HỒI ỨC KẺ SÁT NHÂN - Amélie Nothomb (Trinh thám, kinh dị)

- Cứ cho là vậy , nhưng hãy hiểu rằng độc giả vẫn còn thèm thuồng.


- Phản ứng như vậy đâu có tồi.


- Đối với lối đọc dụ đúng là tồi. Nhưng đối với lối đọc bạo liệt như lời ngài khuyến cáo chưa đủ.


- Quý thân mến, vừa có lý lại vừa . có lý ở chỗ, nguyên nhân bí buộc tôi bỏ dở cuốn tiểu thuyết này. Tuy nhiên, lầm bởi lẽ, với tư cách là phóng viên, lại muốn tôi tiếp tục câu chuyện của mình theo trật tự tuyến tính. Tin tôi , làm vậy bần tiện lắm, bởi những gì diễn ra tiếp sau cái ngày 13 tháng Tám ấy, cho đến tận hôm nay, chỉ là suy sút nhơ nhớp và lố bịch. Ngay ngày 14 tháng Tám, đứa trẻ gầy gò và ăn uống điều độ là tôi lúc bấy giờ trở thành kẻ phàm ăn kinh khủng. Đó phải chăng là trống rỗng mà cái chết của Léopoldine để lại? Tôi vẫn tiếp tục thèm khát những thứ đồ ăn bị lên án – khẩu vị này vẫn ở lại với tôi. Trong vòng sáu tháng, trọng lượng cơ thể tôi tăng gấp ba, tôi trở nên dậy và kinh khủng, tóc tôi rụng sạch, tôi mất tất cả. Tôi với về thế giới hình ảnh ước lệ của gia đình tôi rồi đấy: thế giới ấy muốn rằng, sau cái chết của người thân, họ hàng thân thuộc phải nhịn ăn và gầy rộc . Thế nên tất cả mọi người trong lâu đài đều nhịn ăn và gầy rộc , trong khi chỉ duy có cái loại quá thể như tôi là ních cho căng bụng và tăng cân nhanh trông thấy. Tôi vẫn còn nhớ, khỏi cảm thấy tức cười, những bữa ăn đối chọi này: ông bà tôi, cậu mợ tôi, những người hầu như chỉ gắp chút ít thức ăn vào đĩa của mình, rụng rời khi thấy tôi vét sạch bách thức ăn trong đĩa và nhai ngốn ngấu như tên đểu cáng. Cộng thêm những vết máu bầm ám muội quan sát được cổ Léopoldine, chứng cuồng ăn vô độ này thổi bùng lên những suy diễn. Người ta trò chuyện cùng tôi nữa, tôi cảm thấy mình bị vây hãm bởi những mối ngờ vực đầy hằn học.


- Và có cơ sở đấy chứ.


- Xin hiểu cho rằng tôi muốn bứt mình khỏi cái bầu khí càng lúc càng khiến tôi còn được vui thú nữa. Và hãy hiểu cho rằng tôi chán ghét với việc gạt bỏ tính chất huyền hoặc ra khỏi cuốn tiểu thuyêt huy hoàng của mình bằng phần kết thảm thế này. Vậy lầm khi mong muốn đoạn tiếp theo đúng thủ tục, thế nhưng, có lý, bởi lẽ câu chuyện này đòi hỏi cái kết thực - nhưng cái kết này, tôi thể biết đến nó trước ngày hôm nay, bởi chính là người mang nó đến cho tôi.


- Tôi mang đến cho ngài cái kết, tôi ấy à?


- Đó là cái làm ngay lúc này đây.


- Nếu ngài muốn làm tôi phải lúng túng ngài thành công rồi đấy, nhưng tôi muốn nghe lời giải thích.


- mang đến cho tôi dữ liệu cuối cùng, dữ liệu thuộc hàng lý thú nhất, với lời nhận xét về những đốt sụn.


- Tôi hy vọng ngài định làm hỏng cuốn tiểu thuyết đẹp đẽ này bằng cách lồng vào trong đó những lời mê sảng liến quan đến các đốt sụn mà ngài vừa dùng để làm phiền tôi nãy giờ.


- Tại sao lại nhỉ? Đó là khám phá thiêng liêng.


- Tôi tự giận mình, vì gợi ra cho ngài cái kết tồi đến mức ấy. Chẳng thà cứ để cuốn tiểu thuyết của ngài dở dang còn hơn.


- Tốt hay tốt chuyện đó cũng do tôi đánh giá. Nhưng mang tới cho tôi thứ khác.


- Thứ gì vậy?


- Chính là người cho tôi biết điều đó, bé thân mến. Hãy sang chuyện đoạn kết , muốn thế ? Chúng ta chờ đợi đủ lâu rồi.


- Đoạn kết nào cơ?


- Đừng ra vẻ ngây thơ. Rốt cuộc tôi biết là ai chứ? có thể có mối liên hệ bí nào với tôi nhỉ?


- Chẳng có mối liên hệ nào cả.


- phải người cuối cùng sót lại của dòng dõi Planèze de Saint-Sulpice?


- Ngài biết ràng gia đình này lần lượt tạ thế mà có người nối dõi – vả lại ngài cũng đóng vai trò nào đó trong chuyện này, phải nào?


- có người họ hàng xa nào mang họ Tach chứ?


- Ngài biết ngài là hậu duệ cuối cùng của dòng họ Tach rồi còn gì.


- là cháu của thầy gia sư sao?


- Ôi ! Ngài còn tưởng tượng ra cái gì nữa đây?


- Vậy tổ tiên của là ai? Người quản gia hay bếp trưởng của lâu đài? Người làm vườn chăng? hầu phòng chăng? Chị cấp dưỡng?


- Đừng có mê sảng nữa , ngài Tach; tôi có mối liên hệ dưới bất kỳ hình thức nào với gia đình ngài, với tòa lâu đài của ngài, với ngôi làng của ngài hay quá khứ của ngài.


- thể chấp nhận được.


- Tại sao vậy?


- đời nào cất công tìm hiểu về tôi nếu giữa hai ta có lấy mối liên hệ mờ ám nào đó.


- Tôi bắt quả tang ngài méo mó nghề nghiệp nhé, quý ngài thân mến. Giống như nhà văn bị ám ảnh, ngài thể chịu nổi ý nghĩ rằng tồn tại mối quan hệ qua lại nào giữa các nhân vật của mình. Những tiểu thuyết gia đích thực là những nhà phả hệ học mà hề hay biết. Rất tiếc phải khiến ngài thất vọng: đối với ngài mà , tôi là kẻ hoàn toàn xa lạ.


- Hẳn là lầm. Cò lẽ chính cũng biết mối liên hệ về mặt gia đình, về mặt lịch sử, về mặt địa lý hay về mặt di truyền gắn kết hai chúng ta với nhau, nhưng chắc chắn mối liên hệ ấy vẫn tồn tại. Coi nào... phải trong những tổ tiên của chết đuối hay sao? Trong số những người thân thích của có ai bị siết cổ hay sao?


- Thôi ngay trò mê sảng ấy , ngài Tach. Ngài mất công vô ích nếu cố tìm cho ra những điểm tương đồng giữa hai trường hợp của chúng ta – để cho rằng những điểm tương đồng này mang ý nghĩa nào đó. Trái lại, điều có ý nghĩa đối với tôi, đó là nhu cầu thiết lập tương đồng nơi ngài.


- Có ý nghĩa về mặt nào?


- Đấy mới chính là câu hỏi thực , và câu hỏi ấy phải được đặt ra cho ngài.


- Tôi hiểu, vẫn là tôi phải đảm đương mọi việc. Thực ra, những nhà lý luận về Tân Tiểu thuyết là những kẻ pha trò quá đáng: , đó là có gì bị thay đổi trong sáng tạo cả. Đối diện với vũ trụ dị hình và điên rồ, nhà văn buộc phải sắm vai đấng sáng tạo. có xếp đặt tuyệt vời bằng ngòi bút của nhà văn, thế giới đời nào có khả năng đem lại những đường biên cho vạn vật, và những câu chuyện về những con người luôn mở toang, như những chốn ghê rợn nhất. Và, đúng theo truyền thống có từ hàng nghìn năm nay, bỗng nhiên khẩn nài tôi chơi trò nhạc vở, khẩn nài tôi soạn ra bản văn của riêng , khẩn nài tôi chấm câu những lời đối đáp của .


- Thế hả, vậy hãy nhắc vở nào.


- Tôi chỉ làm có việc đó thôi, bé của tôi ạ. thấy rằng tôi cũng khẩn nài hay sao? Hãy giúp tôi đưa lại cho câu chuyện này ý nghĩa, và đừng có nảy sinh dã tâm mà với tôi rằng chúng ta cần đến ý nghĩa: chúng ta cần nó hơn bất cứ thứ gì khác. Xin nhớ cho điều đó! Từ sáu mươi sáu năm nay, tôi mong gặp được người như – vậy nên, đừng cố gắng thuyết phục tôi tin rằng là bất cứ ai. Đừng chối rằng yếu tố chung kỳ lạ sắp đặt cuộc gặp gỡ tương tự. Lần cuối cùng tôi đặt câu hỏi này cho – tôi là lần cuối cùng, bởi vì kiên nhẫn phải thế mạnh của tôi – và tôi van , hãy tôi biết : là ai?


- Chao ôi, ngài Tach.


- Sao lại chao ôi? có gì khác để trả lời tôi sao?


- Có chứ, nhưng liệu ngài có nghe câu trả lời này được ?


- Câu trả lời tệ hại nhất cũng khiến tôi thỏa nguyện hơn là nhận được câu trả lời.


- Chính xác. Câu trả lời của tôi là có câu trả lời.


- Xin hơn cho.


- Ngài hỏi tôi rằng tôi là ai. Trong khi ngài biết điều đó rồi đấy thôi, phải vì tôi cho ngài biết, mà vì chính ngài nhắc đến chuyện đó. Ngài quền rồi sao? Ban nãy, giữa dễ đến hàng trăm câu chửi rủa, ngài trúng phóc.


- nghe nào, tôi thắc mắc muốn biết đây.


- Ngài Tach ạ, tôi là con bẩn thỉu chuyên bới móc chuyện người khác. Chẳng có gì khác để về tôi cả, ngài có thể tin như thế. Tôi rất lấy làm tiếc. Hãy tin rằng tôi muốn đưa ra câu trả lời khác, nhưng ngài cầu được nghe , và đó là duy nhất mà tôi có.


- Tôi đời nào tin lời .


- Ngài lầm rồi. về cuộc đời và cây phả hệ của mình, tôi có gì để với ngài ngoài những điều tầm thường. Nếu phải là phóng viên, tôi bao giờ tìm cách tiếp cận ngài. Ngài tốn công tìm kiếm vô ích, ngài quay về với cùng kết luận: tôi là con bẩn thỉu chuyên bới móc chuyện người khác.


- Tôi liệu có nhận thấy rằng câu trả lời tương tự gợi lên những cảm giác ghê rợn như thế nào ?


- Ôi chao, tôi biết chứ.


- , thể biết được đâu, hoặc giả có biết, nhưng tường tận. Hãy để tôi miêu tả bản chất xấu xa của ; hãy hình dung lão già chẳng bao lâu nữa hết đời, hoàn toàn đơn độc và tuyệt vọng. Hãy hình dung nàng trẻ tuổi đột nhiên xuất , sau quãng thời gian chờ đợi kéo dài sáu mươi sáu năm, và đem lại cho lão già này niềm hy vọng khi làm sống lại quá khứ bấy lâu chìm vào quên lãng. Có hai phương án để lựa chọn: hoặc nhân vật này là thiên thần thân thuộc cách bí với lão già, và đó là hiển thánh; hoặc nhân vật này là kẻ hoàn toàn xa lạ bị thôi thúc bởi thói thóc mách độc địa nhất, và trong trường hợp ấy, xin được mạn phép rằng hành động đó bẩn thỉu: đó là tội xâm phạm mộ phần kèm với tội lạm dụng lòng tin, đó là tội tước đoạt từ tay lão già hấp hối kho báu quý giá nhất bằng cách khiến lão lóa mắt trước phần thưởng tinh thần kỳ diệu nào đó, rồi thay vì thế, mang đến cho lão đống phân to. Khi tới đây, thấy lão già hấp hối trong những ký ức đẹp nhất của lão, và cam chịu còn tại nữa. Khi rời khỏi đây, để lại lão già hấp hối trong thối rữa của ký ức, và tuyệt vọng vì còn tại nữa. Nếu còn sót lại chút tình thương hay tế nhị, dối tôi, bịa ra mối liên hệ nào đó giữa hai ta. Giờ quá muộn rồi, vậy nên nếu còn chút tình thương hay tế nhị, hãy kết liễu đời tôi, hãy đặt dấu chấm hết cho nỗi chán ghét của tôi, bởi đó là nỗi đau tài nào chịu nổi.


- Ngài quá lời rồi. Tôi thấy dựa vào cái gì mình lại có thể hủy hoại những ký ức của ngài đến mức ấy.


- Cuốn tiểu thuyết của tôi cần cái kết. Bằng những thủ đoạn của mình, khiến tôi tin rằng mang đến cho tôi cái kết đó. Tôi dám hy vọng gì hơn, tôi quay trở về với cuộc sống sau kỳ ngủ đông dài vô tận – thế rồi, biết hổ thẹn, xòe ra trước mặt tôi đôi bàn tay trống trơn, mang đến cho tôi thứ gì ngoài hồi phục hão huyền. Ở tuổi của tôi, người ta thể chịu đựng những chuyện như thế nữa. Tại mà chính cái chết của tôi thể kết thúc trọn vẹn.


- Đừng dùng đến những lối tu từ ấy nữa, ngài có bằng lòng ?


- Tu từ quá ấy chứ! quên là truất quyền sở hữu của tôi đối với bản thể rồi sao? Tôi cho biết điều này, thưa quý : sát nhân phải là tôi, mà chính là !


- Gì kia?


- nghe rất rồi đấy. Sát nhân chính là , và giết hai người. Léopoldine sống trong ký ức của tôi ngần ấy thời gian, cái chết của ấy là việc trừu tượng. Nhưng giết chết ký ức về ấy bằng xâm nhập moi móc, và khi tiêu diệt ký ức này, giết chết những gì còn lại trong tôi.


- Ngụy biện.

- biết đó phải lời ngụy biện, nêu từng có chút ít nhận thức, dù là mơ hồ, về tình . Nhưng làm sao con nhóc bẩn thỉu chuyên bới chuyện người khác lại có thể hiểu được bản chất tình là gì kia chứ? là kẻ xa lạ nhất với tình mà tôi từng gặp.


- Nếu tình quả là thứ như lời ngài , tôi thấy cả người vì hiểu gì về nó.


- là thế, tôi dạy biết điều gì hết.


- Tôi vẫn tự hỏi liệu ngài có thể dạy cho tôi những gì đây, ngoài việc siết cổ mọi người.


- Tôi muốn để hiểu rằng, bằng cách siết cổ Léopoldine, tôi tránh cho ấy cái chết thực duy nhất, đó là lãng quên. coi tôi như tên sát nhân, trong khi tôi là trong số rất ít những người chưa từng giết ai. Hãy nhìn ra xung quanh và hãy nhìn chính mà xem: thế giới này lúc nhúc những kẻ sát nhân, chính là những kẻ tự cho mình cái quyền được quên những người chúng tự nhận là thương. Quên ai đó: nghĩ đến ý nghĩa của chuyện này chưa? lãng quên là đại dương mênh mông đó chỉ có duy nhất con tàu a lại, con tàu đó là ký ức. Đối với tuyệt đại đa số loài người, con tàu này chỉ là chiếc thuyền buồm bé xíu tồi tàn chìm nghỉm trước bất cứ con sóng nào, dù là nhất, và vị thuyền trưởng điều khiển con tàu, nhân vật chút chu đáo, chỉ nghĩ đến chuyện làm sao tiết kiệm chi phí. có biết cái cụm từ đáng ghê tởm này căn cứ vào đâu ? Vào việc ngày nào cũng hy sinh những người bị xem là thừa thãi trong số các thành viên thủy thủ đoàn. Và có biết những ai bị xem là người thừa ? Những tên đểu, những kẻ gây phiền toái hay những kẻ đần độn ư? hề: những kẻ bị ném qua mạn tàu, đó là những kẻ còn ích lợi gì nữa – những kẻ người ta dùng xong. Những kẻ này cống hiến hết mình vì chúng ta, thế nên, chúng còn có thể mang lại gì cho chúng ta nữa nào? Vậy , xót thương, khử chúng thôi, và hấp! Người ta quẳng chúng qua mạn tàu, và đại dương lập tức nuốt chửng lấy, ngần ngại. Và thế đấy, thưa quý thân mến, vụ tầm thường nhất trong những vụ giết người diễn ra mà hề chịu hình phạt nào như thế đấy. Tôi chưa bao giờ tán thành cuộc thảm sát ghê rợn đó, và vin vào vô tội này mà hôm nay, lên án tôi, thuận theo những gì con người thường gọi là công lý nhưng thực chất chỉ là dạng đổ vấy.


- Ai với ngài về chuyện đổ vấy thế? Tôi có ý tố cáo ngài.


- sao? Nhưng nếu đúng là vậy còn tệ hơn những gì tôi hình dung. chung, những kẻ chuyên bới móc chuyện người khác luôn khéo bịa ra cho bản thân cái cớ. Chính , có cớ gì để chõ mũi vào chuyện của người khác, thú vui nào khác ngoài thú vui khiến cho bầu khí xông mùi hôi thối. Khi nào rời khỏi đây, xoa xoa tay và nghĩ rằng ngày của trôi qua lãng phí bởi vì làm ô uế thế giới của kẻ khác. làm cái nghề mới hay hớm làm sao, thưa quý .


- Nếu tôi hiểu nhầm, ngài thích tôi lôi ngài ra tòa hơn?


- Nhất định là thế rồi. nghĩ đến phút lâm chung của tôi như thế nào chưa, nếu tố giác tôi, nếu để tôi lại thân mình và hoàn toàn trống rỗng trong căn hộ này, sau những gì làm với tôi? Trong khi nếu lôi tôi ra trước tòa, khiến tôi được khuây khỏa.


- Tôi lấy làm tiếc, ngài Tach ạ, ngài chỉ việc tự tố giác mình thôi, tôi làm nổi việc này.


- coi khinh những việc như thế này, phải nào? thuộc loại người tệ hại nhất, loại người thích dây bẩn ra mọi thứ hơn là phá hủy. có thể giải thích cho tôi biết trong đầu nghĩ gì , vào cái ngày mà quyết định tới đây tra tấn tôi ấy? vô cớ nghe theo bản năng ghê tởm nào vậy?


- Ngài thân mến, ngài biết ngay từ đầu rồi còn gì: ngài quên cái phần thưởng được nêu trong vụ cá cược giữa hai ta rồi sao? Tôi muốn nhìn thấy ngài quỳ rạp dưới chân tôi. Sau những điều ngài với tôi, tôi càng mong chuyện đó xảy ra. Vậy nên hãy quỳ xuống , bởi ngài thua rồi.


- Quả là tôi thua, nhưng tôi ưng số phận của tôi hơn là số phận của .


- Càng tốt cho ngài thôi. Quỳ xuống .


- Tính kiêu căng đàn bà của muốn tôi quỳ xuống chăng?


- Là mong muốn được trả thù của tôi. Quỳ xuống.


- Vậy chẳng hiểu gì cả.


- Những tiêu chuẩn của tôi bao giờ là những tiêu chuẩn của ngài, và tôi hiểu rất điều đó. Tôi coi cuộc sống như ân huệ quý giá nhất, lời nào thốt ra từ miệng ngài có thể thay đổi được gì. vì ngài, Léopoldine lẽ ra sống, với cuộc sống bao hàm những điều xấu xa cũng như đẹp đẽ. cần thêm lời nào nữa. Quỳ xuống.


- Dù sao, tôi cũng giận đâu.


- Chỉ còn thiếu có chuyện đó nữa thôi. Quỳ xuống.


- sống trong thế giới hoàn toàn xa lạ với thế giới của tôi. thể hiểu được nó âu cũng là chuyện thường.


- Thái độ ban ơn của ngài làm tôi động lòng đâu. Quỳ xuống .


- Quả là tôi khoan dung hơn : tôi có thể chấp nhận việc sống với những tiêu chuẩn khác. thế. Đối với , chỉ tồn tại duy nhất cách nhìn nhận việc. Đầu óc hẹp hòi.


- Ngài Tach, hãy tin rằng những suy ngẫm mang tính sinh của ngài khiến tôi quan tâm. Tôi ra lệnh cho ngài quỳ xuống, chấm hết.


- Được thôi. Nhưng muốn tôi quỳ xuống thế nào đây? quên là tôi bị liệt sao?


- Phải rồi. Tôi giúp ngài.


Nữ phóng viên đứng dậy, xốc nách đỡ lão già mắc chứng béo phì đứng lên bằng nỗ lực lớn, quăng lão quay đơ thảm, mặt úp xuống sàn.


- Cứu với! Giúp tôi với!


Nhưng trong tư thế ấy, chất giọng trong trẻo của tiểu thuyết gia bị bóp nghẹt và ai có thể nghe thấy giọng ấy, trừ người phụ nữ trẻ.


- Quỳ xuống.


- Tôi thể chịu nổi phải nằm sấp bụng thế này đâu. Bác sĩ cấm cho tôi làm thế.


- Quỳ xuống.


- Cứt ! Tôi nghẹt thở mất thôi.


- Vậy ra ngài biết thế nào là nghẹt thở rồi đấy, việc mà ngài từng bắt bé con phải chịu đựng. Quỳ .


- Làm thế là để giải thoát cho ấy.


- Vậy tôi đây, cũng chính là để giải thoát cho ngài mà tôi làm ngài có nguy cơ bị nghẹt thở đấy chứ. Ngài là lão già đáng ghét mà tôi muốn cứu thoát khỏi suy sút. Vậy nên động cơ cũng thế cả thôi. Quỳ .


- Nhưng tôi bị giáng truất rồi kia mà! Từ sáu mươi lăm năm rưỡi nay tôi chỉ có suy sút mà thôi.


- Nếu là vậy, tôi muốn thấy ngài suy sút hơn nữa. Nào, cứ suy sút .


- thể như vậy, đó là động từ khuyết.


- Giá như ngài biết tôi cóc cần chuyện đó như thế nào. Nhưng nếu cái động từ khuyết này khiến ngài phiền lòng, tôi biết động từ khác khiến ngài phiền lòng đâu: quỳ .


- kinh khủng, tôi ngạt thở, tôi chết mất!


- Chà, tôi tưởng ngài coi cái chết như đặc ân cơ mà.


- Cái chết là đặc ân, nhưng tôi muốn chết ngay.


- phải thế chứ? Tại sao lại trì hoãn kiện tốt lành như vậy?


- Bởi vì tôi vừa hiểu ra điều, và tôi muốn chia sẻ với trước khi chết.


- Được thôi. Tôi chấp nhận giúp ngài nằm ngửa ra, nhưng với điều kiện duy nhất: trước tiên ngài phải quỳ dưới chân tôi .


- Tôi hứa với thử xem sao.


- Tôi cầu ngài thử, tôi ra lệnh cho ngài quỳ xuống. Nếu ngài thể làm chuyện đó, tôi cứ để mặc cho ngài chết.


- Được rồi, tôi quỳ.


Rồi khối thịt khổng lồ đầm đìa mồ hôi bò lết hai mét thảm, thở hồng hộc như đầu máy xe lửa.


- Chuyện này làm hài lòng chứ?


- Đúng vậy, chuyện này làm tôi vui thích. Nhưng tôi còn vui thích hơn vì nhận thức được việc trả thù ai đó. Qua cái thân thể phình tướng ra của ngài đây, tôi cảm thấy nổi bật lên đường nét mảnh mai sinh ra từ thái độ cam chịu của ngài.


- Diễn kịch nực cười.


- Ngài hài lòng sao? Ngài còn muốn quỳ thêm nữa hả?


- Tôi bảo đảm với giờ là lúc lật ngửa tôi lên rồi đấy. Nếu có linh hồn tôi cũng hồn lìa khỏi xác đây.


- Ngài làm tôi ngạc nhiên quá. Chết để mà chết, vụ ám sát đẹp đẽ đáng giá hơn quãng thời gian hấp hơi chậm chạp vì bệnh ung thư hay sao?


- gọi thế này là vụ ám sát đẹp đẽ ấy à?


- Trong mắt kẻ sát nhân vụ ám sát lúc nào tự phỉnh phờ hòng bảo vệ cái cảm giác làm đúng lương tâm của ngài.


- Tôi cóc cần biết đến lương tâm của mình. Câu hỏi mà tôi đặt ra nằm ở mức cao hơn.


- Chúa ơi.

- ra đấy thôi: đúng vậy, có lẽ Chúa cũng ưng thuận cho số những người đặc biệt, bước chuyển đau đớn và sợ hãi, cái chết nhập định. Tôi nghĩ là Léopoldine được hưởng phép màu này.


- Nghe này, câu chuyện của ngài đủ đáng ghét như thế; thế mà ngài còn muốn làm cho nó thêm phần lố bịch bằng cách viện dẫn đến nào là Chúa trời, nào là nhập định, nào là phép màu ư? Có lẽ ngài tưởng mình phạm vào vụ giết người thần bí nào đó sao?


- Nhất định rồi.


- Ngài điên rồ quá mức. Ngài có muốn biết về vụ án mạng thần bí , hả đồ bệnh hoạn? Ngài có biết việc đầu tiên cái xác làm, sau khi chết ? Nó tè, thưa ngài, rồi nó tống ra tất cả những gì còn lại trong ruột.


- ghê tởm. Dừng ngay trò hề này lại, khiến tôi thấy khó chịu.


- Tôi khiến ngài thấy khó chịu sao? Giết người làm ngài thấy phiền, ấy vậy mà cái ý nghĩ là các nạn nhân của ngài tiểu tiện và đại tiện lại khiến ngài thấy thể chịu nổi hả? Nước trong cái hồ của ngài hẳn phải đục lắm nên trong lúc vớt cái xác của em họ ngài mới nhìn thấy những thứ chứa trong ruột ấy nổi lên mặt nước.


- im miệng , xin rủ lòng thương!


- Thương cái gì? Thương kẻ sát nhân thậm chí có khả năng nhận trách nhiệm về những hậu quả hữu cơ bắt nguồn từ tội ác của mình ư?


- Tôi thề với , tôi thề với rằng chuyện xảy ra như lời .


- phải thế sao? Léopoldine có cái bóng đái hay bộ ruột ư?


- Có chứ, nhưng... chuyện xảy ra như lời .


- Chẳng thà cứ rằng đối với ngài, ý nghĩ này là thể chấp nhận được còn hơn.


- Ý nghĩ này đối với tôi là thể chấp nhận được, quả vậy, nhưng chuyện xảy ra như lời .


- Ngài định lặp lặp lại câu này đến lúc chết à? Tốt hơn là ngài nên giải thích .


- Chao ôi, tôi thể giải thích niềm tin này được, ấy vậy mà tôi vẫn biết chuyện xảy ra như lời .


- Ngài có biết người ta gọi loại niềm tin này là gì ? Người ta gọi chúng là chứng tự ám.


- Thưa quý , bởi vì tôi thể khiến người khác hiểu mình được, cho phép tôi đề cập vấn đề từ góc độ khác ?


- Ngài thực tin rằng còn tồn tại góc độ khác ư?


- Tôi muốn tin như thế.


- Vậy cứ việc – dù sao cũng đến nước này rồi.


- Thưa quý , từng chưa?


- Quá lắm rồi nhé! Chúng ta tham gia mục “Thư tâm tình” hay sao.


- , thưa quý . Nếu từng , biết rằng chuyện đó chẳng liên quan gì hết. Nina tội nghiệp, chưa bao giờ rồi.


- Đừng có giở giọng đó ra với tôi, đồng ý chứ? Vả lại, đừng có gọi tôi là Nina, ngài làm tôi bứt rứt.


- Tại sao?


- Tôi . Nghe thấy tên mình được xướng lên bởi kẻ vừa phạm tội sát nhân vừa phì nộn, chuyện này có cái gì đó khiến người ta ghê tởm.


- Tiếc quá. Thế mà tôi rất muốn gọi là Nina. sợ gì nào, Nina?


- Tôi chẳng sợ gì hết. Ngài khiến tôi ghê tởm, chỉ vậy thôi. Mà đừng có gọi tôi là Nina nữa.


- Tiếc . Tôi cần phải gọi tên .


- Tại sao?


- nhóc tội nghiệp của tôi ơi, từng trải đến thế, chín chắn đến thế, vậy mà xét về vài phương diện, vẫn như chú cừu non mới lọt lòng vậy. biết nhu cầu gọi tên vài người có nghĩa là gì ư? tưởng đại đa số loài người đều gợi lên trong tôi cái nhu cầu đó sao? đời nào, bé ạ. Nếu tự đáy lòng mình, ta cảm thấy cái mong muốn được gọi đích danh người, đó là vì ta người đó.


- …?


- Đúng vậy, Nina. Tôi , Nina.


- Ngài có thôi những lời ngu xuẩn ấy ?


- Đó là , Nina ạ. Ban nãy tôi có linh cảm về chuyện đó, thế rồi tôi cứ ngỡ mình nhầm, nhưng tôi nhầm. Đó là điều quan trọng nhất tôi muốn với , khi chờ chết. Tôi tin là mình thể sống tiếp mà có , Nina. Tôi .


- Tỉnh lại , đồ đần.


- Tôi chưa bao giờ minh mẫn hơn lúc này.


- minh mẫn hợp với ngài chút nào.


- quan trọng. Tôi còn đáng kể nữa, tôi tùy định đoạt.


- Ngừng ngay cơn hoang tưởng này lại, ngài Tach. Tôi biết rất rằng ngài tôi. Tôi chẳng có điểm gì để làm ngài thích thú cả.


- Tôi cũng nghĩ thế đấy, Nina ạ, nhưng tình này vượt lên tất cả những thứ đó.


- Xin rủ lòng thương, chớ có với tôi rằng ngài tôi vì tâm hồn tôi, bằng tôi đến cười ra nước mắt mất thôi.


- , tình này còn mạnh hơn thế.


- Bỗng nhiên tôi thấy ngài thanh khiết thế cơ chứ.


- hiểu là ta có thể người mà kể đến mọi quy chiếu thông thường hay sao?


- .


- Tiếc , Nina, ấy vậy mà tôi vẫn , với tất cả những bí mà động từ này gợi nên.


- Thôi ! Tôi hiểu rồi: ngài tìm kiếm đoạn kết phù hợp cho cuốn tiểu thuyết của ngài, phải thế nào?


- Giá như biết được cuốn tiểu thuyết này hề làm bận lòng tôi từ vài phút nay!


- Tôi tin lời nào đâu. dở dang này ám ảnh ngài. Ngài nản lòng khi biết rằng tôi hề có mối liên hệ cá nhân nào với ngài, do đó lúc này ngài ngừng cố thử tạo ra mối liên hệ ấy, bằng cách bịa ra chuyện tình vào phút cuối. Ngài hận thù vô nghĩa đến nỗi ngài có khả năng dối trắng trợn để đem lại ý nghĩa cho những điều bao giờ có nghĩa.


- Quá lắm, Nina ạ! Tình có ý nghĩa nào cả, và chính bởi lý do đó nó mới trở nên thiêng liêng.


- Đừng cố thuyết phục tôi với thuật hùng biện của ngài. Ngài chẳng ai hết, ngoại trừ cái xác của Léopoldine. Vả chăng, lẽ ra ngài nên hổ thẹn, vì làm uế tạp tình duy nhất trong đời mình bằng cách với tôi những lời thiếu tin cậy đến thế.


- Tôi làm uế tạp tình ấy, ngược lại có. Bằng cách , tôi chứng tỏ rằng Léopoldine dạy cho tôi biết .


- Ngụy biện.


- Đó là lời ngụy biện, nếu tình tuân theo những quy tắc xa lạ với quy tắc của logic.


- Nghe này, ngài Tach, mà viết những điều ngu ngốc ấy vào cuốn tiểu thuyết của ngài, nếu điều đó khiến ngài thích thú, nhưng hãy ngừng sử dụng tôi như chuột lang thí nghiệm .


- Nina, chuyện đó khiến tôi vui thích. Tình dùng để mua vui. Tình phục vụ cho điều gì khác ngoài việc .


- Nghe kích động.


- Nhưng đúng là thế mà. Nếu hiểu được ý nghĩa của động từ này, hứng khởi như tôi hứng khởi vào giây phút này, Nina ạ.


- Xin miễn cho tôi hứng khởi này, ngài có muốn thế ? Và hãy thôi gọi tôi là Nina, nếu tôi chịu trách nhiệm về hành động của mình đâu.


- Đừng chịu trách nhiệm về hành động của mình, Nina. Và hãy để cho mình được , bởi có khả năng đáp lại tình của tôi đâu.


- ngài ấy à? Chỉ còn thiếu có chuyện đó nữa thôi. Cần phải thực đồi bại mới có thể được ngài.


- Vậy cứ đồi bại , Nina, tôi vô cùng hạnh phúc.


- Làm cho ngài hạnh phúc, việc ấy khiến tôi ghê tởm. ai có thể bất xứng với hạnh phúc bằng ngài.


- Tôi đồng ý với .

- Dĩ nhiên.


- Tôi đê tiện, xấu xí, độc ác, tôi có thể là kẻ hèn hạ nhất đời, tuy nhiên tôi sở hữu phẩm chất rất hiếm có, đẹp đến nỗi tôi thấy mình xứng đáng được .


- Để tôi đoán xem nào: tính khiêm tốn à?


- . Phẩm chất của tôi, đó là tôi có khả năng .


- Và nhân danh cái phẩm chất cao quý này, ngài muốn tôi phải tắm đẫm chân ngài bằng nước mắt của tôi mà rằng: “Prétextat, tôi ngài” sao?


- Hãy tên tôi thêm lần nữa , nghe dễ chịu quá.


- Ngài im , ngài làm tôi muốn lộn mửa.


- tuyệt, Nina. có cá tính đặc biệt, khí chất vừa hừng hực như lửa vừa nghiệt ngã lạnh lùng. kiêu ngạo và liều lĩnh. có tất cả để trở thành người tình tuyệt vời, chỉ cần có khả năng .


- Cho phép tôi cảnh báo với ngài ràng, nếu xem tôi là hóa kiếp của Léopoldine ngài lầm rồi đấy. Tôi có điểm gì chung với bé nhập định đó.


- Tôi biết điều đó. từng biết đến cảm giác nhập định chưa, Nina?


- Đối với tôi, câu hỏi này dường như đúng chỗ chút nào.


- Phải rồi. Trong câu chuyện này, tất cả đều đúng chỗ, bắt đầu bằng tình gợi lên trong tôi. Vậy nên, khi đến nước này rồi, Nina ạ, đừng ngần ngại trả lời câu hỏi của tôi, câu hỏi ấy trong sáng hơn là nghĩ đấy: từng biết đến cảm giác nhập định chưa hả Nina?


- Tôi biết. Có điều chắc chắn là trong lúc này, tôi có cảm giác nhập định.


- biết đến tình , biết thế nào là cảm giác nhập định: chẳng biết gì hết. Nina quý của tôi, làm thế nào có thể thiết tha với cuộc sống đến vậy, trong khi thậm chí biết đến nó?


- Tại sao ngài lại với tôi những chuyện này? Để tôi ngoan ngoãn cho người khác giết mình sao?


- Tôi giết đâu, Nina. Ban nãy tôi nghĩ đến chuyện đó, nhưng từ lúc tôi quỳ mọp dưới đất, mong muốn ấy tan biến rồi.


- Đến chết cười mất thôi. Vậy là ngài tưởng rằng ngài có thể giết tôi được sao, già cả và bại liệt như ngài đây? Tôi nghĩ ngài ghê tởm, nhưng thực chất, ngài đơn giản là ngốc nghếch.


- Tình khiến cho con người ta trở nên ngốc nghếch, điều đó ai cũng biết, Nina ạ.


- Làm ơn đừng thêm với tôi về tình của ngài, tôi cảm thấy trong tôi trỗi dậy những mong muốn giết người.


- Có thể như thế được sao? Nhưng, Nina ạ, nó bắt đầu như thế đấy.


- Gì kia?


- Tình . Tôi gợi được cho cảm giác nhập định ấy sao? sao hết niềm tự hào của tôi, Nina. Mong muốn giết người vừa chết trong tôi, và đây, nó lại tái sinh trong . bắt đầu sống từ giây phút này: có nhận ra điều ấy ?


- Tôi chỉ nhận ra chiều sâu của cơn phẫn nộ trong mình thôi.


- Tôi được dự vào cảnh tượng đặc sắc: tôi tin, như đại đa số loài người, rằng hóa kiếp là tượng diễn ra sau cái chết. Và đây, bằng con mắt trần tục của mình, tôi thấy trở thành tôi!


- Tôi chưa bao giờ phải nhận xúc phạm nhục nhã đến thế.


- Bề sâu của nỗi cáu giận trong cho thấy cuộc sống của bắt đầu, Nina. Từ giờ trở , luôn cáu giận như tôi từng luôn cáu giận, dị ứng với dã tâm, bùng nổ vì những lời nguyền rủa và cảm giác nhập định, tài tình như cơn giận dữ, sợ gì nữa.


- Ngài thôi được chưa vậy, đồ bụng cóc?


- thấy là tôi đúng còn gì.


- Chuyện ấy đúng! Tôi phải là ngài.


- Chưa hoàn toàn trọn vẹn thôi, nhưng chẳng bao lâu nữa đâu.


- Ý ngài là gì?


- biết ngay thôi mà. tuyệt. Tôi những điều thành trước mắt tôi theo đúng những gì tôi dự liệu. Tôi đây trở thành thầy bói của thời tại, chứ phải của tương lai, của tại, hiểu chứ?


- Tôi hiểu rằng ngài mất trí rồi.


- Chính tước đoạt lý trí của tôi, cũng như tước đoạt những gì còn lại. Nina, tôi chưa từng biết đến cảm giác nhập định tương tự!


- Thuốc an thần của ngài để ở đâu?


- Nina, tôi có vô số thời gian để tĩnh trí cơ mà, ngay khi giết tôi.


- Ngài gì vậy?


- Cứ để cho tôi . Chuyện tôi sắp với đây hết sức quan trọng. Dù muốn hay cũng trở thành hóa thân của tôi. Ở mỗi hóa thân của tôi lại có người xứng đáng với tình cần đến tôi: lần đầu tiên, người đó là Léopoldine và chính tôi giết ấy; lần thứ hai, người đó là , và chính giết tôi. Vừa vặn đổi vai, phải nào? Tôi vô cùng hạnh phúc vì người đó là : nhờ có tôi, sắp sửa khám phá ra thế nào là tình .


- Nhờ có ngài, tôi biết được thế nào là cảm giác rụng rời.


- thấy thế sao? Chính đấy nhé. Tình bắt đầu bằng cảm giác rụng rời.


- Ban nãy ngài là tình bắt đầu từ mong muốn giết người.


- Cũng thế cả thôi. Hãy lắng nghe những gì trỗi dậy trong , Nina: hãy cảm nhận trạng thái tê mê vô hạn này. nghe thấy bản giao hưởng được phối khí hoàn hảo chưa? Đó là lồng ghép quá tuyệt diệu và quá tinh tế để những kẻ khác có thể nhận biết. có nhận ra phong phú đến kinh ngạc của những loại nhạc cụ ? Khi kết hợp với nhau, chúng chỉ có thể sinh ra nghịch - ấy vậy mà, Nina, nghe thấy gì hay hơn thế chưa? Hàng chục cách phối bè chồng chất lên nhau qua , biến hộp sọ của thành tòa giáo đường, biến cơ thể thành hộp cộng hưởng rộng và vô hạn, biến thân xác cằn cỗi của thành nỗi dằn vặt, biến các khớp sụn của thành lỏng lẻo – thế là cái thể gọi tên xâm chiếm .


Im lặng. Nữ phóng viên ngật đầu ra sau.


- Hộp sọ của trĩu nặng chứ gì? Tôi biết như thế là thế nào mà. thấy là bản thân bao giờ quen được với cái đó mà.


- Quen với cái gì?


- Với cái thể gọi tên. Hãy thử ngẩng đầu lên, Nina, đầu nặng như thế cơ mà, và hãy nhìn tôi đây này.


gắng hết sức để làm theo.


- Hãy công nhận rằng, mặc dù có những bất tiện, trạng thái này dễ chịu cách tuyệt diệu. Tôi sung sướng vô cùng vì rốt cuộc hiểu. Từ đó hãy tưởng tượng ra cái chết của Léopoldine. Ban nãy, thời điểm chết có vẻ khó lòng chịu nổi, bởi lúc đó tôi quỳ, theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng. Nhưng chuyển từ sống sang chết với cảm giác nhập định ngập tràn, đó lại là thủ tục đơn giản. Tại sao ấy à? Bởi v trong những lúc như vậy, người ta thậm chí biết mình còn sống hay chết. em họ tôi chết mà phải chịu đau đớn hay nhận thức được mình chết giống như những người chết trong lúc ngủ chính xác: là ấy chết mà chết, bởi lẽ lúc bấy giờ, ấy đâu còn sống nữa.


- Chú ý này, những lời ngài vừa nghe sặc mùi hùng biện kiểu Tach.


- Và điều mà cảm nhận được, đó là thuật hùng biện kiểu Tach hả Nina? Hãy nhìn tôi đây, hóa thân duyên dáng đáng . Từ giờ trở , phải tập xem thường logic của kẻ khác. Do vậy, phải quen với cuộc sống độc – chớ hối tiếc điều đó.


- Tôi nhổ ngài đấy.


- tử tế khi vậy.


- Ngài thừa hiểu rằng tử tế hoàn toàn xa lạ với chuyện này mà.


- đừng lo, tìm thấy tôi trong mỗi cảm giác nhập định.


- Cảm giác đó thường xuyên đến với tôi sao?


- lòng mà , tôi biết đến cảm giác nhập định từ sáu mươi lăm năm rưỡi nay, nhưng cái cảm giác nhập định mà tôi có được lúc này xóa quãng thời gian mất mát ấy như thể nó chưa bao giờ tồn tại. cần phải quen với việc lờ lịch đại.


- Nghe hay đấy.


- Đừng buồn phiền, hóa thân thân mến. Đừng quên là tôi . Và tình là bất tử, quá hiểu điều đó mà.


- Ngài có biết rằng những điều sáo rỗng đến thế nghe lại thú vị đến khó cưỡng khi phát ra từ miệng của nhà văn đoạt giải Nobel?


- hoàn toàn có lý khi vậy. Khi đạt đến độ giả tạo như tôi, người ta thể ra tầm thường mà xuyên tạc nó, mà đem lại cho nó những nét nhấn của nghịch lý kỳ lạ nhất. Biết bao văn sĩ ôm lấy cái nghiệp này với mục đích duy nhất là ngày nào đó đạt tới phía bên kia của bài diễn thuyết, kiểu vùng đất người giữa hai chiến tuyến, nơi mà lời luôn luôn trinh nguyên. Có lẽ Quan niệm Trong trắng chính là đây: những lời gần gũi nhất với cái vô vị mà vẫn giữ được mình trong trạng thái say sưa thần diệu, mãi mãi vượt lên tranh giành hỗn loạn, vượt lên những eo sèo vô nghĩa lý. Tôi là người cuối cùng thế giới này có thể “Tôi em mà biến mình thành tục tĩu. mới may mắn làm sao.


- May mắn ấy à? Đó phải là tai họa đấy chứ?


- Là may mắn đấy, Nina ạ. nên nhớ: có tôi, cuộc sống của chỉ là nỗi buồn chán!


- Ngài biết gì về chuyện ấy?


- Chuyện như ban ngày vậy. phải chính rằng là con bẩn thỉu chuyên móc máy chuyện người khác hay sao? Xét về lâu về dài, rồi cũng chán chuyện đó thôi. Sớm hay muộn cũng nên ngừng quan tâm đến những chuyện thối tha của người khác, cần phải tạo ra chuyện thối tha cho riêng mình. có tôi, bao giờ làm được điều đó. Từ giờ trở , hóa thân ơi, được tiếp xúc với những sáng kiến tuyệt vời của những đấng sáng tạo.


- Đúng là tôi cảm thấy trong cơ thể mình nảy sinh sáng kiến khiến tôi bối rối.


- Lẽ thường thôi. hoài nghi và sợ hãi thường bổ trợ cho những sáng kiến vĩ đại. Dần dần, hiểu được rằng nỗi lo âu này là phần của khoái cảm. Và cần đến khoái cảm, Nina ạ, phải thế nào? Nhất định tôi dạy cho mọi điều và mang đến cho mọi thứ. Bắt đầu bằng tình : hóa thân thương mến, tôi run lên khi nghĩ rằng có tôi, bao giờ biết đến tình . Cách đây vài phút, chúng ta có nhắc đến những động từ khuyết: có biết rằng là động từ khuyết nhất trong số các động từ hay ?


- Chuyện vớ vẩn này là gì vậy?


- Nó chỉ được chia ở số ít. Những dạng số nhiều của nó mãi mãi chỉ là những dạng số ít được ngụy trang.


- Ảo tưởng.


- hề: phải tôi chứng minh rằng, khi hai người nhau, trong hai người họ phải biến mất để lập lại số ít hay sao?


- Ngài định thanh minh với tôi rằng ngài giết Léopoldine để tuân theo lý tưởng ngữ pháp của ngài đấy chứ?


- Lý do này đối với có vẻ như hết sức phù phiếm chứ gì? có biết cần thiết nào cấp thiết hơn phép chia động từ ? Nên học lấy điều này, hóa thân quý ạ, rằng nếu phép chia động từ tồn tại, chúng ta thậm chí nhận thức được mình là những cá thể riêng biệt, và cuộc chuyện tuyệt vời này thể diễn ra.


- Chao ôi, lạy trời phù hộ.


- Thôi nào, đừng có hờn dỗi với khoái cảm của mình như thế.


- Khoái cảm của tôi ấy à? Chẳng có chút dấu vết nào của khoái cảm trong tôi cả, và tôi cũng chẳng cảm thấy gì hết, có chăng là mong muốn ghê gớm được siết cổ ngài.


- Sao kia, chẳng được nhanh nhạy cho lắm nhỉ, hóa thân của lòng tôi. Tôi ra sức thuyết phục làm chuyện đó ít nhất mười phút nay, với thái độ lộ liễu chưa từng có. Tôi chọc giận , khiến phát cáu để lấy của những đắn đo cuối cùng, vậy mà vẫn chưa chuyển được từ lời sang hành động. còn chờ đợi gì nữa, tình dịu dàng của tôi?


- Khó mà tin được rằng ngài thực mong muốn chuyện đó.


- Xin cam đoan với là tôi muốn thế.


- Với lại tôi quen.


- Làm rồi quen ấy mà.


- Tôi sợ.


- Thế càng hay.


- Mà nhỡ tôi làm được sao?


- khí trở nên ngột ngạt thể chịu nổi. Tin tôi , đến nước này rồi, còn lựa chọn nào khác đâu. Vả lại, tặng cho tôi cơ may duy nhất để được chết theo cùng cách với Léopoldine: rốt cuộc tôi cũng được biết những cảm giác ấy từng biết. Làm , hóa thân, tôi sẵn sàng rồi đây.


Nữ phóng viên thực mọi việc chê vào đâu được. Chóng vánh và gọn ghẽ. Tác giả cổ điển bao giờ phạm phải lỗi tác phong.


Khi xong xuôi đâu đấy, Nina bấm nút tắt máy ghi và ngồi xuống giữa tràng kỷ. rất bình tĩnh. bắt đầu mình, nhưng đó phải là do tinh thần bấn loạn. như thể người ta trò chuyện với người bạn chí cốt, bằng tình cảm âu yếm có phần hoan hỉ:


- Lão già điên thân mến, ngài suýt thắng được tôi. Những lời ngài làm thần kinh tôi căng thẳng sao tả hết; tôi tưởng như phát điên đến nơi. Giờ tôi cảm thấy dễ chịu hơn nhiều. Tôi phải thừa nhận ngài có lý: siết cổ là nhiệm vụ hết sức thú vị.


Và hóa thân ngắm nghía đôi tay mình với vẻ ngưỡng mộ.




Những con đường dẫn đến với Chúa rất bí hiểm, dò thấu được. Còn bí hiểm hơn nữa là những con đường dẫn đến thành công. Sau biến cố này, người ta đổ xô tìm đọc những tác phẩm của Prétextat Tach. Mười năm sau, nhà văn trở thành tác giả kinh điển.



[1] Theo Kinh Thánh, Jonas được Chúa cử đến Ninive, thành phố đồi bại. Nhưng vì sợ người dân thành phố này, Jonas rẽ sang Jaffa để lên tàu trốn sang Tarsis. Trong cuộc hành trình, tàu của Jonas phải đối mặt với bão tố giận dữ của Chúa trời và mọi người tàu buộc phải rút thăm xem ai là người chịu trách nhiệm về cơn cuồng nộ này. Số phận chỉ định Jonas, ta bị ném xuống biển, bị con cá voi khổng lồ nuốt chửng và sau ba ngày ba đêm mới được nó nhả ra.


[2] Tiếng Latin: Đừng đặt ngọc vào tay kẻ phàm phu.


[3] Đồ uống cocktail làm từ sữa sôcôla pha với rượu.


[4] Chỉ vua Mithridate VI (132-63 trước Công nguyên), người miễn dịch thành công với các thể loại chất độc của thời kỳ đó bằng cách tập uống những liều thuốc độc .


[5] Tên dòng vua ở Pháp.


[6] Alfred Jarry (1873-1907), nhà thơ, tiểu thuyết gia kiêm nhà viết kịch người Pháp, người sáng tạo ra thuật ngữ “pataphysique”, chỉ môn khoa học và giải pháp ảo, gán cách tượng trưng cho những nét phác thảo đặc tính của các vật được miêu tả bởi khả năng tiềm tàng của chúng.


[7] Tiếng Latin: Hai lần hão huyền vẫn cứ là hão huyền.


[8] Tiếng Latin: phi logic.


[9] Chiens écrasés: từ lóng để chỉ mục Tin vặt.


[10] Tiểu thuyết gia người Mỹ (1921-1995), chuyên thể loại tâm lý học ly kỳ, tiêu biểu là “Strangers on a train”.


[11] Mort à crédit: tác phẩm của Louis-Ferdinand Céline (1894-1961).


[12] La Nausée: tác phẩm của Jean-Paul Sartre (1905-1980).




[13] Trong nguyên bàn có tượng chơi chữ đồng giữa ingrat (dậy ) và gras (phát phì), dịch giả cố gắng chuyển tải ý tương ứng.




[14] Tên gọi khác của bom xăng – loại vũ khí xuất vào thời kỳ cuối Thế Chiến II – được đặt theo tên Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Nga lúc bấy giờ.




[15] Tiếng Latin: Phụ nữ là gì khác ngoài tử cung.


[16] Antoine Quentin Fouquier de Tinville (1746-1795), công tố viên của tòa án Cách mạng Pháp, xét xử nhiều nhân vật lịch sử nổi tiếng như hoàng hậu Marie-Antoinette, Charlotte Corday...


[17] Ngày thứ Ba ăn mặn trước tuần ăn chay theo quan niệm của tín đồ Thiên Chúa giáo.