biển với cha của , nên xin làm thủy thủ. ta muốn vào lực lượng của nhà nước nên đến Saint-Malo để xin tuyển lên tàu Revenant của ngài Surcouf. cũng biết run rủi thế nào tàu Standard đụng độ với tàu Revenant rồi đấy. Các vị đứng xem cuộc đấu và cha chết. Hector ở trong thủy thủ đoàn của Surcouf có nghe đến cái tên ngài tử tước Sainte-Hermine. ta thấy ông qua đời, nghe các , xin ngài Surcouf thả xác ông xuống biển và được ngài Surcouf cho phép đưa các bất cứ nơi đâu các muốn, chỉ rời các khi thấy các về nhà. Bây giờ Jane thân mến, biết tất cả. Tôi cần phải phần còn lại nhưng tôi cần giữ bí mật ấy tuyệt đối với ngay cả chị . Đứa bé học những bài học đầu tiên làm thủy thủ, bị gia đình gọi về năm 1792, rất đau khổ khi chia tay hai chị em , thấy cha bị chặt đầu, trai cả bị bắn, trai thứ hai bị xử chém, chàng trai theo con đường của họ mặc những tấm gương khủng khiếp, kẻ những tưởng chiến tranh chấm dứt ngỏ lời tiểu thư Sourdis, dù đám cưới bị lỡ đầy tai tiếng vẫn giữ lời bao giờ có người vợ nào khác ngoài ấy, kẻ từng cầm vũ khí, bị bắt, bị phạt tù ba năm thay vì bị xử bắn, kẻ đầu quân làm thủy thủ, chàng trai ấy, Jane thân , đó là bá tước Sainte-Hermine, họ của và cũng chính là tôi đây!

Rồi quỳ xuống cạnh chiếc ghế của Jane, ôm vào lòng phủ lên những nụ hôn tới tấp và cả nước mắt.
- Bây giờ -René tiếp - Em tự quyết định , có thể rũ bỏ mọi trách nhiệm của người đứng đắn , làm chồng người khác ngoài tiểu thư Sourdis được ?

Jane nghẹn ngào nấc lên, choàng tay qua cổ người họ đặt đôi môi băng giá lên trán rồi ngất .

Chương 76: Thời hạn


Hành động đầu tiên của René khi thấy Jane ngất là rút lọ muối ngửi từ trong túi ra định cho thở nhưng nghĩ nếu cho tỉnh lại chỉ càng khiến thêm đau đớn. Cứ để mê man, khả năng hồi phục mang lại cho sức lực cần khi tỉnh dậy cũng giống như ban ngày tích tụ sức mạnh của nó từ bóng đêm và từ những giọt nước mắt của ban mai.

Quả nhiên, Jane nhanh chóng thở dần chứng tỏ tỉnh dần. René có thể đếm được bao nhiêu nhịp đập của con tim chia cách cái chết và sống do dựa vào ngực . Cuối cùng, cũng mở mắt vẫn chưa biết mình ở đâu.
- Tôi khỏe! - thào.
René . Chưa đến lúc để tắt những ánh sáng đầu tiên và mơ hồ về trở lại của . tiếp tục để kéo dài tình trạng nửa tỉnh nửa mê ấy để tâm hồn được thảnh thơi hơn.

Cuối cùng, Jane cũng tỉnh hẳn. Sau những chuỗi suy nghĩ nối nhau nhận thức của cũng tìm thấy mình ở hoàn cảnh nào.

thất vọng, giống như người biết làm sao để thấy nó bất hạnh, trở thành buồn bã rồi nhanh chóng chuyển sang chịu đựng Những giọt nước mắt còn lã chã tuôn rơi nhưng còn bạo lực và còn những tiếng nấc giống như cái cây non bị nhát rìu cố tình chạm vào lên lớp da non vào mùa xuân. Khi mở hẳn mắt, khi thấy chàng trai vẫn ở cạnh mình, :
- Ôi René, ở gần em, tốt. Nhưng đúng, tình hình này thể kéo dài lâu hơn cho và cả cho em. Hãy ở đây thêm lát nữa, hãy cho em chút sức lực. Về bí mật của , đừng lo, nó được chôn chặt trong lòng em như những người chết nằm trong mồ, và René, hãy tin chắc rằng mặc cho tất cả những nỗi đau của em, mặc những khổ hạnh qua của em, mặc những đau đớn sắp tới em vẫn muốn được gặp . Khi em so sánh tất cả những đau khổ tại của em với những gì của cuộc sống trước lúc gặp và với cuộc sống khi có nữa, em thích cuộc sống tại được thấy hơn là cuộc sống sắc màu qua và cuộc sống vô định sắp tới. Em chỉ ở trong phòng mình mà hồi tưởng những kỷ niệm về . xuống dưới nhà và rằng em xuống, hãy rằng bệnh của em thôi, rằng ra lệnh cho em nằm trong phòng. Hãy gửi cho em vài bông hoa, lên thăm em nếu có thời gian, em biết ơn về tất cả những gì làm cho em.
- phải nghe lời em à? - René hỏi - hay phải ở đây dù em đồng ý để cho em hồi phục sức khỏe?
- Đừng hãy nghe em. Khi nào em "đừng " mới nghe lời em.
René dừng dậy. Ôm hôn đôi bàn tay em họ trìu mến lòng, buồn bã nhìn lát, tiến ra cửa, lại dừng lại chút rồi mới ra.

Chỉ mình Hélène mới nhận ra tình hình trầm trọng của Jane. biết phải em mình bị mệt vì nguy hiểm của cuộc săn mà còn vì lý do khác.

Hélène là người có tính cách dịu dàng và duyên dáng nhưng lại có cái đầu lạnh hơn là bốc đồng. kết hôn vì . gặp James đời này, thấy ở ta ba thứ quý giá: trí tuệ, xuất thân và con tim. James thích nhưng thực ra, ta đến mức đặt cả bất hạnh hay hạnh phúc của cuộc đời vào mối quan hệ của họ. Về phần mình, ta cũng có thứ tình cảm tương tự như thế. ta đến Calcutta vào giờ định nhưng đúng hơn là như con người đứng đắn giữ lời, giống ông chồng đến gặp người vợ mà ta mà thôi. ta vòng quanh thế giới cũng ngâu nhiên như việc ta vài dặm từ Calcutta đến Đất Trầu. Nhưng nếu ta gặp Hélène ở chỗ hẹn, ta rất ngạc nhiên vì theo ta, tất cả mọi phụ nữ đều là nô lệ của đời mình nó giống như quý ông, nhưng ta thất vọng, hai con tim ấy sinh ra để cho nhau, hai con người ấy sinh ra là để được hạnh phúc.

Với Jane lại như vậy. Jane với tính cách ngược lại có cái đầu nóng bỏng và con tim bốc lửa, cần và được . dừng lại ở dáng vẻ bề ngoài, quan tâm đến bộ đồ thủy thủ tầm thường mà René mặc, cũng tự hỏi xem giàu hay nghèo, quý tộc hay bình dân. xuất trước mặt như vị cứu tinh khi rơi vào tay tàu cướp biển thấy lao mình xuống biển chỉ vì thủy thủ bình thường bị các bạn của ta bỏ rơi và bị cá mập đuổi sát phía sau. thấy chiến đấu và chiến thắng con quái vật là nỗi kinh hoàng của mọi thủy thủ. cũng thấy đến bảo vệ hai chị em dấn thân vào chuyến hơn nghìn năm trăm dặm, phải chống chọi với quân cướp biển Mã Lai, chống lại hổ, trăn, bọn cướp… thấy lòng tốt của trải rộng như bóng cây cổ thụ. Liệu người ta có thể làm gì hơn thế. Mặt khác lại trẻ trung, đẹp trai và có nhân phẩm. tự nhủ rằng số mệnh cho họ gặp nhau chứ phải do tình cờ. như mối tình đầu say đắm và bằng trọn sức mạnh của trái tim mình. Giờ đây phải dứt bỏ cái hy vọng được mà ấp ủ ngay từ ngày đầu gặp gỡ cho đến lúc thổ lộ mọi tâm tư, làm sáng mọi chuyện với René và , thử hỏi ra sao ở cái chốn nước Pháp bốn nghìn dặm, trong cái nơi hoang vu nơi mà ra của René càng khiến thêm đơn độc gấp đôi này? Ôi, chị mới hạnh phúc làm sao! Chị ấy và được . ra, tình như của ngài James Asplay là đủ cho tình như của bé. Những con tim nồng cháy hà cớ gì mà phải sống trong lẻ và để nó tắt trong mùa đông của cuộc đời có ánh mặt trời?
phụ nữ đẹp có tuổi trẻ nhưng phụ nữ được chưa từng sống.
Và trong cơn tuyệt vọng, Jane cắn nát chiếc khăn tay đẫm nước mắt, chiếc khăn từng là nơi mơ mộng ngày thấy số của mình và René.
Ngày qua như thế tình trạng của mình cho phép Jane lấy cớ xuống nhà. Hélène thấy nguồn cơn bệnh của em phải do mệt mỏi nên xin phép liệu mình có vào được , điều mà từ trước đến nay quen làm.

Jane trả lời là đồng ý và ngay lập tức nghe thấy tiếng bước chân của chị ngoài hành lang. lau nước mắt, gượng cười nhưng vừa thấy bóng chị thân là sao kìm được những tiếng nức nở và kêu lên khi giang vòng tay đón chị.
- Ôi chị của em ơi, em bất hạnh quá! ấy em và ấy ra .
Hélène khép cánh cửa, vặn khoá rồi đến bên em.
- Ôi sao em lại thổ lộ ấy khi vẫn còn thời gian nghĩ thêm?
- Nhưng than ôi! Em ấy ngay lúc gặp đầu tiên.
- Thế mà chị lại ích kỷ, chị chỉ nghĩ đến tình cảm của mình thay vì chăm lo đến em, là người có nghĩa vụ như chị và như người mẹ thứ hai, chị tin tưởng vào tử tế của con người này!
- Đừng buộc tội ấy - Jane kêu lên - Có trời làm chứng, ấy bao giờ làm gì tỏ ra là ấy em, chỉ có em đơn phương ấy vì thấy ấy là người đẹp trai nhất, có tinh thần hiệp sĩ nhất, dũng nhất trong số tất cả những người đàn ông.
- Và ta là ta em? - Hélène hỏi.
- , , ấy hiểu nếu làm như thế là xấu xa.
- ta có vợ rồi à?
Jane lắc đầu và :
- Chưa.
- Thế là vấn đề tế nhị à? Em có nghĩ mình quá cao quý và quá giàu có để trở thành vợ của trung uý tàu cướp biển ?
- Hơn cả bí mật mà là uẩn khúc! - Jane đáp.
- Em có thể cho chị ?
- Em thề rồi.
- Tội nghiệp em tôi, bây giờ chỉ còn chờ em hãy xem chị có thể làm gì cho em.
- Làm sao cho ấy ở lạt càng lâu càng tốt, ấy ở thêm ngày nào, em như sống thêm được ngày ấy.
- Em định gặp gỡ ta cho đến khi ta ra ư?
- Ở mức nhiều nhất em có thể.
- Em có chắc việc mình làm ?
- , nhưng em chắc việc ấy làm!
Cửa sổ chợt hé mở, Hélène lại gần để khép lại. Nhìn ra sân, thấy James chuyện với bốn, năm người mình đầy bụi đường, chắc chắn họ vừa trải qua quãng đường dài. Họ rất sôi nổi và cỏ vẻ rất vui. chàng James nhận ra Hélène.
- À Hélène tốt bụng, em hãy xuống đây, tôi có tin vui muốn báo cho em biết.
- Xuống nhanh lên chị Hélène - Jane bảo - và cũng lên đây ngay để báo cho em tin đó. Than ôi! - lẩm bẩm - Chẳng ai có tin vui nào báo cho mình và có người nào gọi mình để thông báo tin gì vui vui cả!
- Em cũng đoán lại sao chúng ta lại để các thày tu đọc kinh cầu siêu cho cha chúng ta ra mà để họ ở lại làm lễ cưới cho bọn chị đường ? - Hélène hỏi.
- Vâng - Jane trả lời - Vì chị thấy hay khi để người vừa làm lễ cho người chết đồng thời lại làm lễ cưới.
- Đúng vậy. Nhưng Chúa thưởng cho chúng ta món quà. cha cố người Italie mà mọi người gọi là cho Louis sống ở Rangoon. Cứ ba năm. Ông lại quyên tiến khắp cả nước. Ngài James Asplay vừa thông báo trong ba bốn ngày nữa, cha Louis đến đây. Ôi, Jane của chị, ngày đẹp trời làm sao nếu ông ta có thể làm cả bốn người hạnh phúc.

Chương 77: Đêm Ấn Độ


Kể từ lúc đó cuộc sống đối với Jane chỉ là chuỗi ngày cảm xúc đối lập. Khi René ở bên thấy cuộc sống tràn trề sức lực, khi xa , thấy con tim mình như còn đủ sức để đập.

René, con người bằng tình cảm trìu mến của người họ và người bạn nhận ra hoàn cảnh của mình. Trẻ trung và đầy sức quyến rũ, cũng thoát khỏi ảnh hưởng mê hoặc của trẻ đẹp, đến điên cuồng. Qua ánh mắt, những cái siết tay, những tiếng thở dài, như thổi cuộc sống khốn khổ của mình vào những động mạch của người đàn ông mà . Với , trong những cuộc chuyện say sưa ấy có quyến rũ đau đớn đồng thời cũng đầy hấp dẫn. Phải phản kháng lại tình ở tuổi hai mươi sáu, tức là ở độ tuổi xuân nồng nhất thời trai trẻ khi mà trời, đất, hương, hoa, trăng, gió đều ngất ngây men say kích thích của phương Đông, chúng với bạn "Hãy ", tức là mình chống lại tất cả sức mạnh của tự nhiên.

Phải René đặt mình vào vấn đề thể, tuy nhiên chiến thắng cuộc chiến ngơi nghỉ này. phải có sức mạnh mới đối diện trước mối nguy hiểm khủng khiếp nhất.

Ở tầng của toà nhà có phòng lớn có hai ban công quay ra hướng đông và tây. Đó là nơi Jane và René thường cùng nhau trải qua những phần đêm đẹp nhất. Jane rất các loại hoa thay vì ngọc trai, đá quý hay kim cương bị bỏ quên trong các hộp nữ trang, kết những chiếc vòng cổ bằng loài hoa rực rỡ và thơm dịu gọi là mhogry. Loài hoa này vừa giống hoa nhài và hoa đinh về hình dạng nhưng lại có mùi thơm giống như cây sương mai và hoa huệ. Nó thay đổi sắc khi trắng, khi hồng khi lại vàng các đài hoa dài. Người ta xâu sợi dây qua các đài hoa ấy tạo thành chiếc vòng cổ thơm ngây ngất.
Ấn Độ có những đêm tuyệt diệu, thời điểm nào cũng có nét đẹp mê hồn, trong đó cảnh bình minh và hoàng hôn là lộng lẫy nhất: bầu trời chuyển đủ màu như người làm pháo hoa tài tình nhất tạo ra các loại sản phẩm của mình. Vào những ngày đẹp trời của mùa xuân và mùa thu cảnh trăng lên đầy đặn giống như cảnh mặt trời lên trong những ngày yếu nắng ở phương Tây. Nếu mặt trời là lửa mặt trăng là vàng. Những hôm trăng sáng, người ta có thể đọc viết hay săn như giữa ban ngày. Điều làm nên vẻ kỳ diệu của đêm, đó là thay đổi của chính chúng: có những đêm trời tối mịt mùng đến nỗi người ta nhìn thấy gì cách mình hai bước chân, có những đêm trăng lại sáng vằng vặc như ban ngày. Những hôm nhiều sao, các vì sao bầu trời như gần hơn, đông đúc hơn và lóng lánh hơn. Mặt trăng vì thế mà bị át nó càng rót thêm ánh sáng của mình vào.

Có những đêm khác, tôi băn khoăn khi đêm khác vì từ nay ít xuất trong suy nghĩ của tôi, có những đêm khác, có vầng hào quang bắc cực ôm lấy trọn bán cầu. Khi những mảnh mây hiếm hoi dạt về chân trời, những tia nắng đỏ tía còn vương vất sót lại lúc mặt trời ngủ, khi hoàng hôn vừa buông như tấm rèm sân khấu khép lại giữa hai màn kịch vùng sáng nhô lên khỏi mặt đất, choán lấy khung cảnh phía chân trời và ban phát cho đêm trắng tuyệt đẹp như Puskin, đại thi hào Nga, từng ca ngợi. Ngày sắp lên? Đêm sắp xuống? ai biết phải thế nào: cơ thể mang theo cái bóng của chúng nữa, kẻ lạ khó hình dung bước vào con người bạn, sức tưởng tượng tràn ra và như chạm đến đỉnh vòm trời cao ngất; con tim cảm thấy những tình cảm thánh thiện ùa vào bạn, tâm hồn lấy đà bật lên cao bất tận khiến bạn tin là có hạnh phúc.

Trong khi đó, những cành cây lay động và toả ra những mùi thơm dìu dịu, những tiếng lao xao truyền từ ngọn cao nhất đến từng cọng cỏ cánh đồng, hoa trao hương của mình cho gió còn gió lại mang cho bạn mùi thơm ngào ngạt của cả triệu bông cộng lại như nén hương mà thiên nhiên đốt trước bàn thờ Chúa toàn năng.

Hai con người trẻ tuổi ở đó, họ ngồi cạnh nhau, bàn tay Jane đặt lên bàn tay René, có khi họ còn im lặng cả giờ đồng hồ: Jane ngây ngất còn René mơ màng.
- René này - Jane , đôi mắt ngước lên trời đắm chìm trong cơn mơ màng - Em hạnh phúc. Tại sao Chúa cho em hạnh phúc ấy. Chỉ thế này cũng đủ mà.
- Jane ạ - René đáp - Đó chính là điểm yếu của chúng ta cũng như những người khác, những tạo hoá thấp kém đáng thương. Thay vì tạo vị Chúa từ con người, lập nên hài hoà của vũ trụ bằng cân đối các yếu tố vũ trụ chúng ta lại tạo ra vị Chúa trong trì tưởng tượng, vị Chúa của cá nhân, người mà ai cũng đòi hỏi cầu của mình phải từ những biến cố lớn lao mà từ những bất hạnh cá nhân. Chúng ta cầu xin Chúa, vị Chúa mà ta mắt thấy tai nghe, tuy nhiên ngài lại tồn tại khắp nơi. Chúng ta cầu nguyện ngài giống như tổ tiên cầu nguyện vị thần tại gia, pho tượng cao bằng nửa cánh tay, giống như người Ấn Độ cầu linh vật của họ, giống như người da đen cầu thờ bùa của mình. Chúng ta cầu ngài theo hoàn cảnh chúng ta thấy thoải mái hoặc đau khổ: "Tại sao Người làm thế này? Tại sao Người làm thế kia?" Chúa của chúng ta trả lời Ngài ở quá xa chúng ta vả lại Ngài đâu có lo cho những đam mê nhen của chúng ta. Vậy là chúng ta trở nên bất công với ngài, chúng ta trách cứ ngài về những bất hạnh xảy ra với chúng ta như thể chính Ngài gởi chúng đến vậy, và từ những bất hạnh chúng ta xúc phạm hay vô lễ với ngài.

Jane quý, em hỏi Chúa tại sao Ngài để chúng ta ở bên nhau như thế này, thế em có chú ý đến đại cục . Chúng ta là những phần tử bất hạnh bị cuốn vào cơn đại hoạ của cả dân tộc bị nghiền nát giữa thế giới chấm dứt và thế giới mới bắt đầu, bị lôi kéo bởi vương triều mục nát và bởi xuất của đế chế mới. Hãy hỏi Chúa tại sao đức vua Louis XVI lại nồi da xáo thịt thần dân của mình khiến nước Pháp kiệt quệ bằng những cuộc chiến của ông ta, tiêu tán ngân khố vì thói đỏng đảnh bằng đá cẩm thạch và bằng đồng. Hãy hỏi Ngài tại sao ông ta lại theo chính sách huỷ hoại để dẫn đến kết cục phải câu có : " có dãy Pyréneés nữa". Hãy hỏi Chúa tại sao chỉ vì chịu đựng thói nhõng nhẽo của người đàn bà và uốn mình dưới ánh trăng lữ mà để vua huỷ bỏ sắc chỉ Nantes khiến Hà Lan và quốc giàu có lụi tàn của nước Pháp? Hãy hỏi Ngài tại sao vua Louis XV lại tiếp tục nghiệp định mệnh của cha mình khi phong tước cho nữ công tước Châteauroux, các hầu tước nhà Etioles và các nữ bá tước Du Barry. Hãy hỏi Ngài vì sao, ông ta chống lại ý kiến của lịch sử mà nghe theo tên bộ trưởng bán nước và tại sao nhớ đến liên minh Áo luôn mang lại bất hạnh, cho ba bông huệ mà đặt lên ngôi nước Pháp công chúa nước Áo. Hãy hỏi Ngài tại sao Ngài lại trao cho vua Louis XVI thay vì đức hạnh hoàng gia lại là bản năng tư sản. Hãy hỏi Ngài tại sao Ngài cho phép ông tay cầu cứu ngoại bang vì mục đích của cá nhân và tại sao Ngài lại hạ cái đầu tôn nghiêm đoạn đầu đài như thế, nơi vẫn dành cho các vụ phạm tội tầm thường.

Em thấy chưa Jane tội nghiệp của tôi, từ đó em thấy bắt đầu câu chuyện của chúng ta. Từ đó, em thấy tại sao tôi ở lại gia đình em lâu hơn nơi tôi có người cha và hai em . Ở đó, em thấy tại sao cha tôi chết đoạn đầu đài nơi thấm máu đỏ của nhà vua, tại sao trai cả của tôi bị xử bắn, trai thứ hai bị chặt đầu, tại sao tôi, đến lượt mình tiếp tục hoàn thành lời thề ấy. Tôi tham gia, nhiệt tình, có niềm tin vào con đường mà đúng đến lúc chạm tay vào hạnh phúc lại bị tước mọi hy vọng để chôn thân trong ba năm tù ở Temple rồi lại rơi vào khoan hồng giả tạo của kẻ vừa ân xá vừa kết án tôi phải sống trong bất hạnh. Nếu Chúa trả lời em và nếu Chúa trả lời được câu hỏi "Tại sao em thể sống như thế này chỉ cần thế cũng đủ rồi" Ngài trả lời em rằng: "Tội nghiệp , ta thể giúp gì trong việc quá bé của cuộc đời hai con, cuộc đời giúp hai con gặp trong tình cờ và phải chia tay vì cần thiết".
- tin vào Chúa sao, René? - Jane kêu lên.
- Có chứ, Jane. tin vào Chúa, nhưng vào vị Chúa tạo ra con người, vạch đường cho họ trong trung nhưng có thời gian để lo cho bất hạnh hay sung sướng của những phần tử bám bề mặt trái đất ấy. Ôi Jane, người bạn tội nghiệp của tôi, tôi qua ba năm để nghiền ngẫm tất cả những bí mật ấy. Tôi xuống phần tối tăm nhất từ phía của cuộc đời và ra phía kia trong lòng tự hỏi tại sao chúng ta sống, như thế nào và tại sao chúng ta chết rồi tự nhủ Chúa là từ cho tôi dùng để gọi tên người tôi tìm; từ này, cái chết với tôi, trừ phi cái chết còn câm lặng hơn cái sống.

- Ôi René - Jane ngả đầu vào vai thầm - Cái triết lý ấy quá nặng nề so với lòng yếu đuối của em. Em muốn tin tưởng là có Chúa hơn, như vậy dễ dàng hơn và cũng đỡ tuyệt vọng hơn.