Chương 17


Sau mấy trận chơi tennis, mọi người thăm thung lũng hoa hồng kỳ thú thuộc điền trang Guenbôvitre. Valdemar còn đưa khách thăm trại trẻ, giới thiệu với họ bảo mẫu có tuổi, người phụ nữ thông tuệ, rất được kính trọng. Theo gương công tước phu nhân, mọi người đều bắt tay bà.
Họ còn ghé thăm trường học và nhà nguyện cạnh đấy, rồi tất cả lại trở lại vườn hoa.
Valdemar đề nghị dạo bằng thuyền. Mọi người vui vẻ đồng tình. Ngay rất đẹp, còn lại vài tiếng đồng hồ nữa mới tới bữa trưa. Tất cả cùng bước về phía bến thuyền.
Trong ánh mặt trời xế trưa, khu vườn nom như mặt biển màu xanh tươi mát, với những thân cọ màu trắng ngả nghiêng toả bóng râm, với làn cỏ mượt mà tươi tốt, những lối rải sỏi vàng uốn quanh và những đường xe rộng thênh thang. Thiên nhiên và con người đầy sức sống, tiếng cười. Mọi người cùng rảo bước rồi dừng chân những phiến cẩm thạch của bến thuyền. Nam tước Veyher thích thú ngắm những bậc thềm đá rồi lắc đầu.
- Thần thoại! - Ông thốt lên - Cả quả đồi lát toàn cẩm thạch. Còn bài trí nữa chứ!… Những cảnh tượng như thế này chỉ có thể thấy ở ngoại quốc mà thôi.
Cụ Machây đưa mắt tìm thứ gì đó, rồi bỗng cụ bước nhanh lại phía bến. Cụ dừng chân bên chiếc thuyền màu hồng đóng theo kiểu du thuyền thành Vơnidơ có hàng chữ bạc: "Xtefanhia "
- tân trang lại… hoàn toàn như mới! - Cụ thầm kinh ngạc, ngắm mãi những tấm thảm tuyệt vời dùng làm lọng che.
Khuôn mắt cụ run run, đôi môi mấp máy, ánh mắt chăm chú dán vào dòng chữ bạc lấp lánh trong ánh mặt trời. Cụ nặng nề thở dài. Lúc này mọi người đều trông thấy du thuyền tuyệt mỹ nọ. Tiểu thư Rita bảo Trestka:
- bao giờ ông thấy du thuyền này chưa?
- Rồi, nhưng khi nó còn khoác bộ trang phục cũ kỹ…bây giờ nó vừa mới được tân trang…
- Hừm!…
Bá tước tiểu thư Paula láu táu thào:
- Có phải đó chính là tên … comment donc (Thế nào đây nhỉ!) người của ông Machây?
- Phải, thuyền được đóng để tưởng nhớ ấy, nhưng lâu lắm rồi.
- Đại công tử cho sửa lại. ý hay - Trestka .
- ràng ông ấy tôn trọng les vieilles histoire (những chuyện xưa cũ) của ông nội mình - bá tước tiểu thư đáp lại với nụ cười ruồi mỉa mai.
- Mà cũng có thể là của chính mình, pensez bien, comtesse! (cứ nghĩ thử xem, thưa bá tước tiểu thư)
Bá tước tiểu thư nhìn Trestka tỏ ý hỏi, vẻ mặt ông ta đấy ngụ ý. Tiểu thư ngó Rita và kinh ngạc dướn mày.
- Chẳng lẽ lại thế?
ai đáp. Valdemar bước đến bên ông nội. Ông cụ Machây nhìn vào mắt cháu dò hỏi.
- Có thể ông cảm ơn cháu, Valđy, về việc tân trang nếu như…
- Nếu như sao, thưa nội?
- Nếu như cháu làm việc ấy chỉ vì truyền thống - Cụ nhanh và bỏ .
ánh chớp dữ dội chợt loé lên trong mắt Valdemar, khi chàng nhìn theo người ông bước .
- Ta chiếc nào đây? - Công tước Pođhoreski hỏi.
- Ông Mikhorovsky, xin ông quyết định cho - tiểu thư Rita gọi.
- Việc chọn thuyền tuỳ thuộc vào ý các bà các .
- Vậy ta chiếc thuyền xanh kia.
Valdemar ra hiệu cho những người chèo thuyền mặc áo mặc sơ mi kẻ sọc, họ tập tức đưa chiếc thuyền màu xanh cặp sát bậc thềm đá. Chiếc cột trắng nghiêng ngả trước gió, sóng khẽ lách chách đập vào mạn thuyền, mũi thuyền dập dềnh nhịp nhàng như chào những vị khách quý.
Tuy nhiên đủ chỗ cho tất cả mọi người chiếc thuyền màu xanh, đại công tử lại ra hiệu cho gia nhân đưa thêm chiếc du thuyền màu hồng tươi đến. Chàng đích thân đưa cụ bà công tước và cụ Machây xuống thuyền đó, rồi hỏi:
- Có vị nào muốn xuống đây nữa ?
- Tôi trước - Bá tước phu nhân Chvilexka kiêu hãnh ngẩng cao đầu thốt lên - Paula, vous aussi (Con cũng thế chứ)
- Oh, non, maman! (Ồ, thưa mẹ) Con thích màu xanh hơn! - bá tước tiểu thư cười láu lỉnh.
- Vậy con cùng thuyền với mẹ - tiểu thư Mikhalina và e dè bước xuống thuyền. Valdemar cho thêm mấy người nữa xuống.
- Ông Trestka, ông chèo chứ?
- khá lắm đâu, nhưng tôi thử liều xem nào.
- Nếu thế tôi cho thêm người chèo giúp ông. Ông hãy chỉ huy chiếc thuyền xanh.
- Còn ông?
- Tôi lái du thuyền.
- cần thêm người chèo đâu. Tôi giúp ông tay - Xtefchia kêu lên.
Nàng nhảy thoắt xuống chiếc thuyền xanh, cầm chèo.
- Ông lái nhé, tôi chèo, tôi thuộc đường, mà hình như ở đây có mấy chỗ phải ngoặt hay sao ấy.
- Tôi cũng thuộc đường. Hơn nữa có trông thấy gì đâu, chói mắt quá.
- Tệ ! Chúng ta có thể chúc mừng lẫn nhau được đấy - tiểu thư Rita thốt lên - hai vị này cho chúng ta uống nước mất thôi. Une belle chance! (Cả cơ hội tốt) Vilus, cậu hãy cầm lấy mái chèo của ông kia , nếu chúng ta lâm nạn đấy.
- Tôi nhường đâu. Tiểu thư Xtefchia, tiến lên!
Xtefchia quạt mạnh mái chèo, con thuyền nghiêng mạnh, bờ dần lùi xa.
…
- Hai vị chèo kém quá, mình ông Valdemar cũng vượt được cả hai người - Rita cười.
Xtefchia chèo hăng hơn. Cúi khom người, nàng trầm ngâm suy nghĩ. ngày với bao ấn tượng, bắt đầu bằng cuộc trò chuyện chiếc xe ngựa chở , quay cuồng trong đầu óc nàng, khiến nàng cảm thấy nỗi bất yên ám ảnh. Nàng cố tình gạt hình ảnh câu chuyện trong phòng chân dung, nhưng thể. Bất giác nàng cảm thấy đó là điều gì lớn lao hơn câu chuyện bình thường, và tự nhiên của nàng trong giao tiếp với Valđema bị thay đổi. Điều đó khiến nàng kinh hoàng. Nàng sợ phải sâu phân tích nốt nhạc mơ hồ bắt đầu rung ngân trong nàng. Rồi lại đến chuyện chiếc du thuyền nữa.
Xtefchia nhận thấy thái độ của tiểu thư Rita, vọng đến tai nàng những lời của bá tước Trestka và những nụ cười đầy hàm ý gắn với ánh mắt nhìn nàng và nhìn Valdemar. Từ vài chi tiết thoáng nghe trong câu chuyện của mọi người và cách xử của đại công tử, nàng đến kết luận rằng chiếc thuyền được tân trang là để chào đón nàng. Lòng tự ái của nàng chợt trở thành tự hào do quan tâm của đại công tử, nàng biết ơn quan tâm đó, nhưng nỗi e ngại trước ý kiến của mọi người khiến những tình cảm đó bị át . tử tế mà Valdemar dành cho nàng quả thực có phong thái cổ điển rất đặc thù. Thậm chí phải theo kiểu hiệp sĩ, mà rất tế nhị, rất tao nhã. quan tâm của công tử đối với nàng quá lộ liễu khiến người ta dị nghị, nhưng cũng là ràng đối với người quan tâm theo dõi, chứ chưa đến bản thân Xtefchia. Nhưng đa số những người có mặt lại nhìn nhận chuyện đó cách quá trần trụi, khiến những yếu tố tế nhị trong sùng mộ của đại công tử chợt bị nổ bật lên, trở thành quá nét.
Valdemar khiến Xtefchia kinh ngạc. Vị đại quý tộc khó ưa ngày nào hôm nay trở thành người bạn vui vẻ, khiến nàng thán phục. Chàng khiến nàng phần nào e ngại bởi nhiệt tình và chút cốt cách phong kiến còn lưu lại trong huyết quản chàng từ những thời quá vãng. Nhưng đồng thời chàng cũng làm thức tỉnh trong nàng niềm tin vô hạn và sức hấp dẫn đầy kích thích nào đó. Có chàng bên cạnh, nàng cảm thấy thoải mái hơn. Chàng là người bảo vệ cho nàng trước làn đạn của giới chàng, chàng thậm chí còn là đồng minh. Từ lúc nàng chơi bản xônat của Bethôven, Valdemar hề làm điều gì, lời nào lạm dụng lòng tin của nàng. Cho đến lúc ở phòng chân dung chàng lại khiến nàng thêm lần sợ hãi. Còn thường thường khi chỉ có hai người với nhau - điều mà cũng khá thường xuyên xảy ra - chàng nghiêm trang cách lạ lùng, khiến Xtefchia cũng đâm ra áy náy.
Mải mê với những suy nghĩ mông lung, nàng để ý rằng mọi người thuyền cũng ngồi im lặng. Tất thảy đều chăm chú lắng nghe những thanh của dàn nhạc, mải miết ngắm những con sóng vàng sóng bạc của dòng sông, dõi theo chiếc du thuyền bơi kia, trang nghiêm và lặng lẽ.
Bản nhạc dẫu vui tươi những vẫn gieo vào những con người kia nỗi buồn, làm dậy lên những khao khát, nhớ nhung. Tiếng vỗ cánh của nhạc thổi bay mất những nét cười những khuôn mặt trẻ. Mỗi người đều kéo những sợi vàng mơ mộng chiếc guồng tơ của trí tưởng tượng, cố tình bị loạn thị để khỏi phải thấy sắc xám xịt của guồng sợi thực tế. Vẻ mặt tuyệt mỹ của buổi du ngoạn, cảnh thiên nhiên kỳ thú sông và chút bụi tinh tế của niềm say mê thấm đượm trong giây phút này tác động đến mọi giác quan, kích thích chúng, đối với nhiều người là cái ách nặng trĩu của những lý tưởng sao theo đuổi nổi…
Giá như trong đám người ấy, lề thói giao tiếp đóng vai trò hàng đầu, hẳn có bao tiếng thở dài khẽ khàng trôi theo dòng nước xuôi óng ánh. Nhưng họ là những con người thuộc thế giới lụa là gấm vóc, nhưng họ phải lúc nào cũng toàn lụa là gấm vóc, nhưng họ được luyện rèn và chải chuốt kỹ càng đến độ gút sợi nào của bản tính nội tâm, sợi chỉ nào của thô ráp, có thể lộ ra ngoài bề mặt bóng loáng mịn màng. Mỗi người đều vờ như lắng tai thưởng thức nhạc hay nhìn những bóng mây với những cánh hải âu chao lượn. ai biểu lộ những tâm tư suy nghĩ của mình, ngay cả tiểu thư Rita, thường vẫn được coi là người ít chải chuốt nhất.
Xtefchia cũng sử dụng phương pháp chung của mọi người, dẫu rất có thể nàng gần gũi nhất với thực tại vàng óng kia.
Thuyền cặp bờ. Bến thuyền lát đá phiến, hai bên những bậc thềm có tượng hai con lợn rừng tạc bằng đá, với những chiếc răng nanh khủng khiếp.
Cả đám đông gia nhân phục dịch ở vườn thú ùa ra đón khách. Tất cả đều là những thanh niên trai tráng xinh đẹp, mặc những chiếc áo khoác ngắn màu lục sẫm. ngực họ đeo đai da vàng dắt những thanh đoản kiếm cùng những súng lục, thắt lưng đeo những chiếc dao săn có bao sừng. Cổ áo của họ thêu hình những cây thông vàng, những chiếc mũ màu lục có hình sừng hươu và chiếc đầu lợn rừng bên chiếc lưỡi trai bằng da, cũng được thêu chỉ vàng, hay bên vai có những tua vàng rủ xuống. ngực phải mỗi người đều đeo miếng thép đánh bóng với hình gia huy dòng họ Mikhorovski và cành sim thơm biểu tước công.
Người trở nên đông hơn. Valdemar giới thiệu với khách ba vị thực tập sinh làm việc tại Guenbôvitre. Mọi người tản ra những lối rộng rãi của khu vườn thú, khoan khoái được dạo trong rừng, khu vườn được chăm sóc cẩn thận đầy muông thú. Những chú hoẵng màu nâu lao vụt qua những khoảng trống đầy cỏ xanh những đôi chân dẻo như lò xo, những bác hươu đồ sộ bước khoan thai mang theo cả núi sừng đầu, chút lo ngại, đàn nai đốm tụ tập thành từng tốp ở những chỗ bóng rợp bình thản gặm cỏ. Thỉnh thoảng lại rầm rập tiếng vó nặng nề của con nai rừng tấm, hoặc tiếng cành lá gẫy răng rắc cùng tiếng hộc rin rít báo hiệu con lợn độc tiến lại gần. Thỏ rừng túa ra từ khắp các bụi cây đám cỏ. Những con gà rừng màu xám hoảng hồn vì tiếng người vừa kêu oang oác vừa vụt bay lên.
Thế giới cao của loài chim át hẳn tiếng kêu của thế giới loài thú mặt đất, với đủ loại tiếng huýt, tiếng hót, vang lên giữa những tán cây xum xuê, như dàn nhạc thứ hai. Khu rừng ca hát khiến cho mọi người đều trở nên vui vẻ. Và những câu chuyện muôn màu lại tuôn chảy, với những lời đùa cợt, những nhịp cười vang động khiến các cư dân bốn chân của vườn thú giật mình.
trảng trống có mấy chiếc cột gắn những tấm biển tròn màu trắng, vẽ những vòng tròn xanh và đỏ dùng làm tấm bia tập bắn cho những tay súng nghiệp dư. Trestka và nam tước Veyher liền thử sức ngay, người hăng máu, người điềm tĩnh. Đám thợ săn đưa súng cho hai người và cuộc thi bắn bắt đầu. Nam tước bảo rằng việc này khiến ông nhớ lại trò tir aux pigeons (bắn hạ chim bồ câu) ở Mônte Caclô ( Monte Carlo) có điều thú vị. Các tiểu thư cũng làm theo gương cánh đàn ông. Đầu tiên là bá tước tiểu thư Paula trượt ba lần tấm bia đỏ, chàng Vilus Seliga thử tài cũng trúng. Trestka than là đích quá , lại kêu súng tồi, ở bất cứ chuyện gì và bất kỳ đâu ông ta cũng tìm thấy rặt những điều ứng ý. thất bại khiến mọi người hăng máu. Công tước Pôđhôreski và Chvileski cũng tiến lại, họ nã đạn vào tấm bia đáng thương đến nỗi xơ gỗ bắn tung toé, nhưng hình con át màu đỏ vẫn nguyên vẹn chút suy suyển.
Cuối cùng, đến lượt tiểu thư Rita cầm lấy súng giương lên ngắm, nhưng Trestka thào đầy bỉ bác:
- Tiểu thư nhắm súng vào mục tiêu thể hạ nổi đấy. Tôi khuyên tiểu thư nên thôi hơn.
ngoảnh lại, ngạc nhiên.
- Sao vậy? Ông định gì thế?…
- Tôi muốn rằng con át màu đỏ này cũng khó chinh phục như chính chủ nhân của nó - Trestka đáp trong cơn thành bộc phát.
- Kìa ông! Xin ông chấm dứt hộ cái trò ví von của ông. Tôi chán lắm rồi!
- Tôi thế chưa sao?…
- Quá mức!
đưa mắt nhìn chung quanh và trao súng cho Xtefchia, thốt lên với nụ cười mai mỉa:
- Xin mời tiểu thư thử nhằm vào mục tiêu sao hạ nổi kia lần xem sao.
Đúng lúc ấy Valdemar tiến lại gần.
- Tiểu thư biết bắn ? - chàng hỏi
- Tôi biết.
- Thú vị !
nghe thấy mấy lời ngắn ngủi trao đổi giữa tiểu thư Rita và Trestka, Xtefchia thản nhiên cầm súng, bước lui thêm vài bước, nhằm vào chính giữa tấm bia màu xanh trong hàng bia.
- phải thế! Tiểu thư nhằm hướng khác mất rồi! Trestka kêu lên.
- Tôi nhắm tấm bia xanh.
Tiếng súng vang lên. Xtefchia rùng mình, ngẩng đầu, chăm chú quan sát qua làn khói, rồi kêu lên:
- Thế nào, ông Trestka, trúng chứ?.
- Parfaitemen! (Cừ lắm) Trúng giữa hồng tâm. Có điều cái vòng tròn lớn chứ phải con át màu đỏ! Sao tiểu thư bắn con át đỏ?
- Tôi muốn - nàng đáp gọn.
- Tiểu thư sợ bị hại đến thanh danh sao?- Rita hỏi với ngụ ý lộ liễu.
Xtefchia đỏ mặt.
- Tôi muốn liều.
Valdemar kín đáo theo dõi hai người. Chàng hiểu hết.
- Bây giờ đến lượt tôi, va banque (Tiếng Pháp: Ăn cá bằng tiền (Được ăn cả, ngã về ) - tiểu thư Rita thốt lên.
Tiếng súng nữa vang lên.
- Chắc trúng rồi! - nàng thốt lên.
Trestka chăm chú kiểm tra tấm bia.
- trúng tý nào! Tôi bảo đó phải là mục tiêu dành cho tiểu thư kia mà. Phải biết nghe ý kiến người khác chứ.
trẻ mím chặt môi.
- Vậy đến lượt tiểu thư Xtefchia lần nữa! Phải lần nữa!
- Tôi xin thay thế cho tiểu thư! - Valdemar đỡ lời.
Trước khi có ai kịp phản đối, chàng đỡ lấy khẩu súng, nhắm đích và bắn liền. Tấm bẳng rung lên, nứt làm đôi và đổ sập xuống cỏ với hình con át bị xuyên thủng.
Valdemar ngoảnh nhìn Xtefchia vui vẻ hoàn toàn thản nhiên, dường như hề hiểu họ vừa điều gì.
- Tôi bắn nhân danh tiểu thư - chàng , khẽ nghiêng đầu.
Xtefchia lắc đầu.
- Tôi muốn là đối thủ đấu tay đôi với ông. Ông bắn giỏi như Nembốt ( Theo kinh thánh, vua xứ Khalday, là thần thiện xạ) vậy!
- Tôi trái lại! - Trestka . - Nếu chán đời, tôi thách thức ông. Chí ít cũng chỉ cần lần pằng và thế là được sang thế giới bên kia.
- Tốt nhất ông nên bám chặt thế giới bên này chắc chắn hơn! - Valdemar phá lên cười.
lời nào, tiểu thư Rita bỏ vào rừng.
Đến giờ ăn trưa mọi người muốn quay về lâu đài. Đại công tử lại khiến họ bất ngờ lần nữa. Giữa lúc mọi người bước về phía bờ sông, bởi Trestka đề nghị bắt cá, chợt có tiếng kèn đồng thánh thót và dõng dạc vang lên.
Mọi người ngạc nhiên dùng bước.
- Có chuyện gì thế? Tín hiệu gì vậy?
- Đó là kèn hiệu mời dùng bữa trưa đấy! - Valdemar giải thích - Xin mời quý vị!
Rồi chàng chìa tay mời công tước tiểu thư Pođhorexka khoác.
Giữa những tán sồi xòe bóng mát, trảng trống, mọi người trông thấy bàn tiệc bày sẵn. Chung quanh là những chiếc cột cao trang trí bằng những vòng lá sồi và những lá cờ mang gia huy và sắc màu cảu dòng họ Mikhorovsky, cũng có những dây cờ và vòng lá sồi được treo giăng ngang trảng trống, tạo thành mái che bàn tiệc. Những đồ vải trải bàn và khăn ăn đều dệt nổi hình gia huy, giấy lau tay in hình những cảnh săn. Các thứ đồ dùng bằng bạc, bằng pha lê, bằng sứ đều có hình mô tả nghề săn bắn. Những chiếc sừng nai. Những giỏ đựng trái cây bàn cũng được đặt ghế sừng hươu. Qua vòm lá và chiếc lọng đan bằng những vòng lá sồi, vầng dương dải những bóng trắng sinh động xuống bàn tiệc giàu có, khiến nó thêm phần tuyệt diệu. Thay cho đám hầu phòng là hàng những người thợ săn thú phục dịch bàn ăn, họ mặc đồng phục rất đẹp, mang theo súng lục và dao ăn. Chỉ huy họ là viên chánh bộc của lâu đài. Giữa đám cây cối thấp thoáng mái lều vải cho gia nhân và đầu bếp.
- Ngài được thấy điều tương tự như những cuộc săn lừng danh xứ Guenbôvitre ngày xưa - công tước Pođhoreski bảo nam tước - Đại công tử có nhiều toà lâm trang hết sức tuyệt vời và những khu rừng đầy muông thú. Xin ông biết. muông thú phải kể đến hàng ngàn con.
Bữa trưa kéo dài kha lâu. Sáng kiến của Valdemar tuyệt vời, mọi người vui vẻ. chỉ riêng đám thanh niên, mà cả phu nhân Idalia và bá tước phu nhân Chvilexka cũng cởi bỏ chiếc khung trang trọng, họ vui vẻ và tự nhiên hơn thường lệ. Valdemar hướng mọi người vào những câu chuyện vui vẻ, Trestka vẫn là người kêu to hơn cả. Người ta nâng cốc, và những khi ấy những người gác rùng đồng thanh nổi hiệu kèn hào hứng. Trong khoảng nghỉ giữa các lần nâng cốc, dàn nhạc chơi nghỉ, và cả khu rừng náo nức tiếng ồn ào, mang những hưởng vang vọng của cuộc vui đến tận những làn sóng vàng rực trong nắng mặt trời.
Ban đầu, Xtefchia vẫn cảm thấy gò bó cứng nhắc: những thực tập sinh của Valdemar lại gợi cho nàng nhớ đến Proninsky và những chuyện khó chịu vừa qua. Nhưng Vilus Seliga đưa nàng vào bàn ăn và nhanh chóng xua tan những hồi ức vui. Hơn nữa bản thân các thực tập sinh có nét gì gợi nhớ đến Proninsky, tuy vẻ đẹp của họ kém rực rỡ hơn, nhưng cách cư xử cổ điển hơn và hoàn toàn thích hợp với mọi người nơi đây. Xtefchia thích thú khi nhận thấy Valdemar hoàn toàn vui vẻ và đối xử rất thoải mái với họ, cũng như với Vilus và Trestka, hề có gì phân biệt, điều đó cũng khiến họ cư xử với đại công tử vẻ kính trọng, nhưng có chút gì luồn lụy. Mối quan hệ gần như bằng hữu như thế giữa bề và cấp dưới khẳng định những quan điểm của Valdemar rất xa lạ với những quan niệm của giới quý tộc của chàng. Xtefchia còn nhận thấy điều khác khiến nàng ngạc nhiên và tức giận. Nàng nhận ra rằng nàng trở thành đối tượng của những lời xì xào khe khẽ của đám gia nhân. Từ viên chưởng bộc đến người trưởng phường săn, mọi người đều nhìn nàng vẻ thăm dò và kính trọng, phục dịch nàng đầy vẻ săn đón, và những khi Valdemar nâng cốc chúc sức khoẻ nàng những hồi kèn đồng như vang vọng lên, với nhiều nỗ lực cố gắng hơn. Các thực tập sinh nhìn nàng như những người có giáo dục, đường đột, nhưng cũng tò mò, ánh mắt chuyển từ nàng sang đại công tử. Điều đó khiến Xtefchia đâm lo, nàng bắt đầu mất tự nhiên.
Lời giải thích đến rất nhanh.
Valdemar cầm chai rượu nho bước lại gần nàng. Nàng đẩy ly ra.
- Tôi xin cảm ơn.
Chàng cúi xuống thầm cùng nàng, môi nở nụ cười:
- Bây giờ tôi nâng cốc chúc tuổi trẻ và hạnh phúc, những điều đặc trưng cho tiểu thư. Còn cốc này nhất thiết phải cạn.
- Hay lắm,nhưng tôi muốn lâm vào đặc trưng của kẻ say - nàng khô khan đáp.
- Tiểu thư rất biết cưỡng lại điều đó - Chàng thốt lên và nhíu trán bước .
Vilus ngồi cạnh cùng nàng với vẻ mặt thích thú:
- Tiểu thư có biết số người ở Guenbôvitre này nghĩ tiểu thư là ai ?
- Là ai cơ? - nàng ngạc nhiên hỏi lại.
- Là bá tước tiểu thư Barxka, người được coi là hôn phu của đại công tử.
- Ra thế?!…
Xtefchia sững người. Nàng chợt nhớ đến tước hiệu mà người chưởng bộc gọi nàng trong lâu đài. Chính điều nhầm lẫn đó giải thích thái độ của đám gia nhân…
cơn rùng mình nhàng chạy suốt người nàng, lửa nóng như dồn lên hết đầu. Nàng thầm nhắc nhắc lại trong ý nghĩ: "Bá tước tiểu thư Barxka… hôn thê của đại công tử. Mình chưa bao giờ nghe đến cái tên ấy. Tiểu thư là người thế nào? Dung mạo ra sao…? "
- Sao ông lại " được coi là "? - nàng chợt hỏi to thành tiếng.
- Bởi đúng thế - chàng sinh viên nhún vai đáp. - Người ta muốn đại công tử cưới tiểu thư Barxka, nhưng ông ấy vội, mặc dù đó là trong những đám đáng kể nhất nước. Vị tiểu thư mà người ta nghĩ là vị hôn thê tương lai ấy nóng lòng chờ đợi, nhưng tôi ngờ rằng chỉ phí công, bởi đại công tử có vẻ thích.
- Vì sao người ta lầm tôi với nàng. Tôi có giống nàng ?
- Chưa ai ở Guenbôvỉte được thấy mặt người ấy, cả tôi cũng thế, nhưng chắc hẳn gia nhân cũng được nghe loáng thoáng đôi điều về những dự kiến hôn nhân mà người ta định đối với công tử, và họ đoán tiểu thư chính là người được diễm phúc bởi họ mới thấy mặt tiểu thư lần đầu và cũng vì…
Chàng ngần ngừ.
- Và vì sao? - Xtefchia đánh bạo giục.
Vilus nhìn chéo sang nàng.
- ! Đơn giản lẽ là họ linh cảm rằng tiểu thư là đại công nương tương lai đó thôi.
Xtefchia nhíu mày. nàng hiểu rằng Vilus hết những điều ta nghĩ - những điều ta nhận xét được trong cách đối xử của đại công tử dành cho nàng.
Tôi buộc phải làm người ta thất vọng thôi - nàng .

Chương 18


Sau cuộc tiếp khách ở Guenbôvitre, Valdemar đưa khách sang Xuodkovse ngủ qua đêm. Sáng hôm sau, trong lòng chàng chợt dậy lên hàng ngàn câu hỏi và những điều nghi ngờ mà chàng sao tự trả lời. Chàng từ biệt mọi người, trở về. cơn bão táp gào thét trong lòng, chàng thể tha thứ cho mình cách đối xử với Xtefchia…
Vốn tế nhị, nàng hề tỏ ra thoả mãn hay bực bội, chỉ thoáng ngạc nhiên trước vẻ lạnh nhạt của chàng. Chính điều đó lại khiến chàng cảm động (rất cần thiết như chàng nghĩ!) và làm cán cân nghiêng sang phía có lợi cho Xtefchia.
" ta có lỗi gì để mày đối xử với ta như ả đàn bà tồi tệ vậy? - chàng cật vấn mình đường trở về Guenbôvitre.
Và nép vào góc xe, chàng cay đắng tự chỉ trích mình.
Chàng nhớ lại buổi sáng hôm qua, chàng cùng cỗ xe với nàng, ngồi cùng chiếc ghế đánh xe, chàng tưởng như còn vang trong tâm tưởng những lời , tiếng cười của nàng. Chàng vẫn như nhìn thấy nàng ở ngay trước mặt, chàng so sánh nàng hôm qua và nàng hôm nay và mỗi lúc thêm bực bội.
Thời tiết cũng khiến chàng sa lầy trong những ý nghĩ tối tăm. Buổi sáng trong lành hôm qua biến đâu mất. gian hôm nay xám xịt, những đám mây trĩu nặng, cơn mưa treo trời. Những hạt nước ẩm ướt li ti rải xuống mặt đất. Thế gian như chìm trong bầu khí im lìm buồn thảm và đầy ưu tư.
Những hàng cây rì rào vui vẻ hôm qua, hôm nay đứng lặng im trầm mặc, những ruộng lúa vàng hôm qua rạng ngời náo nức hôm nay cũng đứng im dưới vẻ xám nặng ẩm ướt của ngày. Thỉnh thoảng những cây dương cạnh đường, chim chóc cất lên vài tiếng kêu nhưng rồi chúng cững lặng yên khi nghe tiếng vó ngựa gõ móng xuống con đường đất nện… Chiếc xe ngựa có bánh cao su lặng lẽ , nhưng Valdemar thấy cáu với cả tiếng vó câu kia. Nhưng chàng vẫn còn đủ tỉnh táo để nổi cáu mắng người xà ích vì chuyện đó. Chàng thầm độc thoại trong tâm tưởng:
- Hôm qua Xtefchia là thích hợp với tiết trời, trời đất cũng như hoà hợp với nàng, vậy mà ta làm vẩn bầu khí ấy, bầu khí yên tĩnh của Xtefchia… Liệu nàng còn có thể nghĩ điều gì khác đến với ta nữa chứ, nếu nàng nghĩ ta say? Ta uống biết bao sâm banh! Ha! Còn chuyện trong phòng chân dung nữa?… Những đoá hồng cứ cho là do lòng tốt của chủ nhà dành cho khách , dẫu đó chỉ là biện bạch quanh co… nhưng còn việc hôn tay và những lời ta - quả là rất nên. Chuyện xe là tệ nhất… Với như nàng cần hết sức thận trọng, nếu bị mất mặt ngay. Đoá hoa trinh nữ! Nàng sẵn sàng nghĩ ta cũng có những bản năng theo kiểu Proninsky, có điều là theo hướng khác mà thôi… Quỷ ! Sao ta lại gây ra những chuyện vớ vẩn thế biết!…
Valdemar tài nào trấn an nổi.
Trở về trang Guenbôvitre, nổi cáu kỉnh mới tạm yên, chín chắn dần trở lại.
Chàng lang thang dạo bước khắp vườn, khắp khu vườn thú, nơi gia nhân dọn sạch những dấu vết của bữa tiệc hôm qua.
Khắp nơi đều gợi nhớ tới Xtefchia.
Đây là nơi chàng cùng nàng chơi tenit "Trong chiếc váy dài dắt lên nàng mới đẹp làm sao!". Đây là nơi chàng trò chuyện với nàng, lối này chàng hái những đoá hồng mang tặng nàng và trước đó chàng trông thấy nàng từ xa dụi khuôn mặt trắng trẻo vào những cánh hoa mịn như nhung và chàng muốn được tự tay hái những cánh hoa ấy… Rồi tiếp đó là cuộc du ngoạn sông. Nàng khiến chàng giận khi trỏ ngay vào chiếc thuyền màu xanh và cùng Trestka chèo lái. Còn cuộc thi bắn trong vườn thú?… Hình như con át bị chàng bắn trúng… Chàng bước về hướng đó, và bực mình khi thấy tấm bia mang , chỉ trơ trọi chiếc cột đẫm nước mưa. Thoạt nhiên Valdemar những muốn gọi ngay người thợ săn thú để hỏi tại sao lại mang tấm bia khi chàng ra lệnh, nhưng chàng chợt kìm lại. "Để lộn xộn như thế làm gì? Họ dọn như thế là phải "… Chàng ngồi rất lâu ở phòng chân dung. Ngả người chiếc trường kỷ, chàng ngắm mãi chân dung bà nội, thầm nghĩ: "Mình kể câu chuyện ấy cho nàng nghe làm gì vậy? Trong đầu nàng chất chứa thêm lãng mạn, chẳng mang lại điều gì hay ho cả. Diễm tình, mơ mộng - tất cả đều là những điều huyễn tưởng! Chỉ có dục vọng là tồn tại! Là trong mớ hỗn tạp nhưng xuẩn ngốc được gọi là tình . Ta chỉ tin vào dục vọng và chính nó đẩy ta đến với nàng, có gì hơn cả! Còn chuyện nàng trong trắng như pha lê càng tốt chứ sao. Ai chẳng thích bộ lông thiên nga hơn lông quạ đen.
Chàng nhìn thấy sàn nhà có mấy cánh lá xanh và cánh hoa hồng vàng rơi lại từ bó hoa của Xtefchia hôm qua. Chàng thèm thuồng nhặt chúng lên và bỗng nhiên nhớ lại cảnh tượng hốt hoảng trước tiếng kêu từ bên ngoài vọng vào và những muốn chạy trốn, còn chàng buông. Lúc ấy, chàng cầm chặt tay nàng trong tay mình, kéo nàng lại sát mình. Nàng nhìn chàng đầy e ngại, nhưng bất giác cũng vẫn tuân phục, mắt nàng khép lại say sưa biết bao… Quả tình điều đó chỉ kéo dài trong thoáng, nhưng mới thần tiên làm sao!…
Valdemar vò những cánh hoa trong lòng bàn tay.
- Dục vọng! Đó chỉ là dục vọng! - chàng thốt lên với nụ cười mai mỉa, bước về phía cửa ra vào. Đến ngưỡng cửa chàng dừng bước, nhìn những cánh hoa nhàu nát quẳng xuống sàn nhà.
- Viên trưởng phường săn giữ gìn trật tự ở vườn thú kỹ hơn chưởng bộc chăm lo trật tự trong lâu đài, nhưng ràng ông cụ coi trọng các kỷ vật…
Rồi chàng nhún vai bước ra.
Suốt mấy ngày chàng sao lấy lại được tĩnh tâm, chàng chỉ tới kết luận duy nhất: nếu dục vọng ấy là thứ cảm giác thống trị trong tình , Xtefchia phải là tín đồ của lý thuyết này. Vậy chẳng lẽ trong nàng thức tỉnh tình cảm gì khác chăng? tình cảm gì đó nhiều phần tinh thần hơn? ... Biết đâu chính ... Pronnhixki, nhưng chỉ nguyên việc gắn liền hai cái tên của họ khiến chàng khó chịu. Chàng linh cảm rằng chàng làm dậy lên trong lòng Xtefchia tình cảm mạnh hơn mối thiện cảm thông thường và chàng hiểu tại sao chàng lại cảm thấy tự hào và đó là loại tự hào gì vậy?
Trong rất nhiều trường hợp tương tự trước đây trong đời, chàng chỉ cảm thấy khoái chí, nhưng tự hào và cảm giác thỏa mãn nội tâm đây là lần đầu tiên chàng cảm nhận và lấy làm ngạc nhiên
Tại sao ấy lại gây cho chàng những ấn tượng khác hẳn những ấn tượng có trước nay? Tại sao người con ấy cuốn hút chàng với sức mạnh sao cưỡng nổi, sao lại trở thành con người mà chàng khao khát thế, gần như người thân ? ... Người con mà chỉ mấy tháng trước đây còn bị chàng thường xuyên hành hạ bằng những lời đùa cợt đầy châm chích, còn bị chàng khủng bố khiêu khích ... Vì sao? Và vì cái gì?
Nàng gây cho chàng ấn tượng ngay từ lần gặp đầu tiên, khi chàng trông thấy nàng cạnh ruột trong cỗ xe từ ga xe hỏa trở về. Nàng khiến chàng mến mộ ngay, chàng chuyển sang xe của họ và bắt đầu tìm hiểu nàng.
Nhưng cũng ngay lập tức chàng nhận ra rằng nàng biết điều đó, và điều đó làm cho nàng vừa ý.
Chàng đâm ngạc nhiên.
tiểu thư trẻ đẹp lại lhông thích ánh mắt mê say hâm mộ của người đàn ông trai trẻ - điều ấy khiến chàng kinh ngạc như tượng mới mẻ.
Cuộc đời khiến chàng quen với thứ gì khác hẳn. Phụ nữ dành cho chàng những tình cảm quá ư dễ dãi, mà đó là những phụ nữ thuộc tầng lớp thượng lưu, các nữ đại quý tộc. Ấy vậy mà quý tộc này, vừa xinh đẹp lại vừa trang nhã đến lạ lùng, lại đón nhận ngưỡng mộ của chàng với vẻ miễn cưỡng, thậm chí với vẻ bị xúc phạm trong ánh mắt. Thực ra ánh mắt dành cho nàng vẫn hàm chứa bao ý mỉa mai và tin theo cách mà chàng vẫn nhìn mọi mới quen chỉ vì cảm thấy họ có hàng ngané những khuyết điểm to thường gặp. Khi nhìn những mới quen, chàng đều thầm nghĩ/ "Rồi ta để ý đến nữa đâu!".
Xtefchia gợi cho chàng ý nghĩ tương tợ như thế, ngược lại nàng chinh phục chàng ngay từ đầu, càng ngày lại càng khiến chàng quan tâm hơn. Và như bị dẫn dắt bởi cáu kỉnh chút cơ sở, chàng trả thù nàng, cố tình cưỡng lại lòng mình. Nhưng rồi sau đó bắt đầu có điều gì thay đổi. Sau bữa trưa đáng nhớ nọ, khi Xtefchia rút tay ra khỏi tay chàng, Valdemar thầm nghĩ: " Ta hành hạ ấy làm gì nhỉ? ....
Rất lâu, chàng cố tình lui tới trang Xuôđkhôvxe, muốn quên nàng . Chàng muốn dứt hẳn khỏi đầu óc hình ảnh khuôn mặt thanh tú phảng phất nét buồn của nàng. Chính chàng là nguyên do tạo ra nét buồn ấy, chàng để cho tinh tế và trang nhã kia được yên thân, chàng hành hạ nàng, dường như chính việc nàng khiến chàng thích làm chàng phát bẳn. Nhưng chỉ sau tuần, chàng lại cảm thấy khao khát được thấy mặt nàng. Chàng đến Xuodkovse cùng với lô khách khứa và lần ấy thói quen chiến thắng. ngang qua cửa sổ phòng nàng chàng ném vào ánh mắt tinh nghịch và bắt chợt gặp khuôn mặt tò mò của nàng nhìn ra, nhưng gặp ánh mắt chàng, nàng bỗng nhiên lùi lại, như thể kinh hoàng đến tái mặt. Trong lòng chàng chợt rung lên nỗi gì như thương cảm: "Nàng e sợ ta… " Rồi sau đó chàng bắt gặp nàng giữa lúc hết sức vui vẻ. Nàng nhảy với Luxia, đầy sức sống, đầy thoải mái, nụ cười nàng mới xinh đẹp làm sao!… Vậy ra chỉ trước mặt chàng, nàng mới phải giấu giếm niềm vui, chính chàng là kẻ đa khiến nàng phải thế?…
Và thế là chàng thay đổi.
Kể từ đó, chàng bỏ qua cơ hội nào để làm cho nàng được dễ chịu, điều mà trong những điều kiện của chàng cũng khá dễ dàng. Chàng thích thú nhận thấy Xtefchia cũng bắt đầu cởi mở hơn. Nàng vui vẻ ra, nàng thích trò chuyện cùng chàng, tránh mặt chàng như hồi trước, và khi có chàng bên cạnh, nàng cảm thấy mất tự do nữa. Valdemar nhận thấy những thay đổi ấy và chàng mừng thầm. Nhưng từ lúc nào đó, chàng bỗng lại đâm lo ngại!" Ta hay nghĩ đến nàng quá mất rồi!". Việc nàng đến thăm Guenbôvitre làm đầy tràn cốc nước. Valdemar hiểu ra rằng chàng quá xa. Chàng thể lùi lại bởi đạo đức của chàng cho phép chàng làm thế, nhưng tiến lên nữa chàng chưa muốn. Cách cư xử tế nhị của Xtefchia khiến chàng khâm phục bao nhiêu, chàng lại bực mình với mình bấy nhiêu…
Nàng tin chắc là chàng say rượu và nàng muốn tỏ ra thông cảm. Điều đó khiến chàng hết sức cáu kỉnh.
Chàng sống trong tâm trạng ấy suốt mấy hôm liền, sang thăm Xuodkovse. Song, dẫu rất muốn, nhưng hình ảnh Xtefchia rời khỏi tâm tư chàng.

Chương 19


Ngày đầu thu, thời tiết đẹp, ráng vàng cả thế gian. Nắng rải đồng, vòm trời trong xanh nhưng nhợt nhạt hơn. Hắc mạch ngả vàng, thân nghiêng vào nhau thành từng lớp. khí bảng lảng chút hương thu vừa chớm. Những con chim cun cút, những con đa đa ở ruộng lúa im tiếng, chỉ có lũ châu châu cánh cạch trong cỏ và trong những thửa ruộng để hoá.
Bộ tứ mã màu huyền của Xuodkovse lao nhanh qua đồng, kéo theo cổ xe lanđô xinh xắn với những bóng phụ nữ trang phục đẹp đẽ ngồi bên trong. Phu nhân Elzonôvxka, Xtefchia và Luxia đến nhà thờ.
Những đám người lễ ngày chúa nhật rảo bước bên lề đường trong những bộ quần áo nhiều màu sặc sỡ, vui tươi vì vụ mùa kết thúc tốt đẹp, họ ồn ào trò chuyện. Phu nhân Iđalia cũng rạng rỡ ra trong ngày đẹp trời này. Bà trò chuyện vui vẻ với Xtefchia ngồi bên, luôn đưa mắt ngắm nàng với vẻ hài lòng ra mặt. Xtefchia nom xinh đẹp. Chiếc áo lụa màu ghi với những nếp gấp nhàng ôm ấp người nàng, khiến làn da trắng ngần của nàng thêm vẻ trắng trong. Nàng cũng trò chuyện sôi nổi, mắt nàng long lanh, song phẩng phất trong mắt nỗi nhớ nhung, vẻ mặt nàng mang dáng nét mới trước đây chưa hề có. Đôi khi hàng lông mày rậm chợt chau lại như vấp phải ý nghĩ khó chịu nào đó mà nàng sao xua nổi. Chính nỗi bất yên này khiến cho mặt nàng có thêm vẻ hấp dẫn mới mẻ, hoà trộn với vẻ sôi nổi vui vẻ thành tổng thể riêng biệt và xinh đẹp vô ngần.

Trong nhà thờ tụ họp khá đông trí thức quanh vùng, nhiều người trong số họ thuộc giới thượng lưu quý tộc có quan hệ gần gũi với Xuôđkhôvxe. Sau khi chào hỏi phu nhân Iđalia và Luxia, mọi người đều nhìn hai mẹ con bà với vẻ kính trọng dành cho dòng dõi quý tộc lâu đời và địa vị xã hội cao sang của gia đình bà. Thậm chí, cũng có người còn bị chinh phục bởi cỗ xe tứ mã tuyệt đẹp và những chiếc mũ tước công tấm da che mắt ngựa, nhất là khi họ nghĩ rằng các vị tiểu thư và phu nhân cao sang này được sống trong cả lâu đài.

Còn các và chàng trai nhìn Xtefchia thầm đủ điều nhận xét. Cánh đàn ông ngắm nghía vẻ đẹp của nàng, ai cũng phải thầm thừa nhận nàng quả là xinh đẹp, trang nhã và rất cao sang. Các bắt đầu thầm bình phẩm nàng. chàng trai khẽ thốt ra: " thiếu nữ tuyệt vời!" Và hình dung từ ấy được cánh đàn ông tàn thưởng. Họ biết Xtefchia là con của công dân giàu có bên vương quốc. Chính chàng Vilus Seliga - người trong dịp nghỉ hè lang thang khắp vùng - giải thích cho họ. Qua những lời chàng sinh viên họ đoán được là chàng phải lòng tiểu thư Rudeska, vì thế họ càng tò mò háo hức theo dõi nàng. Ngay trước khi bắt đầu hành lễ, trước phòng áo chợt nhộn nhạo, rồi Valdemar bước vào.

nhộn nhạo càng tăng. Những ánh mắt rời Xtefchia quay sang đại công tử. Chàng là vị khách hiếm hoi của nhà thờ này. Trông thấy chàng, phu nhân Iđalia nhướn mày ngạc nhiên. Xtefchia chợt đỏ bừng cả mặt. Việc gặp mặt chàng đột ngột khiến lòng nàng xôn xao xáo động. Kể từ buổi sáng hôm ấy, khi chàng tỏ ra lạnh nhạt với nàng, nàng chưa hề gặp lại chàng lần nào. tháng trời trôi qua mà chàng đến. Bây giờ chàng đột nhiên xuất tại nhà thờ, nơi chàng như chưa bao giờ lui tới. Hay chàng linh cảm là nàng có mặt ở đây?

Valdemar đến bên ghế cầu nguyện, chào hỏi họ và chiếm chỗ ngồi cạnh Xtefchia, người ngồi ngoài cùng.
Phu nhân Iđalia ngửa đầu ra phía sau, thầm :
- Valđy, từ Guenbôvitre à?
- ạ, cháu có ghé qua Xuodkovse - chàng trả lời
- Thế ra biết chúng tôi đến đây?
- Cháu biết.
- làm thế là hay lắm, Valđy! - Luxia thầm xen ngang.

Valdemar ưỡn thẳng người lên và đến tận lúc này, chàng mới nhận thấy những hàng ghế đối diện đầy người. Đáp lại những cái chào của mọi người, chàng cúi xuống hồi lâu. Chàng hề gì với Xtefchia, chỉ đôi lần đưa mắt nhìn ngang ngắm dáng hình xinh đẹp cúi xuống cuốn sách kinh và những màu sắc linh động mặt nàng. Nàng biết chính chàng làm dậy lên sắc hồng đó, chàng nhận thấy ngay ấn tượng của nàng khi bước chân vào nhà thờ. Chàng cảm thấy hài lòng và hứng khởi, cùng với nỗi an tâm thư thái đến lạ lùng - có nàng bên cạnh. Chàng say sưa theo dõi mỗi cử động, mỗi hơi thở của nàng, chàng cần nhìn mà cũng biết nàng ăn mặc ra sao.

Mọi thứ ở nàng đều khiến chàng thích thú, mọi thứ đều hấp dẫn chàng. Sau thời gian dài gặp mặt, chàng thấy nàng xinh đẹp hơn, càng đáng khao khát hơn. Chàng cũng bắt đầu tự phân tích theo thói quen, nhưng chẳng mấy chốc chàng nhận ra rằng đối với nàng, cách ấy chẳng giúp được gì, vì thế chàng phó mặc cho tình cảm.
Còn Xtefchia, tận lúc này, nàng mới cảm thấy rằng dẫu có cố gắng bao nhiêu, nàng cũng tài nào quên nổi người con trai ấy, và nỗi nhớ mơ hồ sao hiểu nổi kia chính là nỗi nhớ nhung chàng.
Ý nghĩ ấy khiến nàng cảm thấy đau, đồng thời với niềm lạc thú mà nàng chưa từng biết.
Những lời cầu nguyện trộn lẫn với những ý nghĩ, nàng cảm nhận được điều gì khác hơn là chàng ngồi bên cạnh, và sau tháng cách xa bây giờ họ lại được ngồi cùng nhau, gần gũi đến thế. Nàng thận trọng liếc sang bàn tay chàng tì vào mặt bàn lưng ghế trước. Nàng thấy cổ ống tay áo bành tô và đường mép của tay áo sơ mi. Khi chàng đặt tiền hiến lên đĩa, chiếc nhẫn đính kim cương ngón tay chàng loé sáng. Thế là Xtefchia phải vận hết trí nhớ để nhớ lại rằng nàng bao lần nhìn thấy chiếc nhẫn kim cương ấy tay chàng. Chứ lần này nàng cứ đinh ninh rằng đó là chiếc nhẫn đính hôn. Nàng nghe người ta bàn tán, rằng bá tước tiểu thư Barxka từ chối lời cầu hôn của Lignhiski, rồi sau đó nghe tin Valdemar rời khỏi Guenbôvitre. Ở Xuodkovse, người ta gắn chuyến ấy với bá tước tiểu thư. Phu nhân Iđalia khẳng định lần này nhất định là lễ đính hôn. Cụ Machây tin hẳn, nhưng cụ cũng phản bác cương quyết. Chỉ mỗi mình tiểu thư Rita là cười diễu những đoán mò của Xuodkovse, còn Trestka chứng minh hùng hồn " mối nguy đại công tử " hề đe doạ đến tiểu thư Barxka. Hai người này hoàn toàn tin chắc vào điều họ nghĩ.
…
Khi linh mục rời khỏi bàn thờ, phu nhân Iđalia đứng lên đầu tiên…
Ngay khi xe vừa lăn bánh, phu nhân Iđalia sốt ruột hỏi ngay:
- Valđy, ở Ogielxk chơi tại nhà gia đình bá tước Barski có được lâu ?
- Cháu có đến đó ngày nào đâu ạ!
Phu nhân Iđalia tròn mắt. nỗi ngạc nhiên đến thảng thốt mặt bà.
- Voyons!( Tiếng Pháp : Vậy à) tới nhà Barski à? Thế những đâu lâu vậy?
- Vì đâu mà mọi người cho là thế nào? Cháu đến Ogielsk?… Cháu ở chỗ ban tổ chức triễn lãm đấy chứ, cũng vì việc ấy, cháu tới V… ngoài ra lại còn phải lo chỗ chăm mấy con ngựa mà cháu dắt theo tới đó.
- Thế có lẽ chưa biết chuyện xảy ra ở gia đình bá tước Barxki?
Valdemar mỉm cười thú vị.
- Trái lại, cháu biết tường tận từ đầu chí cuối.
- Cuối là thế nào?
- muốn đến việc bá tước tiểu thư từ chối Lingnhiski chứ gì? Cháu biết chuyện ấy từ buổi đầu những cố gắng của công tước cho đến chuyện cái sọt mà người ta để tặng ông ta.( Tiếng Pháp: Phong tục Ba Lan , khi từ chối lời cầu hôn, ngýời ta đýa cho chàng trai chiếc sọt, thay cho lời )
- Thế nghĩ sao?
- Chẳng nghĩ gì cả. Cháu cầu chúc bá tước tiểu thư Melanhia đạt được thắng lợi mới và có được vị hôn phu.
- Ai là vị hôn phu?
- Ồ! Cháu làm sao nhìn xa thế được! Có cả hàng chiến đoàn đứng vào vạch xuất phát, nhưng ai chiếm được cây cọ vàng… chắc ngay cả bá tước tiểu thư cũng chả biết trước được, gì đến cháu - chàng làm ra vẻ ngạc nhiên cách ngộ nghĩnh.
Phu nhân Iđalia buột ra:
- cũng biết mười mươi cũng như ấy và tất cả chúng tôi ai là kẻ được nhận cành cọ vàng ấy.
- Rất tiếc! Cháu nghĩ ra đấy!
- Ôi, Valđy! chọc tức đấy hẳn. Voilà que tu rédicule (Ồ, thật là ra gì!) Việc nhận hay cây cọ ấy chỉ tuỳ thuộc vào mà thôi.
- Nhưng cháu cầu hôn ấy - chàng dần giọng, hơi cáu.
- Vì sao?
- Xin lỗi , nhưng đó hoàn toàn là việc riêng của cháu.
Vấn đề thế là . Phu nhân Iđalia ảm đạm như bóng đêm.
Chợt Luxia kêu lên:
- Em thích thế lắm. Em tài nào chịu nổi cái ả Melanhia Barxka ấy.
- Lucie soyez tranquille (Ngồi im đấy!) - bà mẹ đe.

Hôm nay, bé Luxia đáng thương quả là gặp may.

Valdemar sang chuyện khác. Chàng kể về cuộc triển lãm sắp khai mạc, bài trí chẳng kém chi các triển lãm ngoại quốc, chàng đưa ra những nhận xét rất chính xác và tinh tế. Chàng bắt buộc Xtefchia, mà khéo léo lôi cuốn nàng vào câu chuyện, khiến cuối cùng chỉ có hai người với nhau mà thôi. Luxia ngồi phụng phịu, còn phu nhân Iđalia u ám. Cứ thế, xe về đến Xuôđkhôvxe.

Phu nhân Iđalia bước thẳng vào chỗ cụ Machây ngồi trong phòng làm việc, cáu kỉnh hỏi:
- Cha chuyện với Valdemar chưa? Cha biết mọi chuyện chưa?
Cụ già nhìn bà ngạc nhiên.
- Cha mới gặp nó thoáng, nghe các con đến nhà thờ nó liền ngay, thậm chí buồn thay ngựa nữa.
- Thế cha chưa hề biết gì cả?…
- Có chuyện gì xảy ra thế? Lạy Chúa, con ngay xem nào!…
- Ôi, xin cha chớ lo lắng quá! Tệ tệ , nhưng chẳng có gì đe doạ cái thằng… cái thằng nhóc ấy đâu. Xin cha cứ tưởng tượng mà xem, nó hoàn toàn đến Ogielsk ngày nào, mà lại còn trắng trợn bảo với con là nó chẳng hề nghĩ đến bá tước tiểu thư nữa chứ! N est pas fou (Có điên chứ?)?
Cụ Machây phì cười.
- Kìa, Iđalia, cha hiểu nổi cáu giận của con đấy. Cha biết từ lâu là Barxka phải dành cho nó. Cha bảo con thế rồi kia mà…
- Nhưng tại sao mới được chứ? Tìm đâu ra đám thích hợp hơn thế? Có danh giá, có của cải…
- Xin lỗi con! Nhưng Valdemar có thể cho phép mình chọn vợ cần quan tâm đến của cải và môn đăng hộ đối, còn nếu về chuyện danh giá, trong nước chúng ta còn khá nhiều đám danh giá hơn!…
- Nhưng nó có thể chê Mêlanhia điều gì? tiểu thư xinh đẹp như thế, được đào tạo ở ngoại quốc, une fille très gentille! ( là đáng !)…
- Có nhẽ nó có cách nhìn khác. Vả lại, cũng có thể nó thừa nhận ta có tất cả những ưu điểm đó, nhưng… nhưng phải loại người nó thích.
- Xin cha hãy khuyên bảo nó với.
Cụ Machây ngả người ghế.
- Ồ ! Đừng đòi hỏi cha điều đó, đừng chờ đợi ở cha điều đó! Cha và mẹ con phải chịu bất hạnh vì những lời khuyên bảo kiểu đó rồi. Cha thể lặp lại chuyện ấy được!
- Phóng đại! La majesté de la bagatelle (Quan trọng hoá chuyện nhặt)! - phu nhân Iđalia tru tréo - là chuyện quá đáng! Melanhia từ chối những đám cầu hôn đánh giá nhất vì nó, thế mà nó lại chê ỏng chê ẹo. Rồi nó phải hối hận đau đớn cho coi khi mà người khác nẫng tay , cũng chẳng lâu đâu, ta là thiếu nữ giàu tự trọng!
Nam tước phu nhân bước ra khỏi phòng.
Cụ Machây nhìn theo con , khẽ thào:
- Phóng đại ư, chuyện ta và Gabriela có hạnh phúc; phóng đại ư, việc giết chết hay cấm đoán tình ; phóng đại ư, việc con người phải tự mình tìm đường đến với hạnh phúc nếu muốn có được tuổi già nhõm? Tất cả đều là chuyện phóng đại! Vậy chân lý đáng buồn là ở đâu?…
Cụ già gục đầu xuống ngực.

Chương 20


Hôm sau, cụ Machây tỉnh dậy trong tâm trạng khác lạ. Cụ trầm ngâm suy nghĩ. Valdemar ngày càng khiến cụ phải để tâm. tháng trời vừa qua làm chàng biến đổi trông thấy. Phu nhân Iđalia giải thích với cha rằng nguyên nhân của thay đổi đó là bá tước tiểu thư Melanhia, rằng tuy Valdemar vẫn đùa cợt như thường nhưng ràng chàng phải lòng tiểu thư Barxka.
Cụ Machây tin. Chỉ mỗi mình cụ nhận thấy Valdemar đấu tranh tư tưởng, cụ thấy sắp có giờ phút quyết định xảy ra đối với chàng và phải để cho chàng được hoàn toàn tự do, làm điều gì khiến chàng bị khích động. Cụ hiểu rằng có những con người thường ngày hay cởi mở nhưng đến đoạn đời nào đó lại trở nên kín đáo, muốn cho bất kỳ ai xé bỏ lớp vỏ che bên ngoài, nếu bị kích động họ có thể làm những điều ngược hẳn với bản tính của mình, có thể bóp chết cái mầm vừa mới phôi thai và phá vỡ niềm hạnh phúc của chính họ. Riêng trong trường hợp này, cụ Machây hết sức lo ngại, bởi cụ hiểu rất đứa cháu trai cùng tính cách sôi nổi của chàng. Với thấu suốt của những người già, cụ linh cảm thấy điều gì đó, cái điều khiến cụ kinh sợ. Trong khoảng thời gian khá dài khi vắng mặt Valdemar, những nỗi lo lắng trước kia phôi pha , bây giờ quay trở lại càng trở nên đáng sợ hơn.
Sau cuộc chuyện rất tế nhị với Valdemar, cụ Machây đứng trước nỗi ngờ vực mà cụ cố tình cưỡng chống, đứa cháu nội thân khiến lòng cụ cảm thấy nặng nề quá đỗi, có những lời nào đó chưa thốt ra được cứ mấp máy nơi môi họ, nhưng họ chưa thể và cùng chưa muốn . Valdemar ra trước khi trời sập tối, hứa mau trở lại. Điều đó khiến cụ Machây đau xót, nhưng cụ giữ chàng lại. Thậm chí cụ cũng nhắc chàng hôm sau là ngày lễ tên thánh của Xtefchia, mặc dù nếu là tháng trước đây chắc cụ nhắc.
Lần đầu tiên việc đứa cháu ra khiến lòng cụ như , nhưng suốt đêm cụ chợp mắt, sáng hôm sau cụ tỉnh dậy trong trạng thái tinh thần bấn loạn, đầu đau ghê gớm. Đến mười giờ cụ sai gia nhân mời Xtefchia đến gặp.
Nàng đến, vẻ mặt buồn bã, với đôi mắt vừa mới khóc, chiếc váy áo trắng phẳng phiu khiến nàng như nhợt nhạt hơn thường lệ, riêng môi như đỏ hơn, và đôi mắt như loé sáng tự nhiên sau màn lệ. Nàng chân thành hôn tay cụ Machây. Cụ già xúc động, ôm lấy đầu nàng, kéo nàng ngồi đối diện với mình.
- Sao cháu lại khóc, hở con ta? - cụ vừa hỏi vừa cầm lấy tay con .
Xtefchia cắn môi, mí mắt nàng chớp chớp liên hồi, bởi những giọt lệ mới lại chực trào ra.
- Sao cháu khóc?
- Cháu buồn quá… Ngày hôm nay… bao giờ… cháu cũng được quây quần trong gia đình - nàng kẽ đáp.
- Chỉ có lý do ấy thôi sao?
Nàng đưa mắt nhìn cụ rất nhanh.
- Chỉ có vậy thôi ạ… còn gì nữa! - nàng mau mắn thốt lên.
Cụ Machây ngồi lùi lại, buông tay nàng, ngả người ra ghế. Tiếng kêu " còn gì nữa " để lộ nỗi niềm của nàng trong ánh mắt của cụ già ngờ vực. Cụ cảm thấy ngoài nỗi nhớ nhà còn có điều tâm gì nữa mà cụ muốn gọi tên ra. Cụ chằm chằm nhìn nàng rồi thầm với chính mình:
- Xtefnhia…lại nàng Xtefnhia nữa…
- Ai cơ ạ? - đột ngột hỏi.
Cụ Machây lắc đầu.
- Cháu biết nàng đâu, con ta ạ! Ngày trước, lâu lắm rồi, từng có nàng Xtefnhia, giống như cháu, nhưng… chuyện ấy lâu lắm rồi…
Xtefchia chợt nhớ lại câu chuyện của Valdemar kể cho nàng nghe trong phòng treo chân dung ở Guenbôvitre. Nỗi thương xót bóp chặt tim nàng, nàng cúi mặt.
Cụ Machây cầm chiếc hộp bọc da bàn con mở ra và lấy từ giữa lớp nhung trắng ra bức ảnh , có dạng lập lắc lớn, viền sơn trang nhã nền vàng.
Bức ảnh là hình thanh niên mặc quân phục khinh kị Ba Lan, mang ngôi sao ngực và huân chương quân công. Cụ Machây đưa bức ảnh cho Xtefchia, xúc động :
- Đây là hình ảnh ông vào thời kỳ hạnh phúc nhất của cuộc đời… Ông người cũng tên là Xtefnhia như cháu, ông tưởng rằng nàng cùng toàn bộ thế gian đều thuộc về ông!… Ha! Tuổi trẻ qua!… Nhưng… cháu làm sao vậy hả cháu?…
Nhìn bức chân dung Xtefchia chợt rùng mình.
- Cháu nhìn thấy bức hình này ở đâu đó… Cháu từng biết bức hình này!
Cụ già chắm chú ngó nàng.
- Cháu thấy bức hình này rồi? Ở đâu? Bằng cách nào mới được chứ? Có nhẽ cháu nhầm đấy, con ạ! Mà cũng có thể… Iđalia đưa cho cháu xem cũng nên?
- , …nhưng chắc chắn cháu từng trông thấy.
- Có thể cháu gặp bức ảnh này của ông trong tạp chí rất cổ? Có thể lắm! Thời xưa ông là người được người ta để ý mà.
Xtefchia lắc đầu nghi ngờ.
- Cũng có thể - sau cùng nàng mấy chắc chắn.
Cụ Machây đưa cho nàng bức hình.
- Ông chuẩn bị bức ảnh này để tặng cháu nên ngày lễ thánh. Ông nghĩ rằng cháu vui với hình xưa của kẻ rất thương cháu.
Xtefchia cúi đầu chân thành sang phía ông.
- Cảm ơn ông lắm. Đây là kỷ vật lớn lao với cháu. cháu có xứng đáng với kỷ vật này ? Đây là thánh tích gia đình kia mà.
- Ông có vài tấm ảnh thế này, ông tặng cho người nhà, chỉ giữ lại cho mình bản. Bản cuối cùng này ông tặng cho cháu đấy… Cháu giống nàng lắm, nàng Stenia của ông. có lúc ông cho cháu xem hình của nàng…ông chỉ có bức thôi và đó quả là thánh tích thiêng liêng của ông.
Cụ già xúc động ghì chặt mái đầu Xtefchia và bằng giọng hiền từ kỳ lạ:
- Con ta, hãy chơi cho vui vẻ nhé! Hôm nay là ngày lễ của cháu, chớ có khóc, hãy vui lên. Bởi cháu còn trẻ lắm…
Quay về phòng mình, Xtefchia ngắm mãi bức hình bé ấy với cảm giác khó diễn tả thành lời. Khuôn mặt gợi nhớ đến Valdemar, chỉ trang phục và kiểu tóc là thay đổi, còn lại cũng y nguyên những đường nét ấy.
Xtefchia cố gắng nhớ lại nàng trông thấy tấm hình này bao giờ và ở đâu. Ký ức mờ mịt hiểu sao cứ bướng bỉnh quay trở về với thời thơ ấu của nàng, của những năm đầu bé bỏng.
Nàng chăm chú ngắm bức hình, như dán chặt mắt vào đó. Những nét giống Valdemar dường như nổi bật hơn. Nàng thầm: "Chẳng lẽ lần này chàng cũng vắng mặt lâu như lần trước? Vì sao hôm qua chàng lại ra , vì sao mặt chàng lại thay đổi thế? "
Xtefchia thường xuyên nghĩ tới chàng nhưng muốn thú nhận với chính mình rằng việc chàng ra trước ngày lễ thánh của nàng khiến nàng khổ tâm.
Nàng cố chống chọi với nỗi cay đắng ấy, nàng muốn vui lên nhưng thể. Nàng nghẹn ngào trong nỗi buồn tủi, cảm thấy quanh mình hoàn toàn trống vắng.
Trước bữa ăn trưa, Luxia hẹn dạo với nàng. Cả hai bước vào khu rừng bên kia vườn cây ăn quả. Đến đó, Xtefchia nhớ lại cuộc gặp gỡ Valdemar hồi tháng năm, những lời diễu cợt và mỉa mai của chàng. Nàng nhớ lại cơn giận của mình, những lời đối đáp chua ngoa và nỗi ác cảm mà hồi đó nàng dành cho vị đại quý tộc hay giễu cợt kia. Nàng từng e sợ chàng, chàng khiến nàng cảm thấy sợ hãi đến lạ lùng. Chàng làm nàng phải chú ý, tức tối, bởi lẽ nàng bị buộc phải luôn nghĩ tới chàng, dù nghĩ tốt hay nghĩ xấu.
Hôm nay, tình cảm ấy thay đổi, nỗi e sợ bản năng trước chàng biến mất, thậm chí nó còn tăng thêm, nhưng lại hướng về phía khác. Nàng dám gọi đích danh những tình cảm hôm nay, mà đánh nhắm mắt lại vờ như trông thấy chúng.
Thấy nàng trầm ngâm, Luxia bỏ chạy ra xa. Trong đầu óc trẻ trung của hình thành những điều phỏng đoán, những điều mà biết bày tỏ cùng ai - mẹ ngại, mà với ông muốn.
giữ kín những điều ngờ vực của mình, chỉ sợ để lộ ra. thay đổi trong quan hệ giữa Valdemar với Xtefchia lọt qua mắt , Luxia thấy rằng mọi thứ thay đổi và hiểu chiều của những đổi thay ấy. Valdemar khiến ngạc nhiên. Còn Xtefchia bắt đầu tìm hiểu, chính nàng cũng thay đổi. Tính tình vui vẻ xưa kia của nàng trở nên ít thoải mái tự nhiên hơn, điều đó khiến Luxia suy nghĩ. Và họ cứ thế cùng , mỗi người mê mải với những ý nghĩ của riêng mình, con đường trong rừng> Luxia bước nhanh, chẳng mấy chốc vượt xa Xtefchia. Đến chỗ đường ngoặt, ngạc nhiên dừng bước. cỗ xe tứ mã phóng lại phía . Luxia nhận ngay ra ngựa của trang Guenbôvitre, liền mau chân chạy tạt vào rùng. đoán Valdemar biết hôm nay là ngày lễ tên thánh của Xtefchia và đến đây chủ yếu là vì nàng, muốn nấp bên để chứng kiến cuộc gặp mặt của hai người.
Xtefchia chú ý đến cử chỉ của , nhưng khi trông thấy Luxia đâu, nàng cất tiếng gọi. Luxia trả lời. Đúng lúc ấy tiếng vó ngựa dồn dập dần và từ chỗ đường ngoặt chợt phóng lại phía nàng bộ tứ mã trang trí tuyệt đẹp, với tiếng nhạc loong roong, gồm những con ngựa giống Ả Rập đen tuyền mà nàng quen thuộc. Tự tay Valdemar cầm cương điều khiển cỗ xe ngựa kiểu Mỹ, người xa ích ngồi phía sau.
Xtefchia giật mình. Lửa từ đâu chợt dồn cả lên đầu nàng. Nàng đứng sững như trời trồng, cố vận hết nghị lực để buộc mình bình tĩnh lại. Valdemar trông thấy nàng. ánh chớp loé lên trong mắt chàng. Chàng gấp gáp kìm ngựa, nhấc mũ lên chào. Nhẩy phắt xuống khỏi xe, chàng bảo người xà ích:
- Đánh xe ra bìa rừng và chờ ở đó.
Xtefchia định thần lại được trông thấy đại công tử đứng ngay trước mặt.
Chàng bóp chặt tay nàng. thoáng im lặng bao trùm. Rồi chàng bằng giọng trầm ấm:
- May quá. Tôi lại được gặp tiểu thư trong khu rừng này.
- Như dạo tháng năm. Bây giờ là thu!
- Ngay trong mùa đông cũng có thể tạo ra tháng năm được chứ!
Xtefchia im lặng.
- Nhìn thấy tiểu thư tôi quên bẵng mất mục đích duy nhất của chuyến này. Hôm nay là ngày lễ tên thánh của tiểu thư. Tôi thích những lời chúc thông thường… nhưng vì dẫu sao cũng vẫn phải giữ chút nghi thức nào đó…
Xtefchia cắt ngang:
- Đừng, để làm gì kia chứ? Chỉ cần ông có mặt là đủ lắm rồi. Điều đó chứng tỏ ông vẫn nhớ, thế là đủ… cảm ơn ông!…
Chàng nâng tay nàng lên môi và trang trọng cúi đầu. động chạm với đôi môi nóng bỏng của chàng khiến nàng cảm thấy như chạm phải dòng điện. chịu đựng nổi ánh mắt ngàn lời của chàng, Xtefchia khép hai hàng mi lại.
Họ sóng bước bên nhau im lặng, rồi chàng lại lên tiếng:
- Đối với tôi, lễ tên thánh là ngày quan trọng nhất hàng năm. Tôi ưa danh thiếp, đó là thứ biểu quy ước, thường là giả dối. Bản thân tôi cũng ít khi gửi danh thiếp. Đối với những người thân thiết, tôi thường đích thân tới mừng - chàng thêm, khẽ gật đầu về phía nàng.
đám mây hồng như vờn qua khuôn mặt Xtefchia.
Chàng tiếp:
- Tôi biết chúc mừng theo kiểu " chúc hạnh phúc, chúc mọi tốt lành ". Những câu như thế thoả mãn lòng tôi, những khi quả thực tôi muốn nghiêng cả trời cao xuống cho người nào đó, theo khái niệm của riêng tôi, những khái niệm rất có thể tồn tại trái đất. Nhưng để làm điều đó nhất thiết có ngày lễ tên thánh. bày tỏ tình cảm cũng giống như cái bánh giáng sinh. Còn lễ tên thánh lại giống như lễ rửa tội, mọi người đều chạy đến với người có ngày kỷ niệm, nhưng thông thường, người ta chỉ quan tâm đến acte de Présence ( diện chính thức) mà thôi, mà đối với tôi đó là chuyện xuẩn ngốc nhất đời.
Xtefchia mỉm cười.
- Tuy vậy, hôm nay ông cũng vẫn làm việc đó.
Valdemar chau mày.
- đâu, thưa tiểu thư. Việc tôi đến đây hôm nay chỉ có thể để trong ngoặc bên cạnh cái câu tôi ban đầu. Đối với những người mà tôi quan tâm, nếu được mời cùng lắm tôi đến dự tối cho vui chứ bao giờ đến mừng ban ngày.
Xtefchia bối rối, nàng cất tiếng gọi to:
- Luxiu! Luxiu!
Valdemar ngạc nhiên hỏi:
- Tiểu thư mình sao?
- Tôi cùng Luxia, nhưng hiểu con bé biến đâu mất.
Đúng lúc ấy có tiếng lá cành sột soạt và Luxia chạy lao ra từ bụi cây, mặt ửng hồng, mắt long lanh sáng.
- Em chạy đâu lâu thế? - Xtefchia hỏi.
- Em chạy nhặt hạt dẻ. Nhiều ơi là nhiều!
- Ở đâu vậy? Chắc em nhặt được kha khá, nếu quả có nhiều đến thế? - Valdemar hỏi, nhìn bé thăm dò.
Luxia cúi mặt.
- Em nhặt, chỉ ăn tại chỗ thôi. Mà cũng xa lắm.
- là lạ, sao thấy người em dấu vết của cuộc chạy băng rừng xa đến thế qua các bụi cây?
Xtefchia bật cười.
- Và em tốn ít thời gian quá đấy, bởi em chỉ biến mất ngay trước khi đại công tử xuất . Ôi! bé… Em chào đại công tử à?
- dính vào vụ áp phe hạt dẻ - Valdemar thốt lên với nụ cười là lạ.
Luxia đỏ mặt chào Valdemar với vẻ rụt rè. hiểu là đoán đúng mục đích chuyến viếng thăm này và đâm e ngại.
Bây giờ tin chắc là Valdemar chú ý đến Xtefchia. Từ chỗ nấp, quan sát hai người rất . nghe được lời họ , chỉ loáng thoáng thấy tiếng thôi, nhưng nụ hôn đặt lên tay Xtefchia đối với là bằng chứng rất quan trọng.
- Valđy, cưỡi ngựa hay xe đến đây thế? - hỏi sau phút im lặng, mặt giả vờ ngây thơ.
- Bằng xe kiểu Mỹ. Có nhẽ đến lúc ta về chứ?
Chàng mất hứng trò chuyện trước mặt Luxia. Họ quay về khi đến chỗ xe ngựa, Valdemar đề nghi trở về bằng xe. Đưa Luxia và Xtefchia ngồi lên ghế trước, chàng đứng sau lưng họ, còn người xà ích chàng bảo bộ về Xuođkhôvxe.
- Xin mời tiểu thư điều khiển xe, chàng , trao cương cho Xtefchia.
vui lên, những nét buồn ban sáng tiêu biến hẳn. Nàng tươi cười lắc dây cương giục bộ tứ mã, và chúng bắt đầu phi nước kiệu. Chàng đứng cúi mình đầu nàng, vung roi quất đen đét thúc ngựa, hướng dẫn cho nàng đôi điều và thích thú tận hưởng cảm giác gần gũi bên nàng, mắt chàng khao khát ôm ấp làn tóc nàng phấp phới. Vờ như sửa lại dây cương, chàng hướng ngựa về phía khác, bỏ qua trang Xuodkovse. Xtefchia nhận ra điều đó.
- Ta về phía khác mất rồi! - Nàng kêu lên.
- Thế càng hay. Việc gì ta phải vội?
- Nhưng em đói, Luxia than vãn - mọi người lại phải chỡ ta về ăn trưa!
lời, Xtefchia giật cương. Bốn con ngựa bắt đầu xoay tròn chỗ và bắt đầu lồng lộn.
- Tiểu thư làm gì thế! - Valdemar hét lên, nắm lấy cương.
Chàng giật cương bắt lũ ngựa yên, nhưng đúng lúc ấy chiếc đòn gióng đập vào chân con ngựa hàng sau. Nó lao vọt lên, khiến cả bộ tứ mã bắt đầu chồm người dậy.
- Yên nào, Luxiu! - Xtefchia kêu lên, bởi bé chợt oà khóc to thành tiếng.
Valdemar ghì cương mạnh đến nỗi lũ ngựa sững lại, nhưng thể kìm ngay chúng được. Chiếc xe kiểu Mỹ chao đảo hết phía này đến phía khác, những hòn sỏi bắn tung toé thành tiếng ràn rạt dưới vành bánh xe.
Xtefchia túm chặt dây cương, kéo căng như dây đàn.
- Tiểu thư buông ra, giữ lấy người tôi ấy! Luxia, đừng kêu nữa, em làm ngựa hoảng thêm, có chuyện gì đâu mà sợ! - Valdemar động viên.
vững tin của chàng tác động đến Xtefchia. Quả thực lũ ngựa bắt đầu chạy chậm dần lại, mõm chúng rớt ra từng dải bọt lớn. Xtefchia ngẩng mặt lên thán phục ngắm dáng hình trai trẻ của Valdemar, ngắm nhìn sức lực và bình tĩnh của chàng trong lúc chàng cố ghìm bốn con ngựa lồng lộn. Chàng đứng thẳng người, hai chân ngay ngắn, như thể hề phải cố gắng chút nào. Chỉ có những sợi dây cương lằn sâu vào tay chàng khiến găng tay như bị cắt đứt, thái dương chàng rịn ra mấy giọt mồ hôi, lông mày chàng nhíu lại, cánh mũi nở rộng.
Đột nhiên ánh mắt chàng từ cao dội xuống mắt Xtefchia ngẩng nhìn đăm đăm, ánh mắt bình tĩnh mà sao chết người! Nàng chợt rùng mình.
Họ nhìn nhau. Chàng hơi mỉm cười, bằng mắt hơn là bằng miệng, và với vẻ chân tình thân thiết chàng cúi người thầm hỏi:
- Tiểu thư có sợ ?
Giọng chàng đầy âu yếm.
- - nàng kẽ đáp.
Nếu như có thể hoàn toàn cởi mở, nàng trả lời rằng chưa bao giờ nàng thấy thích thú như thế này. Nàng e chàng đọc được qua mắt mình câu trả lời ấy, nên nàng hạ mi mắt xuống, đỏ mặt sung sướng.
Với ít nỗ lực của chàng, lũ ngựa mồm đầy bọt chậm bước hẳn. làn hơi dày đặc toả ra từ thân mình chúng như khói, những cánh mũi nở rộng phà ra từng luồng hơi, mõm chúng sùi ra từng dòng bọt trắng, mắt loé lửa. Những chiếc cổ đe nhu nhung ướt rượt nước. Hăng hái và bất yên, chúng chạy nước kiệu điên cuồng, đầu hất hất và nhá nhá hàm thiếc. Nom chúng giống như những vị thần chịu khuất phục nhưng vẫn còn điên cuồng lắm.
Dòng máu Ả Rập sôi tràn trong huyết quản chúng, màng tĩnh mạch nổi hằn lên như những dây chão thân hình. Chúng điên cuồng đập móng xuống đất, hẳn chúng buộc phải tuân phục sức mạnh ghê gớm và ý chí sắt thép của con người, nhưng chỉ cần hở ra chút tự do là chúng sẵn sàng vùng ra trong cơn điên cuồng mới, để lao vào gian như đàn nhân mã.
Velđemar cảm thấy điều ấy chàng cảnh giác giữ chặt dây cương trong tay và khi Xtefchia đề nghị chàng trao cương cho nàng, cànhg lắc đầu phản đối.
- Nhưng ông mệt rồi, ông hãy nghỉ lát, tôi chầm chậm thôi - Xtefchia nài.
- , thưa tiểu thư, chưa đến lúc, tôi phải buộc chúng yên hẳn nhu những con cừu ngoan ngoãn . Lúc này chưa phải lúc tiểu thư ra điều kiện cho chúng mà ngược lại, chúng ra điều kiện cho tiểu thư đấy.
- Tôi giữ chặt, rồi ông xem.
Chàng mỉm cười cúi xuống.
- Xin " đzi đzi " đừng cãi.
Xtefchia biết thế nào.
- Valđy, gọi tên tiểu thư Xtefchia bằng tiếng gì thế?- Luxia bực bội kêu lên.
- Đó là tiếng Ôxtrâylia, được dùng rất phổ biến ở Hôlulu - Xtefchia mỉa mai nhận xét.
- Dẫu sao, cái tên gọi đó cũng hợp với cáu giận chút nào đâu - Valdemar đáp lại, hơi bực.
Xtefchia cắn môi.
- Hai người cãi nhau ! lâu em được nghe hai người cãi nhau rồi đấy! - Luxia thốt lên.
- bé, ngồi yên đấy, cẩn thận kẻo ngã, sắp cho ngựa phi đây.
Xtefchia nhìn chàng khẩn khoản, nàng thầm van nài.
- Đừng,đừng, chúng hay lồng lên lắm! Rồi chúng lại chồm lên cho mà xem.
Valdemar nhìn nàng hồi lâu, đôi mắt nheo nheo.
- Vậy " đzi đzi " ngoan chứ? - chàng dài giọng hỏi.
Nàng cười.
- ngoan, chỉ xin ông trao cương cho tôi.
Xtefchia lại cầm cương, Valdemar vừa ngắm nàng vừa xoa xoa đôi bàn tay đau dần.
Chiếc xe ngựa lao nhanh vào cổng lâu đài đúng lúc phu nhân Iđalia ngồi cùng cha bên cửa sổ mở rộng trong phòng làm việc. Mắt vốn kém, bà nhận ra những người vừa tới.
- Cha ơi! Có ai đến thăm nhà ta kìa!
Cụ Machây ngó ra ngạc nhiên.
- Valdemar đến!
- Thế còn mấy tiểu thư nào đó nữa.
- Luxia và Xtefchia, Xtefchia cầm cương nữa chứ. Chắc nó gặp dọc đường rồi chở hai đứa cùng về.
Ngựa dừng lại. Người xà ích xuất ngay, như vừa từ dưới đất chui lên. Cả ba người xe tươi cười nhảy xuống. Các tiểu thư chạy về buồng riêng. Valdemar bước vào phòng làm việc. Sau vài lời chào hỏi, cụ Machây hỏi:
- Các cháu quần lũ ngựa đến mệt đừ ở đâu thế? Trông chúng như vừa lôi từ dưới nước lên.
- Mấy con thi thần hơi lồng lên chút đỉnh thôi ạ.
- Sao? Lồng à? - phu nhân Iđalia kêu lên.
- Xin đừng lo, mọi chuyện đều yên ổn. Bằng chứng ràng nhất là chúng cháu đều sống nguyên.
- Chắc Luxia hoảng lắm!
- ấy kêu như mất hồn.
- có biết hôm nay chúng ta có ngày lễ thánh ? - cụ Machây hỏi, đưa mắt nhìn xuống đôi giày của mình.
- Chính vì thế cháu mới đến đây - Valdemar giọng hơi xẵng.
- Và thay cho hoa, tặng nàng mẻ sợ - nam tước phu nhân bật cười.
Cụ Machây cúi đầu. Việc đứa cháu xuất đột ngột và những lời chàng vừa thốt ra khiến cụ lo ngại. Phu nhân Iđalia tiếp lời:
- A propos( Tôi ra ý kiến)! Hôm nay con muốn làm gì đó cho Xtefchia thêm vui. Kìa, Valđy, sao nhìn ghê thế?
lại lại trong phòng, chàng đột nhiên đứng sững giữa phòng kinh ngạc nhìn .
- Có gì làm ngạc nhiên ghê vậy, Valđy? - Bà nhắc lại.
- chăm lo của đối với tiểu thư Xtefchia. là điều chưa từng thấy!
Chàng nhún vai, nhưng ràng những lời của bà làm chàng rất hài lòng. Chàng sôi nổi hẳn lên.
- Tiens!( này) rất mến con bé - nam tước phu nhân thốt lên - Ở nó có gì đó bắt người ta tự nhiên phải mến. Hôm nay rất phân vân, biết nên tặng Xtefchia thứ gì, định chọn sáu tập thơ Hainơ en luxe(1) Có lẽ cũng được, phải ?
- Nhưng liệu những tập thơ ấy có đủ trang chứ?
- vớ vẩn gì thế, Valđy?
- Có gì đâu ạ! Chuyện đó là chuyện thường tình trong các tập sách của mà! Các vị tác giả, dưới dạng từng trang rời rạc tha hồ lang thang thế gian của Chúa. Cháu có lần được thấy Buôcgiê đánh nhau với Sêcxpia(2) tấm thảm trong phòng khách riêng của . Rồi Rôsơfucô, Đickenx, Zôla(3) chu du thoải mái cùng nhau xuống gầm bàn gương, dưới văng, cho tới khi gã hầu phòng tống tất tần tật vào sọt rác, để rồi tất cả bọn họ cùng tiến vào cuộc tự thiêu trong tình hoà thuận mẫu mực.
Cụ Machây bật cười, nhưng nam tước phu nhân sa sầm mặt.
- Lúc nào cũng là kẻ khó chịu! - Bà , đứng phắt dậy.
Valdemar vội nhẩy đến, giữ bà lại vừa cười vừa :
- Kìa , thôi cháu xin! Đâu phải lỗi của cháu nếu các tác giả của giàu nhiệt tình đến thế. Thôi, về họ nữa nhé! Bây giờ ta cùng bàn xem nên tổ chức thế nào cho tiểu thư Xtefchia đýợc vui.
- mình bàn lấy! - Bà sầm mặt đáp.
Valdemar ôm ngang lưng bà, dìu bà xoay mấy vòng theo nhịp vanxơ ( valse).
- Voyons, Valđy, tu es fou! ( làm gì thế… điên rồi!) Có chuyện gì cháu vui thế?
- Sáu tập thơ Hainơ en luxe và của cháu… người mà hôm nay quả là tuyệt vời!
Phu nhân Iđalia bật cười, nhưng cha của bà lại sầm mặt lại. Cụ hiểu vì cái gì mà người ruột vốn được ưa thích chinh phục được lòng Valdemar.
Mọi người ngồi vào bàn ăn gia nhân báo tin tiểu thư Rita đến. Nàng chạy vào, lanh chanh, vui vẻ cần nhìn ai, lao tới bên Xtefchia nồng nhiệt chúc mừng. cần giữ lễ nghi, nàng ôm hôn Xtefchia thân thiệt.
- Tôi mang đến cho tiểu thư cả ôm những lời chúc! - Nàng thốt lên, lắc mãi tay Xtefchia.
- Thế mà tôi cứ nghĩ là tiểu thư mang đến tặng con ngựa nòi cơ chứ, chúc suông bõ gì! - Đại công tử đùa.
- Thế ông có định tặng con Apôlô của ông ? _nàng hỏi với vẻ tò mò nghịch ngợm.
- Tôi? Tôi làm gì? - chàng biện bạch, nhún vai.
- Ông tặng con Apôlô a`? đáng xấu hổ, thưa ông!
- Apôlô , nhưng bốn con thi thần hôm nay tôi được tự tay điều khiển - Xtefchia cười vui.
- Chúng hưng phấn vì chuyện ấy đến nỗi lông dựng đứng cả lên.
- Xin ông chớ đùa.
- Tôi nghe chuyện các vị cứ như nghe tiếng Phạn ấy thôi! - Rita kêu lên.
Xtefchia thuật lại cho nàng câu chuyện xảy ra trong cuộc dạo chơi ban sáng.
- Thế viên attaché (Tuỳ viên, người tuỳ tùng) của tiểu thư đâu rồi? - Valdemar hỏi.
Tiểu thư Rita đưa mắt nhìn quanh.
- Treska ấy à? Thế ông ta chưa đến đây sao?
Mọi người phá lên cười.
Trong bữa ăn, Rita với Xtefchia:
- Dì tôi gửi đến tiểu thu những lời chúc tốt đẹp nhất. Cả Đôbrysia cũng gởi lời chào tiểu thư, dẫu mới đýợc quen biết tiểu thư chưa nhiều.
- Chưa quen chút nào. Ai thế nhỉ? - Xtefchia hỏi.
- bạn hầu của dì tôi.
- Ồ phải rồi! Tôi nhãng quên mất!
- Bà Đôbrysia kỳ diệu với vẻ mặt kỳ diệu, bởi có đủ cả ría mép lẫn râu cằm - Valdemar đùa.
- Xin ông chớ giễu cợt, bởi đó là người bạn lớn của ông, lúc nào bà cũng muốn cưới vợ cho ông.
- vợ cũng có ria giống bà?
- , mà là tiểu thư Barxka kia.
Valdemar nhíu mày, nhưng chàng vẫn cười đáp:
- Tôi giới thiệu cho ta người khác.
Tiểu thư Rita bật lên tiếng cười cụt lủn, rồi lại bắt đầu công kích:
- Còn dành cho ông tôi chẳng mang gì cho công tước phu nhân gửi gắm cả, bởi rất tiếc tôi được biết trước là gặp ông ở đây.
- Hôm nay nhất thiết phải có mặt.
- Ông vốn là người phản đối những buổi lễ tên thánh kia mà?
- Có những trường hợp mà điều đó thể áp dụng được.
- À! Hẳ…ẳn… rồi!…
Bữa ăn trưa trôi qua vui vẻ. Gần cuối bữa chàng Trestka mới xuất , đýợc mọi người chào đón bằng những lời trêu chọc và dịp cười vui vẻ.
Họ chơi tennis, Xtefchia và Trestka thua Valdemar và tiểu thư Rita ván.
Sau đó các đấu thủ đổi cặp. Valdemar đứng cạnh Xtefchia, thầm điều gì đó với nàng vẻ rất chăm chú. Trông thấy thế, Trestka liền thào với người cùng bên:
- Rất tiếc là tôi mang máy ảnh. Tôi chớp ngay lấy pha này!
- Pha tiếp theo có thể thú vị hơn - câu trả lời vang lên, trầm đục.
- Tôi nghĩ thế.
- Tại sao?
- ça n ira pas plus haut (Chuyện ấy vượt xa hơn được đâu)
- Nhưng ông có tin hoà hợp ấy có thể lâu bền đâu kia chứ?
- Vì tiểu thư, tôi sẵn sàng tin, thậm chí sẵn sàng góp sức.
- Họ chẳng cần đến sức của ông đâu!
- Vậy chẳng nhẽ chút hy vọng nào ư?…
- Ông đáng ngán. Phát bóng thôi. Sân chơi tennis phải là chỗ thích hợp để than vãn như thế…
Trestka bước lui ra thầm mang hy vọng mới, nhưng mặt ỉu xìu. chàng ném cho đại công tử ánh mắt trách móc như muốn bảo: "Tại đấy! "
Buổi chiều, mọi người tụ tập chuyện trò thân mặt trong căn phòng khách của phu nhân Iđalia. Cụ Machây kể lại vài câu chuyện thời trai trẻ, khi cụ còn phục vụ trong quân ngũ. Cụ nhắc lại chuyện riêng tư. chỉ có đôi lời đả động đến những gì từng diễn ra trong lòng cụ hồi ấy.
Mọi người chăm chú lắng nghe, bao trùm lên tất cả là bầu khí yên ả, hiếm thấy trong lâu đài. Lắng nghe câu chuyện của cụ, mỗi người đều thầm nghĩ về bản thân và những gì chờ đợi trong đời. Những nẻo đường nào dệt thành mạng đường đời cho mình lần bước, những dây đàn nào rung ngân tạo nên thanh về tồn tại của mình ; điều gì dành cho mình đây - những ban mai trong lành, tinh khiết e ấp hạnh phúc và hương thơm tháng năm hay những hoàng hôn u ám với vầng trăng ủ ê
Lúc này đây, những con người ấy còn tên họ, tước vị mà cùng chung dòng máu sôi sục, nhiệt thành. Họ gắn bó nhau bởi dòng thác tình tổ quốc ; nhưng bi kịch của quê hương khiến lòng họ tràn ngập nỗi bi thương.
Tất cả đều là con cháu của mảnh đất này - mảnh đất có những vết thương khiến họ đau đớn như vết thương chính cơ thể mình, hay hơn thế - như vết thương của người mẹ trẻ hấp hối. Các tước hiệu bề ngoài đều biến mất, kín đâu đó trong những lớp vải quý trang trí nội thất và những bức chạm trổ tường. Thay vào đó là vị thiên sứ bình yên vừa nhàng bay xuống, gắn bó những con người này như trong gia đình, được ấp ủ dưới đôi cánh mênh mông của vị cha già tóc bạc khiến lồng ngực họ cùng chung nhịp đập, khiến lòng họ cùng có chung niềm hi vọng và tâm trí như có chung những suy nghĩ giống nhau - bởi lẽ tất cả, theo những cách khác nhau, đều cảm thấy cùng niềm khao khát, cơn đói hạnh phúc như nhau. Dưới tác động của những tình cảm ruột thịt, dường như vẻ ngoài của họ cùng bị biến đổi.
Phu nhân Iđalia, tín đồ nghiêm khắc của phẩm tước và đẳng cấp để ý rằng Luxia ngồi dưới thảm tựa đầu vào gối Xtefchia, còn Xtefchia chăm chú lắng nghe, mái tóc buông lơi, trong lúc ngồi bên nàng, Valdemar trầm tư mặc tưởng tay đùa với bông hoa vừa rơi khỏi mái tóc nàng. Bà nhận thấy tiểu thư Rita tựa hai khuỷu tay mặt bàn, giấu khuôn mặt nhợt nhạt trong lòng bàn tay, còn Trestka ngẩng đầu nhìn lên trần, người chìm sâu trong ghế, như tìm trần nhà những ngôi sao hy vọng mà trần thế quá hiếm hoi.
bình yên và khác lạ của giây phút này, rất đỗi xa cách với khí thường nhật, làm mờ trong lòng họ tính cách đặc thù đại quý tộc, gạt hết cao sang cùng phẩm tước ra bên.
Giữa cảnh bài trí xa hoa nơi đây, nhóm người tụ họp giống như gia đình hạnh phúc ấm êm gặp mặt nhau trong lâu đài quý tộc nho , trong những bức tường trắng tinh và mùi hương mộc tê thảo toả ra từ chậu hoa đặt bệ cửa sổ, nơi trong buổi hoàng hôn êm đềm này, vị cha già kể chuyện cổ tích trong tiếng lũ dế đệm theo và tiếng rì rào của những cây lê già nua khẽ động mái rạ. Chỉ riêng lộng lẫy của phục trang là khác lạ. Hai chị em Xtefchia và Luxia ăn mặc hợp với cảnh tượng chung. Cả hai đều mặc những bộ váy áo dài màu trắng phẳng phiu, cài hoa tóc, có thể hợp với những bức tường cao kênh kiệu của lâu đài hay với những tường thấp của toà gia trạch nơi thôn dã.
Đúng lúc đó, bức rèm nhung chợt xao động và giọng trang trọng cứng nhắc của viên chưởng bộc vang lên, đạp mạnh vào nhóm người ngồi lặng lẽ, nghe như tiếng kêu vang động rền rĩ xen vào giọng sáo đan réo rắt:
- Thưa các vị, bữa tối dọn xong!
Cảnh tượng êm ả của toà gia trạch thôn dã chợt tan biến, viên chưởng bộc trong bộ đồng phục bóng lộn lại khiến người ta nhớ đến lâu đài, đánh thức cao sang đại quý tộc. Tước hiệu lại trườn ra sàn diễn. Phu nhân Iđalia là người đầu tiên chợt tỉnh và chia tay ra đón. Bà đứng lên, lịnh nhấc tà váy dài, đưa mắt phê phán nhìn khắp mọi người ngồi trong những tư thế thoải mái.
- Kìa quý vị, hãy tỉnh thôi, tới giờ ăn tối rồi! - bà lên tiếng, giọng hơi cáu kỉnh.
Cụ Machây thở dài nhổm dậy, thầm tiếc cho giây phút vừa qua. Bị thiêu đốt bởi ánh mắt của mẹ, Luxia đỏ mặt bật dậy, Xtefchia đưa tay sửa tóc. Trestka nóng nảy đưa tay đeo lại chiếc kính mũi. Chàng ta đứng lên, đau đớn ngó Rita, nàng buông tay khỏi mặt, đưa mắt mơ màng nhìn Valdemar.
Lúc viên chưởng bộc bước vào, Valdemar vò nhàu cánh hoa trong tay, khẽ rít lên qua hai hàm răng:
- Quỷ tha ma bắt ngươi !…
Lúc này chàng đâm cáu với phu nhân Iđalia khi bà nhắc lại lần nữa: "Tỉnh thôi, quí vị " - chàng mím môi thầm:
- là bà điên khùng!
Và bằng cách ấy, chàng đón tiếp trở lại của đẳng cấp trong hình hài phu nhân Iđalia.
Sau bữa tối, ai muốn chơi đùa vui vẻ nữa. Chẳng mấy chốc tiểu thư Rita và Trestka ra về. Ngay cả Valdemar cùng muốn ngủ lại. Chàng trở về bên nhà trong tâm trạng u ám, nhưng lòng hé rạng bình minh.


Chú thích:
1 - Tiếng Pháp: Xuất bản loại sang trọng, Hêỉnich Heine ( 1797 - 1856) - Thi hào Đức.
2 - Paul Bouget ( 1852 - 1935 ) nhà văn Pháp . Wiliam Shakespeare( 1564 - 1616) . Đại thi hào và kịch gia kiệt xuất người .
3 - Rochfoucauld - Nhà văn Pháp - Chales Dickens ( 1812 - 1870) - Văn hào . Emile Zola ( 1480 - 1902 ) Văn hào Pháp

Chương 21


Những đám đông công chúng tụ tập bãi biểu diễn lớn ở trung tâm khu triển lãm. Tại đây có cuộc đua ngựa. Chung quanh hàng rào vây lấy trường đua nhấp nhô như vòng hoa dày đặc những bộ trang phục của đàn ông và đàn bà. Bên hàng người nhiều màu sắc dao động ấy là lễ đài được trang trí bằng những tràng hoa và những lá cờ. Gần lễ đài là những lô đặc biệt, óng ánh những bộ quần áo sang trọng của các bà các , thoảng tiếng trò chuyện xì xào, chủ yếu là bằng tiếng nước ngoài. Đó là nơi tập trung toàn giới quý tộc - đám người chọn lọc, phục trang lịch vui vẻ, với nét mặt đặc trưng của giới thượng lưu.
Từ dưới những tay áo viền đăng ten là những đôi bàn tay trắng trẻo mang găng tay lịch hoặc để trần, đeo đầy đồ trang sức. Những dái tai lóng lánh kim cương, những bộ ngực nhấp nháy sắc dây chuyền vàng. Những chiếc mũ xinh xắn đầy tự hào dựng những mái tóc kiểu cách. Những đôi mắt long lanh, những môi cười tươi tắn. Tràn ngập trong lô những lời chuyện trò khe khẽ ý tứ và những câu đùa tinh ranh. Những lô ghế thanh lịch, thơm phức và vui vẻ mang dáng vóc vui tươi và yên lặng nhất, trong khi các khán đài khác đầy tiếng huyên náo, còn làn sóng công chúng chân trần xao động. Cuộc đua bắt đầu.
Từ các tàu ngựa, dáng thanh lịch của các kỵ sĩ những con ngựa nòi tiến lại gần vạch xuất phát. Công tước Gierstorf đội mũ lễ, mặc áo bành tô dài hai vạt, tập trung họ đến trước mặt ông. Tay ông cầm bản danh sách ghi tên những kỵ sĩ và những con tuấn mã dự cuộc đua, cứ theo danh sách đó ông cho từng nhóm bốn người ra đường đua. Những con ngựa bước duyên dáng, rồi phóng vượt chướng ngại vật, mức độ thành công tuy có khác nhau nhưng chung là tốt. Thỉnh thoảng cũng có con làm bật ván chướng ngại hoặc bị vướng móng, nhưng trước khi người kỵ sĩ tiếp theo phi đến, những người phục vụ sữa chữa lại ngay. sàn diễn riêng biệt, dàn nhạc chơi sôi động và công chúng thảy đều vui náo nức. Tại trong những lô ghế lớn là đoàn người Xuodkovse, công tước phu nhân Pôđhôrexka và Rita, nàng ăn mặc rất đỏm dáng nhưng lại nhấp nhổm yên. Vilus cưỡi con ngựa của nàng. TIểu thư Rita như phát sốt. Nàng ngồi cạnh Xtefchia than thở:
- hiểu liệu Vilus có vượt qua được chướng ngại vật ?
- Chắc chắn ấy vượt thôi, nhưng cũng còn tuỳ thuộc vào con ngựa nữa - Xtefchia đáp.
- Phụ thuộc nhiều chứ! Vilus cũng phải là kỵ sĩ giỏi giang gì cho lắm. Hơn nữa, con Bơckingham lại hay giở chứng.
- Sao để cho ai khác cưỡi có hơn ? Thí dụ như…
- Trestka phải ? Ồ , xin cảm ơn thôi! Chắc chắn ông ta làm cho con ngựa của tôi trở chứng ngay. Vả lại… tôi muốn thế, mà Vilus cứ khăng khăng. Tôi chỉ kịp dặn nó cách đối xử với con Bơckingham mà thôi.
- Các vị chú ý, đại công tử xuất phát kìa! - nam tước Veyher nhô mình ra khỏi lô ghế cạnh đó kêu lên.
Xtefchia quay về phía đường đua, cả người nàng như nhô ra phía trc. Nom nàng tuyệt vời trong bộ váy áo màu kem và chiếc mũ trắng duyên dáng. Nàng đeo người thứ đồ trang sức nào. Chỉ cài ở ngực đôi bông hồng. Các đại diện phái đẹp ở các lô khác nhìn nàng chăm chăm. số ngạc nhiên trước vẻ thân thiện của nàng với tiểu thư Rita, ân cần của cụ Machây, Luxia, thậm chí cả phu nhân Iđalia khó tính. thiếu nữ trẻ mang cái họ " khác đẳng cấp", nhưng vui vẻ, biết chuyện trò rất mạnh bạo đùa với Trestka, kẻ có tiếng là người hăng hái bảo vệ đẳng cấp - khiến cho người ta chú ý, thậm chí làm số kẻ bực mình. Nàng ăn mặc đẹp, lại xinh, hề có điều gì đáng trách ngoài cái họ " quý tộc " - nhưng thế cũng đủ để người ta nhìn nàng xiêu vẹo. Nhưng điều đó dày vò Xtefchia. Có được ủng hộ của những người trong vùng lân cận Xuodkovse, nhiều người trong số đó được xem là những nhân vật hàng đầu trong giới thượng lưu, nên nàng vẫn cảm thấy thoải mái trýớc ánh mắt thiếu thiện cảm của bao kẻ khác. Lúc này, khi nàng nhô cả người ra khỏi lô để nhìn xuống đường đua, ai để mắt đến nàng, bởi họ cũng mãi mê xem.
Bốn kỵ sĩ xuất phát: Valdemar, Trestka, Giơnhin và Brôkhơvich. Tất thảy đều cưỡi những con ngựa của đại công tử, chàng cưỡi con Apôlông. Trong bộ quần áo bó sát người, với đôi ủng ống cao vàng bóng, những đôi găng tay trắng, chàng ngồi vững vàng lưng ngựa, bình tĩnh và tự tin. Nom chàng mới tuyệt vời sao!…
Cuộc đua bắt đầu. Mặc dù cả bốn người xuất phát cùng lúc, con Apôlông vượt lên trước ngay tức khắc. Nó nhảy qua chướng ngại vặt với vẻ ngoạn mục, chút khó khăn, như quả bóng vừa bay vụt lên trời. Phi qua những hàng lô, Valdemar duyên dáng giơ mũ lên chào. Đáp lại chàng, là những làn sóng khăn tay nồng nhiệt của giới phụ nữ ngưỡng mộ. Xtefchia ngồi yên động đậy, riêng sắc hồng mặt nàng càng đậm thêm, và mắt nàng như thẫm lại bởi những ấn tượng nội tâm.
Chàng kỵ sĩ ấy mới đẹp làm sao! Cả tâm hồn nàng như cùng lao theo chàng, trăm ngàn lời như phóng theo đường đua, nhưng môi nàng vẫn nín lặng. Nàng ngồi yên đó, tự nhủ với lòng mình: " thể!". Chàng kỵ sĩ ấy là Valdemar Mikhorovsky, đại công tử Guenbôvitre, chủ nhân trong các chủ nhân, đại quý tộc số trong những quý tộc hàng đầu cả nước, chàng được mang tên họ quý phái lâu đời, với tước công gia huy, trong vầng hào quang của biết bao thủ lĩnh, thượng nghị sĩ, tể tướng và tổng trấn. Còn nàng, Rudeska - chỉ là con của điền chủ quý tộc , cũng lâu đời và chút điều tiếng xấu, nhưng dẫu sao cũng chỉ là Rudeska. Lòng nàng trào sôi cơn phẫn nộ, nàng tự hỏi tại sao nàng thể bày tỏ tự nhiên niềm ngưỡng mộ của mình đối với chàng, như những tiểu thư quý phái kia. Ngay cả những khán đài khác, nơi dành cho trí thức phải quý tộc, và thậm chí trong những đám bình dân đông đảo vây quanh trường đua kia - người ta cũng vẫn nhiệt thành bày tỏ niềm phấn hứng khi thấy đại công tử xuất đó thôi! Nhưng Xtefchia cảm thấy rằng nếu ngồi ở những nơi ấy, nàng mới có thể chân thành biểu lộ tình cảm của mình. Còn ở đây - nàng có quyền.
Con Apôlông phóng vượt chướng ngại kiên cường, về đích trước tiên.
Đúng lúc ấy, cạnh lô của họ có tiếng phụ nữ trẻ thốt ra câu tiếng Pháp, đồng thời vang lên nhịp cười làm duyên đầy vui vẻ. Xtefchia nhìn về phía đó.
tiểu thư trẻ, cao, da rám nắng, tóc hung, rất xinh đẹp, trang phục duyên dáng, bước giữa người đàn ông đứng tuổi và hai thanh niên trẻ hơn. Xtefchia nhận ra trong hai người đó là công tước Zanheski. Tiểu thư Rita cũng nghiêng người ra, rồi vội thụt vào ngay lại bặm môi.
- Đó là Barxka cùng với cha! - thầm bảo Xtefchia.
Hai người cùng thụt sâu vào trong lô. Bá tước tiểu thư bước lên những bậc tam cấp. Phu nhân Iđalia chào hỏi trước tiên, vô cùng nồng hậu, công tước phu nhân Pôđhôrexka lịch thiệp nhưng nghiêm nghị, Luxia lạnh lùng. Mấy người đàn ông cũng đứng lên, môi nở những nụ cười kiểu cách, bước đến chào. Bá tước tiểu thư mặt mày hớn hở. Vờ như thấy, nghe gì hết, tiểu thư Rita nghiêng người sang phía Xtefchia thốt lên:
- Chị thấy đám người kia ?… Ồ, chị thấy ?… Chị nhìn kìa… Ngựa phi tuyệt chưa!… Chị thử nghe Iđalia tình cảm chưa kìa, cứ như với con trai bằng… Ngựa tuyệt quá!… Cứ để mặc ả phởn chí, chẳng được quái gì đâu! A, cuộc triển lãm này là…
Xtefchia vừa nghe vừa buồn cười, nàng cũng sa vào giọng thế, cũng hỏi và đáp chẳng đâu vào đâu. Hai tiểu thư làm ra vẻ như chăm chú xem… triển lãm!
Nhưng trong khi chào hỏi mọi người, bá tước tiểu thư tới quá gần, thể giả vờ lâu hơn nữa, nhất là khi bá tước Barxki kêu to:
- Ah! Mademoisell Marquerite! Bonjour! (A! Tiểu thư Magơrit! Xin chào!) Tôi rất mê con Bơckingham. con ngựa tuyệt vời!
Rita vờ ngạc nhiên rất đạt:
- Bá tước ở đâu vậy? Tôi nom thấy ông trong các lô.
- Chúng tôi ngồi trong lô cạnh khán đài dành cho giám khảo. Cả Melanhia nữa. Nó đây này!
Trong lúc hai tiểu thư chào hỏi nhau, bá tước liếc xéo sang Xtefchia biết nàng là ai nên cũng biết phải chào hỏi ra sao cho phải. Tiểu thư Rita giúp ông ta thoát khỏi bối rối.
- Bá tước Barski… Tiểu thư Rudeska.
Cách giới thiệu ấy khiến bá tước chào hỏi Xtefchia như người cùng giới, thậm chí nàng còn khiến ông ta thấy cảm tình. Ông cố nghĩ xem nàng ở đâu lại. Nhíu mày, điểm qua trong óc danh bạ quý tộc của Nhesieski, ông cố tìm cái họ Rudensky. Tiểu thư Rita cũng giới thiệu Xtefchia với bá tước tiểu thư theo cách có gì đáng ngờ. Bá tước tiểu thư rất vui, nhưng hình như thoáng chút bất ngờ. điểm lại danh bạ Nhesieski như cha, nhưng cũng như ông, cố đoán xem vị tiểu thư này là ai, bởi ngay từ đầu bị nhan sắc của Xtefchia khiến cho khó chịu.
Bá tước Barski đưa mắt theo dõi các trò chuyện, rồi nhân lúc thuận tiện, ông vừa hỏi Zanheski vừa dướn mày trỏ Xtefchia:
- Qui est ça (Ai đấy?)
- Gia sư và là dame de compagnie ( Ngừời dạy học và cũng là ngừời hậu cận )của bé Elzonovska, mademoiselle Stéphanie Rudecka ( tiểu thư Xtefchia Rudexka)
Bá tước nổi đoá. Đôi mắt ốc nhồi to tướng của ông như bạc vì cáu giận.
- Gia sư?… Cái Rita này định làm trò gì thế này biết? Đánh lừa à?…
Zanheski nở nụ cười đầy hiểu biết thầm với bá tước:
- ta được coi trọng lắm đấy. On l acceple très bien (Được đối xử rất tốt) nhất là cụ Mikhorovsky và… đại công tử.
Barxka ném cho Zanheski ánh mắt sắc lẹm, lo ngại. Đôi môi dày hãnh diện của vị đại quý tộc bĩu ra diễu cợt.
- Tôi nghĩ là mọi người, chứ riêng họ. Que c est ridicule ( là ra gì )! Thế quê ta ở đâu?…
- Con người bên vương quốc.
- À! Thế là trang chủ vườn cũng sánh ngang tỉnh trưởng đấy phải ? Thời ấy qua rồi, mà trong thực tế cũng chưa bao giờ tồn tại.
- Mais ellle n est pas mal? (Nhưng ta tệ?)
- Oui, pas mal (Vâng, xấu). Có điều cái Rita này…
Bá tước nhăn mặt, nốt ý nghĩ là tiểu thư Rita phạm sai lầm lớn trong khi giới thiệu. Bởi có thể tiếp xúc với những " người khác giới", nhất là ở nơi công cộng, nhưng bao giờ cũng cần biết đó là ai. Bá tước phẩy tay như muốn :
- Vả lại cũng chẳng thể đòi hỏi điều đó ở Seligianka.
Và cái đầu to tướng của ông Barski đắc thắng ngẩng lên.