5 chàng một nàng - Georges Simenon[Trinh thám]

CHƯƠNG NĂM

Đại lộ Batignoles, với hàng cây hai bên, có vẻ u và vắng lặng nhưng ở phía cuối, trái lại, người ta thấy quảng trường Clichy sáng choang.
Janvier bước ra khỏi vùng tối, đầu điếu thuốc lá rạng đỏ ánh lên trong đêm.
- Họ bộ về, tay trong tay. đàn ông người thấp bé, tay chân ngắn ngủn, nhanh nhẹn. trẻ và đẹp.
- Cậu về ngủ được rồi, nếu vợ cậu lại ghét tôi nữa...
Ngay khi đặt bước tới hành lang mờ tối, Maigret nhận ra cái mùi quen thuộc, bởi ngay khi tới Paris ông ở trong khách sạn cùng loại tại Montparnasse, khách sạn La Reine Morte (Bà hoàng hậu chết). Bà hoàng hậu nào đây ? ai có thể cho ông biết điều đó. Chủ nhân thuộc vùng Auvergue và luôn canh chừng cách hắc ám để đừng ai nấu nướng trong phòng.
Đó là mùi của những tấm ra nóng hổi, của những đời người chồng chất. Tấm biển đá hoa khắc những dòng chữ :
Phòng mướn tháng,
Tuần và ngày. Tiện nghi. Có phòng tắm
Người ta xác định là chỉ có phòng tắm cho mỗi tầng và phải nối đuôi nhau để sử dụng nó.
Trong văn phòng, ông thấy người đàn bà mang dép mềm và áo choàng mặc trong nhà, tóc như xơ, tính toán tiền nong trong ngày với bảng chìa khóa trước mặt.
- Xin lỗi, tôi muốn gặp ông Bodard...
Bà ta nhìn Maigret và lầm bầm :
- Tầng bốn... Phòng 68...
có thang máy. Thảm cầu thang trơ cả sợi và mùi càng nồng nặc khi người ta bước lên. Maigret gõ cửa gian phòng mang số 68 ở cuối hành lang. Ban đầu ai lên tiếng trả lời. Khi ông gõ tới lần thứ ba giọng đàn ông có vẻ cục cằn hỏi :
- Cái gì thế ?
- Tôi muốn chuyện với ông Bodard.
- Về cái gì ?
- Tốt hơn tôi nên hét qua cửa để cả khách sạn cùng nghe.
- Ông đến vào ngày khác được sao ?
- Chuyện khá khẩn cấp...
- Ông là ai ?
- Cứ mở hé cửa, tôi ...
Có tiếng động của nệm lò so. Cánh cửa mở hé và Maigret trông thấy cái đầu bù xù tóc hung xoău tít, khuôn mặt võ sĩ quyền , thân thể trần trụi lấp ló sau cánh cửa. Ông gì mà chỉ đưa ra tấm huy hiệu của mình.
- Bộ ông muốn bắt tôi à ? Bodard hỏi giọng bộc lộ chút sệt hay lo âu.
- Chỉ muốn hỏi vài câu thôi...
- Tôi có khách... Ông phải đợi tôi vài phút...
Cánh cửa đóng trở lại. Maigret nghe tiếng chuyện, tiếng bước. Hơn năm phút trôi qua cửa mới mở trong lúc ông cảnh sát trưởng ngồi xuống bậc cầu thang.
- Ông vào ...
Chiếc giường đồng xốc xếch. vừa chải xong mái tóc sậm của mình trước tấm gương gắn toa-lét. Maigret tưởng đâu mình có thể lùi lại ba mươi lăm năm trong cảnh trí gợi nhớ khách sạn La Reine Morte.
Có mặc chiếc áo dài vải bông và đôi chân trần của mang dép. có vẻ hài lòng.
- Em phải ra ngoài chứ ?
- Như thế tiện hơn, chàng tóc hung đáp.
- Bao giờ em gặp lại ?
Bodard nhìn Maigret dọ hỏi.
- Trong giờ được chứ ?
Ông cảnh sát trưởng gật đầu.
- Em hãy đợi ngoài quán...
xét nét Maigret từ chân lên đầu bằng con mắt chút cảm tình, chụp túi xách và bước ra khỏi cửa.
- Tôi xin lỗi đến đúng lúc thế này, Maigret .
- Tôi nghĩ gặp ông sớm thế... Tôi nghĩ phải hai hoặc ha ngày nữa ông mới gặp tôi...
ta tra vội chiếc quần dài. Thân mình để trần của trông khỏe mạnh, săn cứng, bù trừ phần nào cho thân thể thó của ta. Nhất là đôi chân của ta ngắn ngủn. Đôi bàn chân của ta cũng để trần.
- Mời ông ngồi...
Bản thân ta ngồi nơi mép giường xốc xếch và Maigret đến ngồi nơi chiếc ghế bành độc nhất, rất thoải mái, trong phòng.
- đọc báo rồi chứ ?
- Như mọi người.
ta có vẻ hơi hung dữ. Nếu ta bực bội người khách cắt ngang cuộc gặp gỡ dễ chịu, người ta vẫn có cảm giác ta là chàng trai tốt cách tự nhiên với đôi mắt sáng đầy lạc quan. Đấy phải là kiểu người đàn ông quay quắt, nhìn đời dưới khía cạnh bi đát.
- Đây đúng là ông, Maigret, phải ?... Tôi nghĩ ông phải to lớn hơn... Và tôi tin ông cảnh sát trưởng lại gõ cửa.
- Điều đó vẫn xảy ra, thấy đấy.
- Đồng ý, ông vừa với tôi về Josée đáng thương...
ta đốt điếu thuốc.
- Ông vẫn chưa bắt ai chứ ?
Maigret mỉm cười bởi cho tới giờ chính chàng tóc hung là người đặt những câu hỏi. Các vai trò bị đảo lộn.
- Bà gác cổng có với ông về tôi ? Bà đó phải là phụ nữ mà là cái đền, tôi còn gọi đó là cái đền tưởng niệm người chết. Bà ta khiến người ta lạnh xương sống...
- quen Joséphine Papet bao lâu rồi ?
- Xem nào... Bây giờ tháng sáu... Đó là hôm sau ngày kỷ niệm sinh nhật của tôi, tức là ngày 19 tháng tư...
- gặp ấy bằng cách nào ?
- Bằng cách gõ cửa ấy. Hôm đó tôi gõ tất cả những cánh cửa của ngôi nhà. Đó là nghề của tôi, nếu người ta có thể gọi đó là nghề. Tôi phải với ông điều này: tôi bán bảo hiểm...
- Tôi nghe đây...
- Mỗi người chúng tôi phụ trách hai hoặc ba quận và phải bỏ giờ khắp...
- còn nhớ ngày nào trong tuần ?
- ngày thứ năm... Luôn luôn vì là ngày kỷ niệm sinh nhật của tôi mà tôi còn nhớ và lúc đó tôi khô cả cổ họng vì uống nhiều rượu...
- Buổi sáng chứ ?
- Vào khoảng mười giờ...
- ấy mình chứ ?
- . Ở đó có ông cao nghệu, ông ta với ấy : “ để em ở lại...”, rồi ông ta nhìn tôi và bỏ ...
- bán bảo hiểm ?
- Cả những bảo hiểm tai nạn nữa... Và những bảo hiểm tiết kiệm, cái mánh mới cũng khá thành công... tôi ở trong ngành đó chưa được lâu lắm... Trước đó tôi làm bồi trong quán cà phê...
- Tại sao đổi nghề ?
- Để thay đổi... Tôi cũng từng bán hàng trong chợ phiên... Phải bạo mồm hơn trong nghề bảo hiểm, nhưng nghề bảo hiểm đáng trọng hơn...
- Papet trở thành khách hàng của à ?
- phải trong nghĩa đó...
ta cười.
- Thế trong nghĩa nào ?
- Tôi phải với ông rằng lúc đó ấy mặc áo dài rộng trong nhà, đầu quấn khăn và giữa phòng có cái máy hút bụi.. Tôi mời mọc, thuyết phục ấy và trong suốt thời gian đó tôi luôn nhìn ấy...
“ ấy còn trẻ lắm; nhưng tròn trịa dễ thương và tôi có cảm tưởng về phía mình, ấy cũng thấy tôi tệ lắm...
“ ấy bảo tôi rằng ấy quan tâm tới bảo hiểm sinh mạng vì ấy có người thừa kế và cần biết tiền bạc của mình rồi về đâu...
“Bấy giờ tôi mới với ấy về bảo hiểm vốn, món tiền đứt khoát người ta lãnh vào năm sáu mươi tuổi hoặc sớm hơn trong trường hợp tai nạn hoặc thương tật...”.
- ấy cắn câu chứ ?
- ấy được cũng ... Thế là như thông lệ, tôi thà được cả hoặc ngả về ...
khác được... Đó là tính khí của tôi... Đôi khi các bà nổi giận và tát tay, nhưng phải thử thôi, dù chỉ được ba...
- Và thành công ?
- Thành công...
- quen mới đây bao lâu rồi ?
- Olga hả ? Từ hôm qua...
- gặp ấy ở đâu ?
- Tại quán ăn tự phục vụ... ấy đứng bán trong cửa hàng... Ông làm tôi lỡ dịp lượng giá ấy,..
- gặp lại Josée bao nhiêu lần ?...
- Tôi đếm... Mười lần ? Mười hai lần ?...
- ấy đưa chìa khóa cho chứ ?
- . Tôi nhận chuông.
- ấy ấn định ngày nào cho sao ?
- ấy chỉ bảo tôi là mình vắng nhà ngày thứ bảy và chủ nhật. Tôi có hỏi cái lão cao lớn tóc muối tiêu có phải là chồng và quả quyết với tôi là .
- có gặp lại ông ta ?
- Hai lần...
- có dịp chuyện với ông ta ?
- Ông ta có vẻ thiện cảm với tôi. Đúng ta ông ta nhìn tôi với con mắt hắc ám và bỏ ngay khi tôi tới...
“Ai thế ? tôi hỏi Josée.
Đừng quan tâm tói ông ấy, đáp. Đó là con người khốn khổ. Em nhặt ông ta như con chó lạc.
Em có ngủ với...?
Cần phải... Em muốn làm ông ta khổ... Có nhiều lúc ông ta muốn tự tử...”.
Ican Luc Bodard có vẻ thành .
- gặp những người đàn ông khác trong nhà nàng chứ ?
- Chúng tôi thỏa thuận với nhau là nếu ấy có khách, chỉ cần mở hé cửa, tôi về bảo hiểm và trả lời tôi rằng quan tâm...
- Chuyện ấy xảy ra chưa ?
- Hai hoặc ba lần.
- Ngày nào trong tuần ?
- Ông đòi hỏi tôi nliiều quá đấy. Tôi biết là có lần, đó là ngày thứ tư... '
- Mấy giờ ?
- Bốn giờ hay bốn giờ rưỡi gì đó.
- Thứ tư là ngày của Paré. Thế nhưng viên chức
đường sông khẳng định với ông rằng ông ta bao giờ đến đường Notre Dame de Lorctte trước năm giờ rưỡi hoặc sáu giờ.
- Người đó trông thấy ?
- Tôi nghĩ là ... Cánh cửa chỉ mở hé.
Maigret quan sát Bodard cách chăm chú.
- biết gì về ấy ? ông hỏi.
- Để tôi nhớ lại xem... ấy thỉnh thoảng chỉ bộc lộ với tôi những câu ngắn ngủn... Tôi nghĩ ấy sinh trưởng tại Dieppe...
Với chàng tóc hung, nàng dối. Ông cảnh sát trưởng ở phường gọi dây tới Dieppe về việc mai táng và thừa kế ! Đúng là người thiếu phụ tên Joséphine Papet sinh tại thành phố này ba mươi mốt năm trước đây, cha là Hector Papet, thủy thủ tàu đánh cá và mẹ là Léontine Marchaucl, nội trợ. Người ta biết nàng còn họ hàng gì tại thành phố.
Tại sao nàng với Bodard trong khi với những người khác nàng chỉ gán cho mình những nguồn gốc khác nhau ?
- ấy có thời gian làm việc trong hộp đêm trước khi gặp con người rất đàng hoàng, nhà công nghệ, sống nhiều tháng với .
- ấy với là mình sống bằng những cái nguồn nào à ?
- Có, ít nhiều... Nhiều người bạn giàu có vẫn thỉnh thoảng đến thăm ấy...
- biết tên họ ?
- ... Nhưng vẫn tâm với tôi, chẳng hạn : “Ông khập khiễng bắt đầu làm em chán... Giá như ông ấy đừng làm em sờ sợ...”.
- ấy sợ ông ta ?
- ấy bao giờ yên tâm và vì thế mà phải giữ khẩu súng lục trong ngăn kéo của tủ đầu giường...
- ấy có cho thấy khẩu súng lục ?
- Có.
- ấy sợ à ?
- Ông đùa đấy chứ ? Ai sợ tôi ?
Quả khuôn mặt ta trông khá cảm tình. Thậm chí mái tóc hung và xoắn của ta, đôi mắt tim tím của ta, thân mình vạm vỡ và đôi chân ngắn của ta cũng toát ra vẻ gì đáng tin cậy. ta trông trẻ hơn tuổi ba mươi của mình và dĩ nhiên luôn có vẻ cậu bé.
- ta có tặng quà cho ?
ta đứng dậy về phía cái tủ có ngăn kéo, lấy ra chiếc hộp đựng thuốc lá bằng bạc.
- Cái này đây...
- Những món tiền nho bao giờ chứ ?
- Ông sao chứ ?
ta có vẻ khó chịu, gần như giận dữ.
- Nghề của tôi là đặt những câu hỏi khó chịu...
- Ông đặt câu hỏi đó cho cái lão cao nghệu đó
chưa ?
- về Florentin ?
- Tôi biết ông ta tên Florentin... Ông đó được nuôi dưỡng, đúng đấy.
- ấy có với về ông ta ?
- Sao chứ ?
- Tôi nghĩ ông ta...
- Lúc đầu có thể... ấy cần có ai đó để chuyện, ai đó đáng kể và có thể làm mọi việc trước mặt người đó... Những người đàn bà đơn quen có con chó, con mèo, con chim kim tước... Ông biết tôi muốn gì rồi chứ ? Chỉ có cái lão đó, lão Florentin, bởi đó là tên lão, là giật dây hơi nhiều thôi...
- Bằng cách nào ?
- Khi ấy gặp ông ta, ông ta tự xưng là người buôn đồ cổ... Ông ta khốn khổ nhưng lúc nào cũng chờ món tiền sắp có... Có lúc ông ta còn mua lại những đồ đạc cũ và tân trang chúng qua loa... Rồi ông ta cũng quen thói ăn ngồi rồi... Ông ta cứ lặp lại với ấy : “Khi có hai trăm nghìn frăng...” Và sau đó bòn rút ấy vài chục nghìn frăng...
- Tại sao ấy tách khỏi ông ta nếu ông ta ?
- Ông thấy đấy, ấy rất tình cảm theo cái kiểu người ta chỉ còn thấy trong sách báo tâm tình lá cải. Này ! Tôi với ông lần đầu tiên chuyện ấy xảy ra thế nào. Đó còn là bé nữa. ấy có kinh nghiệm, đúng ? Thế mà sau đó, ấy lại bật khóc nức nở.
“Tôi cũng hiểu tại sao và tôi ngồi khi ấy giữa hai tiếng nấc:
khinh bỉ em...
“Người ta đọc được điều đó trong những quyển sách cũ kỹ và đó là lần đầu tiên tôi nghe người đàn bà dùng những từ đó...
“Florentin hiểu ra. Trong những tình huống mủi lòng như thế, ông ta còn tỏ ra sướt mướt hơn ấy và sẵn sàng diễn những tấn tuồng bi ai trước mắt ... Có khi ông ta vừa bỏ vừa thề thốt rằng trở về nữa, rằng còn nghe về ông ta nữa và chạy tìm ông ta trong cái xó xỉnh tồi tàn nào đó của ông ta ở đại lộ Rochechouart. J.n”.
Maigret ngạc nhiên chút nào về chân dung người bạn học cũ. Florentin vẫn làm thế khi bị hăm dọa đuổi học. Tiếng đồn ngoa rằng ông ta từng bò lê bò lết dưới chân ông hiệu trưởng mà thề sống với sỉ nhục.
- lần khác ông ta lấy khẩu súng lục trong tủ đầu giường và làm như nhắm vào màng tang mình.
“Em là mối tình cuối cùng của và chỉ còn có em trong đời...
“Ông thấy đó, vẫn điệu hát cũ của ông ta... Trong nhiều giờ, nhiều ngày, ấy tin vào điều đó... Ông ta lấy lại niềm tin nơi chính mình còn ấy lại bắt đầu dè chừng..
“ ra, tôi nghĩ rằng, nếu ấy còn giữ ông ta lại, đó là vì có ai để thay ông ta và đơn khiến hoảng sợ...”.
- Thế rồi ấy gặp .
- Đúng.
- ấy tìm thấy ở người khả dĩ thay thế...
- Tôi nghĩ thế. ấy hỏi tôi còn tiếp tục có nhiều bạn , tôi có chút thiện cảm với ấy ...
“ ấy cần phải ôm chầm lấy tôi... Chuyện tế nhị mà... Chỉ thỉnh thoảng vài câu bỏ thôi...
“ xem em như bà già đấy chứ ?
“Và khi tôi phản đối ấy bảo :
“Em lớn hơn năm tuổi và đàn bà mau già hơn đàn ông... lâu nữa, em có những nếp nhăn... “Rồi ấy lại về cái lão cao lớn ốm o kia càng lúc càng tự xem như ở nhà mình. Ông ấy muốn em cưới ông ấy, ấy bảo.”. Maigret giật mình.
- ấy bảo với thế à ? ông hỏi.
- Đúng. ấy còn rằng là chủ nhân căn nhà, rằng có tiền, rằng ông đề nghị mua quán rượu hoặc nhà hàng nho ở bên cửa Maillot...
“Khi ông ta chuyện với tôi lúc nào cũng với vẻ khinh khỉnh... Ông ta gọi tôi là Tóc hung hoặc Giò ngắn.
“ thấy là cuối cùng ông ấy cũng lèo lái thôi..., ấy bảo tôi thế...”.
- Bodard, hãy cho tôi biết, Maigret hỏi, chiều hôm qua có đến đường Notre Dame de Lorette ?
- Tôi biết, ông cảnh sát trưởng ạ... Ông muốn tôi đưa ra cớ vắng mặt chứ gì ? Rủi thay tôi lại có. Có thời kỳ tôi thiếu các , ngoài Josée và tôi có thể thú với ông rằng ấy đủ cho tôi... Sáng hôm qua tôi bán chứng khoán bảo hiểm quan trọng cho con người hiền lành bảy mươi tuổi rất đỗi sợ tương lai của mình...
“Càng về già, người ta càng sợ tương lai...
“Thế rồi bởi trời đẹp và sau bữa ăn thịnh soạn, tôi quyết định tìm .
“Tôi qua các đại lộ và vào hết quán này tới quán nọ... Bắt đầu hay ho gì nhưng cuối cùng tôi cũng gặp được Olga, mà ông thấy và đợi tôi trong quán bia cách đây ba căn nhà... Tôi chỉ gặp ta vào khoảng bảy giờ... Cho đến lúc đó tôi có cớ vắng mặt..”.
ta vừa tiếp lời vừa cười :
- Ông sắp sửa bắt tôi đấy chứ ?
- ... Tóm lại từ nhiều tuần lễ nay, Florentin rơi vào tình trạng bất ổn phải ?
- Nghĩa là, nếu muốn có lẽ tôi có thể chiếm chỗ ông ta, nhưng điều đó cám dỗ tôi. .
- Ông ta có biết điều đó ?
- Tôi tin rằng ông ta nhận ra tranh chấp bởi đó phải là lão ngốc... vả chăng Josée hẳn có bóng gió về tình huống...
- Nếu ông ta phải loại trừ kẻ nào đó, kẻ đó phải là mới hợp lý. .
- Có thể... Ông ta biết rằng tôi quyết định và dần dà bỏ rơi người đàn bà... Tôi sợ những người đàn bà khóc lóc sướt mướt lắm...
- Tôi cám ơn ...
- có gì... Này, tôi muốn thay đồ... Khi qua đó ông có thể với bé rằng đường khai thông và ta có thể trở lên ?
Đúng đây là lần đầu tiên Maigret đóng vai như thế, nhưng lời cầu được thốt lên cách tự nhiên và dễ thương nên ông từ chối.
- Chúc ngủ ngon...
- Tôi hy vọng ta đặc sắc...
Ông tìm ra quán rượu nơi các khách quen chơi bài. Đó là tòa nhà củ kỹ, sáng sủa và tên bồi mỉm cười mỉa mai khi thấy Maigret về phía .
- Tôi xin lỗi ở lại quá lâu... ấy đợi
- À..
ngơ ngác, biết gì và ông bước về phía cửa. Ông phải ngược về phía quảng trường Clichy mới tìm ra chiếc tắc xi.
Maigret lầm nghĩ rằng ông chánh án Page vừa mới được thăng nhiệm về Paris. Văn phòng của ông ở tầng cao nhất của Tòa án nơi các phòng ốc chưa được đại hóa. Người ta có thể tin rằng tất cả ở đây có từ thế kỷ và bầu khí gợi nhớ những quyển tiểu thuyết của Balzac.
Viên lục làm việc cái bàn nhà bếp bằng gỗ trắng. Ông phủ nó bằng giấy gói được ghim bằng đinh dẹp. Bàn viết thiếu hẳn khí và qua cánh cửa mở hé người ta thấy nó chất đầy những chồng hồ sơ.
Ông cảnh sát trưởng gọi dây đến ông khoảnh khắc trước đó để biết ông có rảnh và ông mời Maigret lến.
- Mời ông ngồi vào chiếc ghế này... Chiếc tốt nhất đấy... Hay đúng hơn đỡ tệ nhất... Chiếc ghế tạo thành đôi với nó hỏng tuần rồi dưới sức nặng của nhân chứng trăm kí.
- Ông cho phép chứ ? Maigret vừa hỏi vừa châm lửa vào ống tẩu.
- Ông cứ tự nhiên.
- Những cố gắng để tìm lại những thành viên gia đình của Joséphine Papet vẫn kết quả và người ta để ấy ở Viện pháp y mãi được... Có thể phải mất nhiều tuần hoặc nhiều tháng mới tìm ra người em họ hoặc cháu họ... Ông chánh án có đồng ý rằng ngay ngày mai, chẳng hạn, người ta có thể lo việc tống táng được chứ ? Bởi ấy có tiền của...
- Tôi ký gửi ở phòng lục bốn mươi tám nghìn frăng mà ông trao cho tôi bởi tôi ngại cái ổ khóa của văn phòng tôi...
- Nếu ông cho phép, tôi đến nhà đòn...
- ấy đạo Thiên Chúa chứ ?
- Léon Florentin, người sống với ấy, bảo ạ. Dù sao ấy hề lễ...
- Ông gửi hóa đơn tới tôi... Tôi biết đúng ra phải dàn xếp ra sao về mặt hành chính nữa. vẫn ghi chép đấy chứ, Dubois ?
- Thưa ông chánh án, có ạ.
Khoảnh khắc khó chịu tới. Maigret muốn lảng tránh nó. Trái lại chính ông cầu cuộc hẹn này.
- Tôi chưa gửi báo cáo đến ông bởi tôi vẫn chưa nắm được điều gì chắc chắn cả.
- Ông nghi người bạn sống với ấy phải ? ta tên gì nhỉ ?
- Florentin... Tôi có tất cả những lý do chính đáng để tình nghi cả, thế nhưng tôi vẫn còn lưởng lự... Với tôi điều đó quá dễ. Ngoài ra tôi cùng ta học ở trường trung học, tại Moulins. Đó là cậu trai thông minh, với tinh tế trung bình...
“Nếu ta thành công trong cuộc sống, đó là vì dạng tinh thần nào đó khiến ta chấp nhận mọi kỷ luật... Tôi nghĩ ta luôn cảm thấy mình sống trong thế giới của những con rối và ta thấy có điều gì là nghiêm túc cả...
“ ta có lý lịch tư pháp mang tì vết... Ngân phiếu tiền bảo chứng... Lừa đảo... ta từng ngồi tù năm, nhưng tôi vẫn tin rằng ta thể giết người... Tôi vẫn cho canh chừng ta ngày đêm...
- ta có biết điều đó ?
- ta tự hào với điều đó và ngoài đường thỉnh thoảng ta vẫn quay lại nháy mắt với người theo dõi ta... Đó là kẻ tấu hài trong lớp... Chắc hẳn ông biết điều đó...
- Trong mọi lớp học đều có những con người như thế..
- Duy có điều là ở tuổi năm mươi họ còn buồn cười nữa... Tôi gặp những người tình khác của Joséphine Papet... người là viên chức cấp bậc khá cao có vợ bị chứng thần kinh suy nhược... Hai người khác giàu có và khả kính, ở Boedeaux, người kia ở Rouen... Đương nhiên, mỗi người đều tin rằng mình là người độc nhất lui tới căn hộ ở đường Notre Dame de Lorette...
- Ông có làm cho họ sáng mắt ra ?
- những làm cho họ sáng mắt ra, tôi còn cho gửi đến tận tay họ giấy đòi cho cuộc đối chất diễn ra vào lúc ba giờ tại văn phòng tôi... Tôi cũng gửi giấy đòi tới bà gác cổng bởi tôi chắc chắn bà ta giấu tôi điều gì đó... Ngày mai tôi hy vọng có thể cung cấp cho ông nhiều tin tức...
Mười lăm phút sau, Maigret có mặt tại văn phòng mình và giao cho Lucas lo việc mai táng. Và trao cho tờ giấy bạc, ông tiếp lời :
- Này, cậu hãy thu xếp sao cho có ít hoa...
Mặc dù mặt trời vẫn sáng lấp lánh như những ngày trước, người ta vẫn thể mở cửa sổ vì gió thổi mạnh, lay động những cành cây bên ngoài.
Những người nhận được giấy đòi vào buổi chiều chắc hẳn phải lúng túng mà ngờ rằng Maigret lại là người lo lắng hơn cả. Ông phần nào được người khi chuyện với ông chánh án. Do đó ông còn bị quay quắt với những tình cảm mâu thuẫn nhau.
Hai nhân vật ngớt trở lại hàng đầu: Florentin, người dường như tìm thấy thích thú ranh mãnh trong việc tập trung những chứng cứ chống lại ông ta và bà gác cổng đầy ác mộng kia mà hình ảnh vẫn đeo đẳng ông. Về phần bà ta, ông quyết định cho thanh tra tìm bà, bởi có thể bà ta tới.
Để khỏi nghĩ tới chuyện đó, ông dùng giờ còn lại của buổi sáng để xem qua các hồ sơ còn tồn đọng và ông ngụp sâu vào công việc đến đỗi ông rất kinh ngạc khi thấy giờ kém mười.
Ông gọi dây về đại lộ Richard Lenoir báo mình về dùng bữa trưa, rồi đến quán bia Dauphine, tìm chỗ ngồi trong góc. Nhiều người cộng của ông có mặt trong quán. Cũng có nhiều người thuộc giới ăn chơi và thăm dò tin tức.
- Hôm nay chúng tôi có món bê hầm nấm, ông chủ đến báo với ông. Được ?
- Được lắm...
- chai rượu vang ?
Ông ãn cách thong thả trong tiếng xì xào của những cuộc chuyện thỉnh thoảng điểm bằng tràng cười giòn giã. Rồi ông nhâm nhi ly cà phê kèm theo cốc rượu tần mà ông chủ quên tặng ông.
Đến ba giờ kém mười lăm, ông tìm những chiếc ghế trong phòng thanh tra và đặt chúng thành hình vòng cung.
- Cậu hiểu rồi đấy, Janvier. Cậu hãy tìm bà ta. Cậu giữ bà ta trong văn phòng trống và cậu chỉ đưa bà ta tới khi nào tôi gọi cậu ?
- Sếp tin rằng bà ta ngồi gọn trong xe chứ ? viên thanh tra đùa.
Người tới đầu tiên là Jean Luc Bodard, trông ta rất sốt sắng. Thế nhưng khi trông thấy những chiếc ghế sắp thành hàng, ta nhíu mày.
- Đây là buổi họp thân tộc hay hội nghị hành chính ?
- Gần như cả hai.
- Ông muốn rằng ông tập họp tất cả những ai...
- Đúng.
- Được đấy. Có ai bất ngờ, sửng sốt lắm ?
Quả có người được lão Joseph đưa vào, nhìn quanh, vẻ mặt sầu thảm.
- Người ta trao giấy đòi của ông, nhưng người ta cho tôi biết...
- phải chỉ có ông, đúng thế.. Ông hãy ngồi xuống , ông Paré...
Ông mặc bộ đồ đen, như hôm trước, dáng vẻ còn cứng đờ hơn lúc ở trong văn phòng của ông. Ông ném về phía chàng tóc hung những cái nhìn thoáng vẻ lo âu.
Hai ba phút nặng nề trôi qua và lời nào thốt lên. Frangois Paré ngồi xuống cạnh cửa sổ và cầm chiếc mũ hai đầu gối. Bodard mặc áo vét thể thao với những ô vuông to, nhìn ra cửa, chờ trông thấy những người mới tới.
Người tiếp theo là Victor Lamotte, ông ta rụt vai thực và hỏi Maigret, giọng cáu kỉnh :
- Đây là cái bẫy à ?
- Ông hãy ngồi xuống , mời ông...
Maigret đóng vai chủ nhà, vẻ điềm nhiên và khá tươi tỉnh.
- Ông có quyền...
- Ông kiện lên cấp , ông Lamotte thân mến. Trong khi chờ đợi tôi cầu ông ngồi xuống...
viên thanh tra đưa Florentin vào, ông ta cũng kinh ngạc kém những người khác nhưng lại phản ứng bằng tiếng cười vang.
- À, ra thế...
Ông ta nhìn và nháy mắt với ông, ra vẻ thông thạo, lịch lãm. Đúng là trò bông lơn thuộc tầm cỡ Florentin !
- Chào các ông..., ông ta vừa vừa chào với vẻ trịnh trọng đượm chất khôi hài.
Và ông ta ngồi xuống chiếc ghế cạnh Lamotte, ông này vội kéo ghế lùi lại để tránh va chạm.
Ông cảnh sát trưởng xem đồng hồ. Nó gõ ba tiếng từ mấy phút rồi khi Fernand Courcel xuất nơi khung cửa, sững sờ đến đổi động tác đầu tiên của ông là quay .
- Vào , ông Courcel... Ông ngồi xuống . Tôi nghĩ chúng ta thế là đủ rồi...
Viên thanh tra trẻ tuổi Lapointe, ở đầu bàn viết, sẵn sàng ghi tốc ký những gì đáng quan tâm.
Maigret ngồi xuống, đốt ống tẩu, thầm :
- Được rồi, các ông có thể hút thuốc...
Chỉ có chàng tóc hung đốt điếu thuốc. Kể cũng kỳ lạ khi thấy họ ngồi quây quần bên nhau, trông họ khác nhau làm sao. ra họ tạo thành hai nhóm. bên là những người , Florentin và Bodard, đưa mắt nhìn nhau. Người cũ và người mới. Kẻ già và người trẻ.
Florentin có biết rằng chàng trai tóc hung suýt chiếm chỗ của ông ta ? Ông ta có vẻ hờn giận gì ta và còn nhìn ta với thiện cảm nữa là khác.
Ba người nhóm kia trầm trọng hơn, những con người tìm ở đường Notre Dame de Lorette chút ảo tưởng.
Họ chưa hề biết nhau thế mà ai dám nhìn người ngồi cạnh mình.
- Các ông, tôi nghĩ các ông biết tại sao tôi tập họp các ông lại. Tôi có dịp hỏi chuyện các ông cách riêng rẽ và cho các ông biết tình hình. Các ông năm người và từ lâu hoặc lâu lắm các ông đều có những quan hệ thân mật với Joséphine Papet.
Ông ngừng lời hồi và ai động đậy.
- Ngoài ông Florentin và phần nào ông Bodard, mỗi người trong các ông biết đến hữu của người khác, có đúng ?
Chỉ có chàng tóc hung gật đầu biểu đồng tình. Còn Florentin, ông ta có vẻ thích thú lắm.
- Chuyện xảy ra là Josépline Papet chết và người trong các ông giết ấy...
Ông Lamotte đứng đậy khỏi ghế ngồi và mở lời :
- Tôi phản đối...
Người ta tưởng đâu ông ta bước ra ngoài.
- Ông phản đối sau. Ông hãy ngồi xuống . Tôi vẫn chưa buộc tội ai và tôi chỉ nhận ra việc. Trừ người, mỗi người trong các ông đều cho rằng mình đặt chân vào căn hộ ngày thứ tư khoảng từ ba đến bốn giờ... Nhưng ai trong các ông có cớ vắng mặt.
Paré đưa bàn tay lên.
- , ông Paré. Chứng cứ của ông vững. Tôi gửi người xem lại văn phòng của ông. cánh cửa thứ nhì mở ra hành lang cho phép ông ra ngoài ai thấy. Ngoài ra nếu thỉnh thoảng những người cộng của ỏng thấy văn phòng của ông trống, họ giả định ông được gọi tới văn phòng ông bộ trưởng...
Maigret đốt lại ống tẩu tắt ngấm.
- Tôi mong đợi người trong số các ông đứng dậy và thú mình là thủ phạm. Tôi đơn giản phát biểu với các ông ý riêng của tôi. Tôi tin rằng những kẻ giết người có mặt ở đây, mà còn có ai đó biết và im lặng vì lý do gì tôi được biết...
Ông nhìn họ từng người . Florentin đưa mắt nhìn vào giữa hàng ghế nhưng người ta biết ông quan tâm đến ai nhường ấy.
Victor Lamotte bị thôi miên bởi đôi giày của mình. Mặt ông ta nhợt nhạt và ông ta có những nét trĩu xuống.
Courcel gắng gượng mỉm cười nhưng chỉ tạo được nét nhăn nhó khá thảm hại.
chàng tóc hung có vẻ nghĩ ngợi. Người ta thấy ta bị khích động bởi câu cuối cùng của Maigret và ta sắp xếp ý tưởng của mình.
- Dù ai giết đó cũng là người quen thuộc, bởi Josée tiếp ta trong phòng ngủ của mình. Nhưng chỉ có mình ấy trong căn hộ.
Lần này mọi người nhìn nhau rồi tất cả quay về phía Florentin cách đè chừng.
- Đúng thế... Léon Florentin có mặt ở đó khi có người gõ cửa và vì điều đó xảy đến với ông ta nhiều lần nên ông ta đến nấp trong tủ treo áo.
Người bạn học cũ của Maigret cố giữ thái độ dửng dưng.
- Ông có nghe giọng đàn ông chứ, ông Fiorentin ?
Trong tình huống này Maigret thể nào xưng hô cậu tớ với ông ta được.
- Trong tủ treo áo tôi nghe . Chỉ nghe thầm..
- Chuyện gì xảy ra ?
- Sau độ mười lăm phút, có tiếng súng...
- Ông nhào ra gấp chứ ?
- ...
- Kẻ giết người tẩu thoát ?
- ...
- ta còn ở trong căn hộ bao lâu nữa ?
- Độ mười lăm phút...
- ta có mag bốn mươi tám nghìn frăng trong ngăn kéo của bàn viết chứ ?
- .
Maigret thấy cần phải thêm rằng chính Florentin là người thử đoạt món tiền đó.
- Vậy kẻ sát nhân tìm kiếm cái gì đó. Tôi giả định rằng các ông có dịp viết thư cho Josée trong kỳ nghỉ hè chẳng hạn, hoặc để xin lỗi đến trong buổi hẹn.
Maigret lại nhìn họ từng người và họ bắt tréo chân hoặc bỏ chân ra.
Giờ đây ông tập trung vào những người tình nghiêm túc, những người có gia đình, địa vị, tên tuổi để bảo vệ.
- Ông có dịp viết thư chứ, ông Lamotte ?
Ông ta làu bàu tiếng “có” rất khó nghe.
- Tại Bordeaux, ông sống trong môi trường theo kịp thời thế chút nào, có đúng ? Nếu thông tin của tôi đúng vợ ông có tài sản cá nhân kếch sù và gia đình của bà cũng có thế lực hơn gia đình ông trong thang giá trị của vùng Chartrons... Kẻ nào hăm dọa ông về vụ tai tiếng ?
- Tôi cho phép ông...
- Còn ông, ông Paré. .. Ông có dịp viết thư chứ ?
- Quả là có, trong kỳ nghỉ hè..
- Mặc dù ông vẫn đến đường Notre Dame de Lorette, tôi nghĩ ông rất gắn bó với vợ ông...
- Bà ấy bệnh...
- Tôi biết. Và tôi tin rằng ông muốn làm bà ấy khổ...
Hàm ông siết lại như thể ông sắp khóc tới nơi.
- Còn ông, ông Courcel ?
- Nếu tôi có viết đó chỉ là những mảnh giấy ..
- ... nhưng vẫn thắt chặt các mối quan hệ giữa ông và Joséphine Papet... Vợ ông trẻ hơn ông, có thể ghen...
- Còn tôi ? chàng tóc hung hỏi, vẻ khôi hài.
- có thể có lý do khác để giết.
- phải ghen tuông, dù sao... ta vừa tuyên bố vừa nhìn những người đàn ông luống tuổi.
- Josée có thể với về món tiền dành dụm của ấy... Nếu thú với rằng gửi chúng vào ngân hàng mà giữ trong căn hộ...
- Chắc hẳn tôi mang chúng chứ gì ?
- Trừ phi buộc phải bỏ dở việc tìm kiếm.
- Tôi có bộ mặt đó à ?
- Hầu hết những kẻ sát nhân mà tôi biết được đều có bộ mặt của những con người thà, lương thiện... Còn về những lá thư, có thể mang chúng để dọa tố giác tác giả của chúng.
“Bởi những bức thư biến mất, tất cả những bức thư, có thể cả thư của những người mà chúng ta biết. Hiếm có ai tới tuổi ba mươi lăm mà tích trữ số thư từ đáng kể ít nhiều... Thế mà trong bàn viết người ta chỉ tìm thấy những tờ hóa đơn...
“Thư từ của các ông bị lấy bởi người trong các ông...”.
Càng cố tỏ ra vô tội, họ càng có những thái độ thiếu tự nhiên đến đỗi tự chúng cũng đủ phương hại đến họ.
- Tôi đòi hỏi kẻ giết người phải đứng dậy và tự thú. Trong những giờ sắp tới, tôi đợi gặp người biết chuyện...
“Có thể điều đó cần thiết, bởi chúng ta còn người chứng để nghe và người chứng đó biết thủ phạm...”.
Maigret quay sang Lapointe.
- Cậu báo cho Janvier nhé ?
chờ đợi kéo dài trong im lặng hoàn toàn và mỗi người đều tránh cử động nhặt nhất. Trời chợt trở nên nóng bức và xuất của bà Blanc, đồ sộ hơn bao giờ, có vẻ gì đượm tính sân khấu.
Với chiếc áo dài màu lục, bà đội chiếc mũ đỏ chễm chệ đỉnh đầu và bà cầm trong tay cái túi xách gần như to bằng cái rương. Bà dừng bước nơi khung cửa rồi, với vẻ mặt trơ như đá, đôi mắt biểu tượng, bà đảo vòng qua các con người điện.
Cuối cùng bà quay về phía cửa và Janvier phải cản bà tới cầu thang. Trong khoảnh khắc người ta tưởng đâu hai người sắp sửa túm lấy nhau.
Người đàn bà đành phải nhượng bộ và bước vào văn phòng.
- Tôi vẫn có gì để cả, bà vừa vừa nhìn Maigret cách dữ dằn.
- Bà biết tất cả các ông ở đây chứ ?
- Tôi được trả tiền để làm cái nghề của ông... Tôi muốn thôi...
- Bà trông thấy người nào trong số họ về phía thang máy hoặc cầu thang vào ngày thứ tư giữa ba và bốn giờ ?
Bấy giờ xảy ra điều bất ngờ.
Người đàn bà kia với vẻ ngoan cố, với bộ mặt lúc nào cũng lạnh nhạt, bao giờ kham nổi cái gì giống như nụ cười. nghi ngờ gì nữa, vẻ mãn nguyện mặt bà ta, gần như dấu hiệu chiến tanh tag.
Mọi người nhìn bà. Nhưng ai trong bọn họ có vẻ lo lắng nhất ? Có lẽ Maigret thể điều đó. Họ phản ứng khác nhau. Victor Lamotte tái mặt vì giận dữ cách ngấm ngầm. Eeraand Courcel trái lại, đỏ mặt từ nãy giờ. Còn Frangois Paré xịu xuống vì buồn bã và xấu hổ.
- Bà từ chối trả lời phải ? cuối cùng Maigret thầm hỏi.
- Tôi có gì để cả.
- Cậu ghi lời khai này, Lapointe...
Bà nhún vai và, với vẻ mặt khinh khỉnh và với tia sáng bí trong ánh mắt, bà :
- Ông làm tôi sợ đâu...

CHƯƠNG SÁU


Maigret bấy giờ đứng, vừa kết luận vừa lần lượt nhìn họ :

- Các ông, tôi cám ơn các ông đến. Tôi nghĩ buổi gặp gỡ này chắc vô ích và người trong các ông sớm tiếp xúc với tôi.

Ông ho khúc khắc để giọng hơn.

- Tôi chỉ còn mỗi việc là báo cho các ông biết, nếu các ông quan tâm tới điều này, là tang lễ của Joséphine Papet diễn ra ngày mai lúc mười giờ. Việc dời xác diễn ra tại Viện pháp y.

Victor Lamotte là người đầu tiên bước ra ngoài trong giận dữ, chẳng cần nhìn tới ai và đương nhiên là chào ông cảnh sát trưởng. Hẳn ông ta có ô tô và tài xế của ông ta đợi dưới đường.

Courcel ngập ngừng và chỉ gật đầu chào trong lúc Frangois Paré vừa thầm vừa bước qua, biết lắm mình gì.

- Cám ơn ông...

Chỉ có chàng tóc hung đưa bàn tay ra và buột miệng vui vẻ :

- Tốt !... Ông truyền tới họ cái gì ?

Chỉ có Florentin còn chậm trễ và Maigret bảo ông ta:

- Cậu, cậu còn phải ở lại chốc nữa... Tớ trở lại ngay...

Ông để ông ta dưới canh chừng của Lapointe vẫn rời khỏi chỗ của mình nơi đầu bàn viết và ông vào phòng thanh tra. Torrence đánh máy bản báo cáo. gõ bằng hai ngón tay, vẻ tập trung.

- Cậu tổ chức ngay việc theo dõi kín đáo trước ngôi nhà ở đường Notre Dame de Lorette. Tôi muốn biết ai vào và ai bước ra khỏi đó... Nếu có người nào trong số người vừa rời khỏi văn phòng tôi đến đó, phải theo ta vào bến trong.

- Sếp sợ điều chi ?

- Dĩ nhiên bà gác cổng biết hơi nhiều và tôi muốn bà ta gặp điều hay...

- Chúng ta tiếp tục theo dõi Florentin và canh gác trong sân ông ta chứ ?

- Đúng... Tôi báo cho cậu biết khi nào tôi xong việc với ông ta...

Ông trở lại văn phòng.

- Cậu có thể được rồi, Lapointe...

Florentin đứng trước cửa sổ, tay thọc túi quần, như ở nhà mình, ông ta vẫn bộc lộ vẻ mỉa mai quen thuộc của mình.

- Họ đau khổ lắm, hả ? Tớ chưa bao giờ thích thú đến thế trong đời...

- Cậu tưởng thế à ?

Bởi niềm vui của người hạn học cũ gượng gạo thấy .

- Người khơi gợi cho tớ chính là bà gác cổng. Bà này dễ đàng vòi được điều gì... Cậu tin rằng bà ta biết chứ ?

Tớ hy vọng điều đó cho cậu...

- Cậu muốn gì ?

- Bà ta bảo rằng có ai lên đó khoảng từ ba đến bốn giờ... Nếu bà ta vẫn khăng khăng như thế, tớ buộc lòng bắt cậu, bởi tất nhiến cậu trở thành thủ phạm độc nhất có thể...

- Tại sao cậu đưa bà ta ra trước những con người đó ?

- Tớ hy vọng người trong bọn sợ bà ta ...

- Cậu sợ cho tớ nữa sao ?

- Cậu có trông thấy kẻ giết người ?

- Tớ với cậu là .

- Cậu nhận ra giọng ta ?

- Tớ cũng với cậu là rồi mà.

- Vậy cậu sợ cái gì ?

- Tớ có mặt trong căn hộ. Cậu cho họ biết điều đó. Tên đó có thể tin rằng tớ thấy nó.

cách thờ ơ, Maigret mở ngăn kéo nơi bàn giấy của ông và lấy ra gói hình mà Moers nhờ phòng lý lịch tư pháp gửi đến ông. Ông chọn tấm và đưa cho Florentin.

- Cậu hãy nhìn ...

Con trai người làm bánh ở Moulins xem xét tấm hình cách chăm chú, ra vẻ như hiểu tại sao người ta lại đưa cho mình xem tài liệu này. Tấm hình thể phần của gian phòng, giường, tủ đầu giường với ngăn kéo mở hé.

- Có gì đặc biệt mà tớ phải xem ?

- có gì đập vào mắt cậu sao ?

- ...

- Cậu hãy nhớ lời khai đầu tiên của cậu. Người ta gõ cửa... Cậu vội vàng chạy tới cái tủ treo áo...

- Đó là ...

- Được rồi. Cứ cho rằng đó là . Theo cậu, Josée và người khách của nàng chỉ ở lại trong phòng khách vài khoảng khắc. Băng qua phòng ăn, họ vào phòng...

- Đó là điều họ làm...

- Khoan ... Theo cậu, họ ở lại gần khắc đồng hồ trước khi có tiếng súng...

Florentin lại nhìn vào tấm hình rồi nhíu cậu.

- Hình này chụp ít lâu sau vụ giết người khi chưa có ai động tới thứ gì trong phòng... Cậu hãy quan sát cái giường...

Hai má gầy gò của Florentin ửng đỏ.

- những cái giường bị xổ tung, mà vải trải giường cũng có nếp nhăn...

- Cậu muốn gì ?

- Hoặc người khách chỉ đến để chuyện với Josée và trong trường hợp đó họ phải ở lại trong phòng khách, hoặc ta đến vì lý do khác và chúng ta thấy cái giường trong tinh trạng này. Cậu có thể cho tớ biết họ có thể làm gì trong phòng ngủ ?

- Tớ biết...

Ông ta có vẻ như nghĩ ngợi nhanh, tìm kiếm câu trả lời.

- Mới đây cậu về những bức thư...

- Rồi sao ?

- Có thể ta tới để đòi lại những bức thư của mình.

- Và cậu cho rằng Josée từ chối ? Cậu cho là bình thường, việc nàng dọa phát giác người mang đến cho mình những món tiền hàng tháng quan trọng à ?

- Có thể họ vào trong phòng vì lý do khác và ở đó họ cãi nhau...

- Hãy nghe đây, Florentin... Tớ nhớ nằm lòng những lời khai của cậu.. Ngay từ ngày đầu tớ thấy có điều gì ổn... Có phải cậu lấy những bức thư như lấy bốn mươi tám nghìn frăng ?

- Tớ thề với cậu là ... Tớ có thể để chúng ở đâu chứ ? Cậu tìm ra tiền, phải ? Nếu tớ có những bức thư chắc hẳn tớ giấu chúng cùng chỗ thôi...

- nhất thiết... Tụi tớ sờ các túi của cậu để chắc chắn rằng cậu có khẩu súng lục, nhưng tụi tớ xét cậu kỹ. Cậu là tay bơi cừ, tớ còn nhớ mà... Thế mà bất ngờ cậu lại nhảy xuống sông Seine...

- Tớ chán... Tớ cảm thấy cậu nghi tớ... Và tớ vừa mới mất con người độc nhất đời...

- phải thế, cậu chưa ? Hãy để tình cảm...

- Khi nhảy qua lan can cầu, tớ muốn kết thúc cho rồi... Có thể tớ thiếu suy nghĩ... người của cậu lại theo dõi tớ...

- Đúng vậy...

- Đúng cái gì ?

- Hãy giả định rằng khi cậu giấu tiền tủ quần áo, cậu còn nghĩ tới những bức thư nữa... Vậy là chúng hãy còn trong túi cậu... Điều nguy hiểm cho cậu là khi người ta thấy cậu có những bức thư đó... Cậu giải thích điều đó ra sao đây ?

- Tớ biết...

- Cậu ngờ rằng việc canh chừng vẫn tiếp tục. cú nhảy xuống sông Seine, như trong cơn tuyệt vọng và cậu vứt bỏ những tờ giấy đó được giữ dưới đáy sâu nhờ vật gì đó, hòn đá, bất luận vật gì...

- Tớ có những bức thư...

- Đó cũng là khả năng cho thấy, nếu điều cậu là , rằng kẻ giết người vẫn còn ở lại trong căn hộ gần khắc đồng hồ. Nhưng chi tiết khác khiến tớ suy nghĩ...

- Cậu tìm ra lời buộc tội mới nào nữa đây ?

- Những dấu chỉ tay..,

- Nếu người ta tìm thấy dấu chỉ tay tớ gần như ở khắp mọi nơi, điều đó cũng tự nhiên thôi, phải sao ?

- Đúng ra, người ta thấy chúng trong phòng...

Cũng thấy dấu chỉ tay của người nào khác... Nhưng cậu mở ngăn kéo bàn viết để lấy tiền trong đó... Kẻ giết người mở trong những ngăn kéo để lấy những bức thư... ta ở lại khắc đồng hồ trong phòng mà chạm tới vật gì... Vậy là sau khi ta rồi, cậu chùi kỹ tất cả những bề mặt trơn láng, kể cả những nắm cửa...

- Tớ biết. Tớ chùi thứ gì cả. Có gì chứng tỏ rằng kẻ nào vào đó trong lúc tớ chạy về nhà bởi tớ phải tìm cậu ở sở cảnh sát tư pháp ?

Maigret đáp và thấy gió lặng, ông mở cửa sổ. Ông thầm sau hồi lâu im lặng :

- Cậu phải bỏ lúc nào ?

- Cậu muốn gì ?

- Rời bỏ căn hộ. Rời bỏ Josée nuôi sống cậu...

- có vấn đề...

- Có chứ, cậu biết mà. Nàng bắt đầu thấy cậu có phần khô héo và có thể còn quá tham ăn nữa...

- Tên tóc hung bẩn thỉu đó với cậu như thế à ?

- quan trọng lắm...

- Chỉ có tên đó thôi. Từ nhiều tuần nay, ta cứ bám sát nàng trong nhà...

- ta có nghề nghiệp. ta kiếm sống..!

- Tớ cũng thế.

- Nghề của cậu chỉ là chuyện bố láo... Trong năm cậu bán được bao nhiếu món đồ ? Gần như luôn luôn có tấm biển cửa để báo cậu vắng mặt...

- Tớ phải mua hàng...

- ... Joséphine Papet bắt đầu chán ngấy cậu rồi... Nàng trông cậy vào Bodard, điều này cũng hay ho gì, để thay chỗ cậu đấy...

- Đó là lời của nàng hay của tớ...

- Lời của cậu đáng giá xu, tớ nhận ra điều đó ngay từ thời trung học...

- Cậu ghét tớ lắm, phải ?

- Tớ ghét cậu vì cái gì mới được chứ ?

- Tại Moulins, cậu ghét tớ rồi... Cha mẹ tớ buôn bán phát đạt... Tớ có tiền túi... Còn cha cậu, ông ấy chỉ là thứ kẻ ăn người làm tại lâu đài Saint Fiacre.

Maigret đỏ mặt, siết chặt hai nắm đấm và suýt ra tay bởi có điều ông cho phép là khi người ta chạm tới ký ức về cha ông. Cha ông là người quản lý lâu đài và phụ trách hơn hai mươi trang trại.

- Cậu là thằng côn đồ, Florentin ạ.

- Chính cậu tìm kiếm nó...

- Tớ vẫn chưa cho cậu vào tù vì thiếu chứng cứ ràng, nhưng tớ sớm tìm ra thôi...

Ông mở cửa văn phòng thanh tra.

- Ai phụ trách tên bất lương này ?

Lourtie đứng dậy.

- Cậu được rời ta ta bước và khi ta trở về nhà cậu canh chừng trước cửa ta. Cậu hãy thu xếp để có người thay cậu...

Cảm thấy mình quá xa, Florentin thầm cách từ tốn:

- Tớ xin lỗi cậu, Maigret... Tớ xuống tinh thần quá và tớ biết mình gì nữa... Hãy đặt cậu vào chỗ tớ...

Ông cảnh sát trưởng vẫn hở răng và nhìn ông ta khi ông ta bước ra khỏi văn phòng. Điện thoại reo. Đó là ông chánh án hỏi thăm kết quả cuộc đối chứng.

- Tôi vẫn chưa quyết gì được, Maigret trả lời. Giống như câu, tôi khuấy tận đáy, nhưng tôi biết cái gì thò ra đây... Tang lễ cử hành ngày mai, lúc mười giờ.

Nhiều nhà báo đợi ông nơi hành lang và ông tỏ ra ít dễ mến hơn ngày thường.

- Ông theo lối mòn, đúng , ông cảnh sát trưởng ?

- Lối mòn nhiều...

- Và ông biết lối nào tốt phải ?

- Đúng thế.

- Ông nghĩ đây là bi kịch của tình yếu đam mê chứ ?

Ông suýt trả lời rằng có những bi kịch của tình đam mê. Tuy nhiên đó là điều thâm tâm ông nghĩ tới. Qua nhiều năm trong nghề nghiệp của mình, ông biết được rằng người tình bị sỉ nhục hoặc người đàn bà bị bỏ rơi trở thành kẻ giết người vì tình ít mà vì tự ái bị thương tổn nhiều.

Chiều hôm đó bà Maigret và ông xem ti vi và ông nhấm nháp những ly rượu dâu mà em vợ của ông từ Alsace gửi về.

Bà Maigret :

- Phim có hay ?

Ông suýt hỏi phim nào ? Ông vẫn nhìn những hình ảnh tiếp diễn màn hình, những nhân vật hoạt động nhưng có lẽ ông thể kể lại câu chuyện.

Ngày hôm sau trước mười giờ chút, ông ngồi ô tô do Janvier cầm tay lái chạy qua trước Viện pháp y.

Florentin lêu nghêu với điếu thuốc môi đứng bên lề đường, bám sát ông ta có Bonfils, viên thanh tra thay phiên. Ông ta đứng đó, đôi vai trĩu xuống, như con người bị sỉ nhục dám ngẩng đầu lên.

Xe tang tới và nhân viên nhà đòn đưa cỗ quan tài tới cái cáng.

Maigret mở cửa xe sau :

- Lên !

Và quay sang Bonfils

- Cậu có thể về Sở. Tôi đưa ông ta về cho cậu.

- Lên đường được rồi chứ ? người chủ lễ hỏi

Xe rồ máy chạy và trong kính chiếu hậu ông cảnh sát trưởng trông thấy chiếc xe màu vàng chạy theo. Đó là chiếc xe hai chỗ ngồi, loại rẻ tiền, thùng xe u lên và người ta trông thấy kính chắn gió mái tóc màu hung của Jean Luc Bodard.

Họ lặng lẽ hướng về Ivry nơi họ băng qua gần như suốt chiều dài của nghĩa trang mênh mông. Huyệt sẵn sàng trong khu đất mới mẻ nơi cây cối có thời gian để mọc. Lucas quên lời dặn dò của Maigret về

hoa và chàng tóc hung về phần mình cũng mang tới bó.

Trong lúc người ta cho cỗ quan tài xuống, Florentin đưa hai bàn tay lên che mặt và đôi vai ông ta run lên từng hồi. Ông ta có khóc ? Điều đó quan trọng chút nào bởi ông ta có khả năng khóc theo đơn đặt hàng.

Người ta đưa cái mai cho Maigret để ném xẻng đất đầu tiên và ít lâu sau đó hai chiếc xe lại lăn bánh đường.

- Về Sở cảnh sát tư pháp chứ sếp ?

Ông gật đầu. Phía sau ông, Florentin vẫn nín thinh.

Trong sân sở cảnh sát tư pháp, Maigret bước xuống và với Janvier :

- Cậu hãy ở lại với ông ta chút. Tôi gửi Bonfils đến phụ trách ông ta.

giọng tha thiết từ trong xe tới tai ông :

- Maigret, tớ thề với cậu rằng tớ giết nàng...

Maigret chỉ nhún vai và bước qua cánh cửa lắp kính, ông thong thả về phía cầu thang, ông gặp Bonfils trong phòng thanh tra.

- Khách hàng của cậu ở dưới... Cậu phụ trách ông ta trở lại ...

Khi bước vào văn phòng của mình, ông ngạc nhiên thấy Lapointe đợi ông, vẻ mặt lo lắng.

- tin xấu, thưa sếp...

- cái chết khác nữa à ?

- . Bà gác cổng biến mất...

- Tôi ra lệnh phải canh chừng bà ta kia mà...

- Lourtie gọi dây cách đây nửa tiếng... ông ấy thét lên tới mếu máo...

Đó là trong những thanh tra già, trong những người tận tâm nhất, biết tất cả những đòn phép của nghề nghiệp.

- Chuyện đó xảy ra cách nào ?

- Lourtie ở vỉa hè đối diện khi mụ đó ra ngoài, đầu trần, với túi xách đựng đồ thiết dụng xách nơi tay.

“ nhìn ra sau xem có ai theo dõi mình , trước tiên bà ta bước vào gian hàng thịt nơi người ta có vẻ biết bà ta và bà ta mua miếng thịt...

“Vẫn quay lại, bà ta tiếp tục xuôi theo đường Saint-Georges và lần này bà ta bước vào cửa hàng thực phẩm của người Ý trong khi bên ngoài, trước cửa hàng, Lourtie bắt đầu lại lại...

“Sau khắc đồng hồ, ông ấy bắt đầu bồn chồn... Ông bước vào cửa hàng chật chội, dài ngoằn để khám phá cửa ra vào khác mở ra công viên Orléans và đường Taitbout... Đương nhiên là bà ta mất dạng.

“Lourtie gọi dây về chúng tôi, thay vì lùng sục khắp nơi trong phường ông đành trở về chỗ nấp trước ngôi nhà... sếp có tin rằng bà ta trốn ?”.

- Chắc chắn ..

Maigret tìm lại chỗ đứng của mình nơi cửa sổ và nhìn những cành cây dẻ nơi chim ríu rít.

- Bởi phải bà ta là người giết Joséphine Papet, bà ta có lý do gì để trốn, nhất là trong cách ăn mặc như thế, với cái túi xách đựng đồ thiết dụng nơi tay...

“Bà ta có ai đó để gặp... Tôi có thể chắc chắn rằng sau lần đối chất hôm qua bà ta quyết định...

“Bởi tôi luôn tin rằng bà ta trông thấy kẻ sát nhân, khi ta bước lên cũng như khi ta bước xuống, tức là hai lần...

“Cậu hãy giả định rằng khi bước ra ngoài, người đàn ông trông thấy bà ta mũi dán vào lớp kính, mắt nhìn ta đăm đăm.

- Tôi bắt đầu hiểu ra..

- ta biết bà ta bị cật vấn. Đó là con người thân thuộc với Joséphine Papet và bà gác cổng biết ta..

- Sếp có tin rằng ta hăm dọa bà ta ?

- Đó phải là người đàn bà dễ xúc động... Cậu có thể nhận ra điều đó vào chiều hôm qua... Trái lại, tôi thấy bà ta dễ bị đồng tiền quyến rũ...

- Nếu bà ta nhận tiền tại sao bà ta lại biến mất ?

- Vì cuộc đối chất.

- Tôi hiểu...

- Kẻ sát nhân có mặt ở đó... Bà ta trông thấy ta... Bà ta chỉ cần tiếng để người ta bắt ta... Bà ta thích im lặng hơn... Vậy tôi đoan chắc bà ta biết rằng im lặng của mình có giá trị hơn những gì bà ta nhận nhiều...

“Sáng nay bà ta quyết định đòi thêm khoản tiền, nhưng bà ta thể làm chuyện đó với viên thanh tra bám sát gót chân bà ta...

“Cậu hãy gọi cho tôi khách sạn Scribe... Người gác cổng...”.

Chốc lát sau đó, Maigret nhấc máy.

“Alô !... Người gác cổng ở khách sạn Scribe đó hả ?... Cảnh sát trưởng Maigret đây... Khỏe , Jean ? Các cháu thế nào ?... Được lắm... Tuyệt... Dường như có khách trọ thường xuyên tên Lamotte... Victor Lamotte, đúng rồi... Tôi nghĩ ông ấy thuê căn hộ theo tháng đấy chứ ?... Đúng... Đúng theo điều tôi nghĩ...

“ có thể cho tôi chuyện với ông ấy ?... sao ? Hôm qua ông ấy lấy tàu tốc hành Bordeaux rồi à ? Tôi nghĩ ông ta thường chỉ rời Paris vào chiều chủ nhật chứ !

“Sáng nay có người nào cầu gặp ông ấy ?.., có trông thấy người đàn bà khỏe mạnh, ăn mặc lôi thôi, với cái túi xách đựng đồ thiết dụng nơi tay ?

“, tôi đùa đâu... có chắc chắn đấy ?... Cám ơn Jean...”.

Ông biết những người gác cổng của tất cả khách sạn tại Paris và ông biết có số bắt đầu bằng cách làm bồi.

Bà Blanc xuất tại khách sạn Scribe nơi dù sao bà ta cũng gặp được nhà buôn rượu nổi tiếng.

- Hãy hỏi giùm tôi văn phòng của ông ta, đường Aubier.

Ông muốn bỏ qua cơ may nào. Đường Auber, các văn phòng đều đóng cửa ngày thứ bảy và nhân viên có công việc chậm trễ trả lời ông. Chỉ có ta mình tại đó. ta thấy ông chủ từ hôm qua vào lúc hai giờ chiều.

- Hãy tìm cho tôi số điện thoại của Công ty sản xuất ổ bi em Courcel, đại lộ Voltaire.

Tại đây chuông điện thoại hoài công reo trong các phòng ốc vắng tanh. Ngày thứ bảy có ai, có cả người bảo vệ.

- Cậu hãy tìm địa chỉ của ông ta tại Rouen... Đừng lên từ cảnh sát... Tôi chỉ muốn biết ông ta có mặt ở sở nhà ..

Fernand Courcel ở tại khách sạn cũ xưa đặc biệt tại đường bờ sông Bourse, gần cầu Boieldieu.

- Tôi muốn chuyện với ông Courcel...

- Ông ấy vừa mới ... Chính bà Courcel ở đầu dây..

Giọng trẻ trung, vui vẻ.

- Có cần tôi nanh ta lại ông ấy điều gì ạ ?

- Theo bà bao giờ ông ấy về ?

- Chắc chắn vào bữa ăn trưa, bởi chúng tôi có những người bạn...

- Ông ấy trở về nhà sáng nay à ?

- Chiều hôm qua, ai ở đầu dây đó ?

Nhớ lời dặn dò của Maigret, Lapointe gác máy.

- Ông ta vừa rời khỏi nhà.., ông ta trở về chiều hôm qua... Ông ta phải về dùng bữa trưa tại nhà với những người bạn... Vợ ông ta có giọng đầy thiện cảm...

- Còn lại Paré... Cậu hãy tìm số điện thoại của ông ta ở Versailles.

Tại đây nữa, giọng đàn bà trả lời, mệt mỏi ít thiện cảm.

- Đây, bà Paré..

- Tôi muốn chuyện với chồng bà...

- Ai đấy ạ ?

- nhân viên của bộ, Lapointe ứng biến.

- Có gì quan trọng ?

- Tại sao thế ạ ?

- Vì chồng tôi giường. Khi ông ấy về nhà hôm qua, ông ấy được khỏe và sáng nay sau đêm dao động tôi buộc ông ấy nằm nghĩ... Ông ấy làm việc quá nhiều đối với người ở tuổi ông ấy...

Viên thanh tra cảm thấy bà sắp sửa gác máy và vội lên tiếng hỏi :

- Sáng nay ông nhà có tiếp ai chứ ?

- Ai ?

- người nào đó chạy việc cho ông ấy.

- ai tới cả...

Bà gác máy mà gì thêm.

Florentin và chàng tóc hung có mặt tại nghĩa trang khi bà Blanc biến mất. Bà ta gặp ai trong số ba người tình nghi khác

Bà Maigret để ông dùng bữa trưa trong yên ổn, bởi ông có vẻ khá bận tâm và bà muốn ông lo lắng thêm. Chỉ khi rót cà phê cho ông, bà mới hỏi :

- xem báo chưa ?

- có giờ.

Bà tìm cho ông những tờ báo phát hành buổi sáng chiếc bàn chân nơi phòng khách. Trước tiên là hàng tít lớn :

ÁN MẠNG TẠI ĐƯỜNG NOTRE DAME DE LORETTE

Tiếp đến là hai đề mục phụ có ý nghĩa hơn :

Cuộc họp mặt bí tại sở cảnh sát tư pháp Cảnh sát trưởng Maigret trong cơn bối rối

Ông càu nhàu và tìm ống tẩu cái giá mắc trước khi đọc bài báo.

“Trong số báo phát hành hôm qua, chúng tôi tường thuật tỉ mỉ vụ án mạng xảy ra tại căn hộ ở đường Notre Dame de Lorette mà nạn nhân là thiếu phụ, Joséphine Papet, độc thân, nghề nghiệp.

“Chúng tôi nhận định rằng đương nhiên phải truy tầm kẻ sát nhân trong số những người đàn ông chia sẻ những đặc ân của nạn nhân.

“ trong những kẻ tình nghi đáng chú ý hơn những người khác, bởi ông ta có mặt trong căn hộ lúc xảy ra án mạng, ông ta chỉ chứng kiến ? Ông ta là thủ phạm ?

“Ông cảnh sát trưởng Maigret, người đích thân điều khiển cuộc điều tra, đứng trước tình huống khó xử. Quả người đàn ông đó, Léon F. là trong những bạn thời trung học của ông.

“Có phải vì lý đo đó mà bất chấp những lời buộc tội chống lại ông ta, ông ta vẫn tự do ? Chúng tôi khó mà tin rằng...”.

Ông vò tờ báo và vừa đứng dậy vừa càu nhàu, răng sít lại :

- Đồ ngu !.

Có phải hớ hênh do trong số các viên thanh tra thấy ranh ma trong vụ này và để người ta rút được bí mật của mình ? Ông lạ gì chuyện các nhà báo lục lọi khắp nơi. Bà gác cổng có thể được họ hỏi chuyện và với họ, bà có thể nhiều hơn là với cảnh sát.

Còn có ông họa sĩ với chòm râu cằm ở đại lộ Rochechouart, người láng giềng của Florentin.

- Điều đó làm phiền lắm, phải ?

Ông nhún vai. ra bài báo chỉ khiến ông thêm lưỡng lự.

Trước khi rời sở, ông nhận được báo cáo về đường đạn của Gastinne Renette xác nhận với ông điều ông y sĩ pháp y cho ông biết. Viên đạn loại mười hai ly, đường kính lớn, hơi khác loại thông thường và chỉ có bắn với kháu súng lục Bỉ thuộc kiểu xưa còn thấy dùng nữa.

Chuyên gia còn thêm là vũ khí loại đó chính xác chút nào.

Đương nhiên đó là khẩu súng lục trong tủ đầu giường. Bây giờ nó ở đâu ? Tìm nó cũng vô ích thôi. Người ta có thể vứt nó xuống sông Seine, hoặc trong miệng cống, trong khu đất trống, trong cánh đồng ở miền quê.

Tạo sao kẻ sát nhân mang vật tai hại đó thay vì để nó tại chỗ ? Có phải ta sợ để lại dấu vết đó và ta có giờ xóa ?

Nếu thế ta cũng có giờ để lau đồ đạc và những nơi ta chạm vào.

Thế mà trong phòng mọi dấu vết đều được lau sạch, kể cả những dấu vết các nắm cửa.

Từ đó liệu có nên kết luận rằng kẻ giết người ở lại khắc đồng hồ trong căn hộ như Florentin ?

Và có phải chính Florentin xóa những dấu vết ?

Tất cả mọi lập luận đều dẫn về ông ta. Ông ta là thủ phạm độc nhất đúng luận lý. Nhưng ông cảnh sát trưởng lại dè chừng với những lập luận.

Nhưng ông lại phiền hà với kiên nhẫn của mình khá giống bao dung. Có phải ông bị lung lạc bởi thứ tình cảm chung thủy với tuổi trẻ của mình ?

- hoàn toàn ngu xuẩn..., ông lớn.

- đúng là bạn của ta à ?

- Cũng ... Những trò hề của ta khiến nổi giận đúng hơn...

Ông thêm rằng ngày xưa thỉnh thoảng ông vẫn vào hiệu bánh để nhìn chị của người bạn học và ông đỏ mặt.

- đây..;

Bà đưa má cho ông.

- về dùng bữa tối chứ ?

- Hy vọng...

Trời đổ mưa mà ông hay. Vợ ông chạy theo sau ông trong cầu thang với cây dù.

Nơi góc đại lộ, ông tìm được chiếc xe buýt có chỗ đứng và để mình lắc lư theo vận động của chiếc xe và mơ hồ nhìn những con vật buồn cười kia, những con người, hối hả các vỉa hè. Phần nào trông họ như chạy. Để tới đâu ? Để làm gì ?

Nếu thấy gì trước thứ hai, mình nhất định bắt giam ta, ông thầm hạ quyết tâm như để trấn an lương tâm mình.

Ông bước , dưới cây dù của mình, từ Châtelet tới Sở cảnh sát tư pháp. Gió giật từng hồi, quất mạnh những giọt nước vào người ông. Nước đầm đìa, như ông vẫn khi còn là đứa bé.

Vừa tới văn phòng của mình, ông nghe tiếng gõ cửa và Lourtie bước vào.

- Bonfils thay cho tôi, ông . Bà ta trở về.

- Vào lúc mấy giờ ?

- Mười hai giờ hai mươi... Tôi trông thấy bà ta như lúc bà ta lặng ỉẽ bước xuôi theo con đường, cái túi xách đựng đồ thiết dụng nơi tay...

- Nó có đầy ?

- Dù sao vẫn to và nặng hơn buổi sáng... Bà ta lườm tôi khi ngang qua trước tôi.. Có vẻ như bà ta ngạo nghễ với tôi. Khi vào nhà gác cổng, bà ta gỡ tấm biển máng nơi cửa : người gác cổng trong cầu thang.

Maigret bước năm hoặc sáu bước trong văn phòng của mình, từ cửa sổ tới cửa ra vào và từ cửa ra vào tới cửa sổ. Khi dừng bước hẳn, ông có quyết định.

- Lapointe có ở đấy ?

- Dạ có.

- Hãy cậu ấy đợi tôi... Tôi trở về ngay...

Ông lấy cái chìa khóa trong ngăn kéo, chìa khóa cánh cửa từ sở cảnh sát tư pháp thông với tòa án. Ông theo các hành lang dài, leo lên cầu thang mờ tối, cuối cùng gõ cửa văn phòng ông chánh án.

Hầu hết các phòng ốc đều vắng lặng. Ông may mắn vào chiều thứ bảy, gặp Page làm việc.

- Vào ..., ông bằng giọng có vẻ xa xôi.

Ông ở đó, người đầy bụi, cố gắng sắp xếp lại gian phòng cửa sổ tiếp liền văn phòng ông.

- Ông biết , Maigret, tôi tìm lại những hồ sơ từ hai năm trước hề được xếp lại. Tôi phải mất nhiều tháng mới thanh toán xong những gì người tiền nhiệm của tôi chất thành đống trong cái kho chứa này...

- Tôi đến xin ông lệnh soát nhà.

- Ông đợi tôi rửa tay ...

Hẳn ông tới các chậu rửa ở cuối hành lang. Đó là con người đầy cảm tình và tận tụy.

- Ông có gì mới ?

- Bà gác cổng làm tôi khổ trí quá... Tôi chắc chắn người đàn bà đó biết nhiều về chuyện này... Hôm qua, trong lúc đối chất, bà ta là người độc nhất giữ được vững tin của mình, cũng là vững tin độc nhất, dĩ nhiên, ngoài đương , tức là thủ phạm... .....

- Tại sao bà ta im lặng ? Vì thù hằn cảnh sát à ?

- Tôi tin rằng điểu đó đủ để bà liều mạng... Tôi còn tự hỏi tại sao kẻ giết người tìm cách trừ khử bà ta và tôi đặt người canh chừng trước ngôi nhà...

“Theo tôi, bà ta im lặng cách ngoan cố là vì bà ta được trả tiền cho việc đó... Tôi biết bà ta nhận được bao nhiêu...

“Khi thấy tầm quan trọng của vụ này, bà ta hẳn phải nghĩ mình được trả công xứng đáng...,

“Thế là sáng nay, với xảo quyệt của tay nhà nghề, bà ta thoát khỏi canh chừng của viên thanh tra theo dõi bà ta. Trước tiên bà ta vào cửa hàng thịt để đánh lừa. Mua hàng xong, bà lại vào cửa hàng thực phẩm cách tự nhiên và người của tôi nghi ngờ... Chỉ khắc đồng hồ sau ông mới nhận biết rằng cửa hàng thực phẩm có ngã ra khác...”.

- Ông biết bà ta đâu à ?

- Florentin bên cạnh tôi tại nghĩa trang. Jean Luc Bodard cũng đến đó...

- Bà ta có gặp trong ba người kia ?

- Bà ta gặp ai cả. Lamotte về Bordeaux hôm qua băng tàu tốc hành buổi chiều... Courcel có mặt tại Rouen và phải dùng bữa trưa với những người bạn... Còn Frangois Paré ông ấy bệnh, phải nằm giường, đến lượt vợ ông ta bồn chồn...

- Ông muốn lệnh ghi tên ai ?

- Bà Blanc... Người gác cổng.

Ông chánh án tìm tập phiếu mẫu trong ngăn kéo

viên lục của mình, điền các chỗ trống, ký tên, đóng vào con dấu ướt.

- Chúc ông may mắn.

- Cám ơn ông...

- Nhân tiện, ông đừng ưu phiền về những lời bình luận của các báo... Tất cả những ai biết ông...

- Cám ơn ông...

Vài phút sau ông rời trụ sở với Lapointe cầm tay lái. Xe cộ đông đặc, mọi người hối hả hơn bao giờ như mọi thứ bảy. Bất chấp mưa, bất chấp gió họ phóng về phía xa lộ, về phía đồng quê.

lần, Lapointe tìm ra ngay chỗ trống dọc theo vỉa hè, ngay trước ngôi nhà.

Cửa hàng quần áo lót đóng cửa. Chỉ có tiệm giày mở cửa nhưng vắng người và ngưỡng cửa nhà buôn rầu rĩ nhìn những đám mây tan thành nước.

- Chúng ta tìm gì đây, thưa sếp ?

- Bất luận cái gì có thể giúp ích chúng ta. Có thể tiền bạc...

Đây là lần đầu tiên Maigret thấy bà Blanc ngồi trong nhà gác cổng của bà. Với cặp kính gọng thép cái mũi quá tròn của bà, bà đọc tờ báo buổi chiều vừa phát hành.

Maigret xô cửa bước vào, theo sau có Lapointe.

- Các ông chùi chân chưa đấy ?

Và bởi họ trả lời :

- Các ông còn muốn gì tôi nữa đây ?

Maigret chỉ đưa ra cho bà ta lệnh soát nhà. Bà ta đọc đọc lại.

- Tôi biết thế này nghĩa là gì. Các ông định làm gì đây ?

- Lục soát, Maigret đáp.

- Ông muốn rằng các ông lục tung đồ đạc của tôi à ?

- Bà hãy tin rằng tôi rất lấy làm buồn chuyện này.

- Tôi tự hỏi tốt hơn tôi có nên gọi Luật sư .

- Điều đó chứng tỏ bà có điều gì cần giấu... Lapointe, cậu hãy trông chừng bà ấy và để bà ấy sờ vào bất luận thứ gì...

Trong góc nhà có tủ buýp phê kiểu Henri II với các cửa lắp kính. Trong phần này, chỉ có những cái ly, cái bình, bộ đồ cà phê bằng sành với những cánh hoa to.

Ngăn kéo bên phải chứa dao, muỗng, nĩa, đồ mở nút chai cùng bộ đồ dùng cũ. Các món đồ dùng để ăn xưa kia được mạ bạc nhưng giờ đây lớp đồng lộ ra.

Ngăn kéo bên trái đáng chú ý hơn bởi nó chứa những tấm hình và giấy tờ. trong những tấm hình cho thấy đôi lứa. Bà Blanc khoảng hai mươi lăm tuổi và nếu bà ta mập mạp, người ta vẫn thể nào đoán bà ta trở thành con quỷ như bây giờ. Thậm chí bà ta còn mỉm cười, mặt quay về phía người đàn ông có râu mép đen chắc hẳn là chồng bà.

Trong phong bì, Maigret thấy bản danh sách những người thuê phòng và giá tiền thuê của từng người. Rồi dưới những tấm bưu thiếp, ông chạm tay vào quyển sổ tiết kiệm.

Những lần gửi tiền đầu tiên lui về nhiều năm trước. Lúc đầu, đó chỉ là những món tiền khiếm tốn, mội lần mười frăng, hai mươi frăng... Tiếp theo, đều đặn mỗi tháng bà ta để ra năm mươi quan... Vào tháng hai, tháng quà cáp, số tiền biến thiên giữa trăm và trăm năm mươi frăng...

Tổng cộng, tám nghìn ba trăm hai mươi hai frăng và những xu lẻ.

có lần gửi tiền nào hôm trước hoặc hôm trước nữa. Lần gửi cuối cùng cách đây mười lăm ngày.

- Bây giờ ông tiến xa rồi đấy !

chút bối rối, ông tiếp tục lục soát. Trong mớ chén dĩa ở phần dưới tủ buýp-phê cũng như chồng khăn ăn có ô vuông.

Ông dỡ tấm thảm nhung phủ lên chiếc bàn tròn, tìm kiếm ngăn kéo nhưng bàn có ngăn kéo.

Bên trái, máy thu hình. Chỉ có những khúc dây, những cây đinh dẹp và vài cây đinh trong ngăn kéo của chiếc bàn chân chống đỡ cái máy thu hình.

Ông bước vào gian phòng thứ nhì chỉ là nhà bếp mà còn dùng làm buồng ngủ bởi có chiếc giường sau tấm màn.

Ông bắt đầu bằng chiếc tủ đầu giường nơi ông chỉ thấy tràng hạt, quyển kinh Misa và mảnh gỗ hoàng dương. Ông phải mất hồi mới đoán biết được nguồn gốc của mảnh gỗ hoàng dương. Dĩ nhiên đây là mảnh gỗ nhún vào nước được ban phép lành khi người thân qua đời và bà giữ nó để làm kỷ niệm.

khó mà tưởng tượng người đàn bà này lại có người chồng. Nhưng phải bà ta cũng từng là đứa trẻ như mọi người sao ?

Ông thấy nhiều người khác, đàn ông và đàn bà, mà cuộc đời làm cho rắn lại đến độ biến họ thành quỷ dữ. Từ nhiều năm nay, mọi ngày của bà, mọi đêm của bà ta đều trôi qua trong hai gian phòng tối tăm và thiếu thoáng khí, nơi bà ta thể bước nhiều bước hơn trong phòng nhà tù.

Còn thế giới bên ngoài, bà ta chỉ biết được nó qua những lần ghé của người đưa thư hoặc bóng dáng chập chờn của những người thuê phòng ngoài lớp kính.

Buổi sáng dù thân thể nặng nề và đôi chân sưng phù, bà ta phải chùi rửa thang máy, rồi cầu thang, từ xuống dưới.

Và nếu mai đây bà còn khả năng làm việc đó nữa ?

Ông tự trách mình làm phiền bà. Ông mở cái tủ lạnh nơi ông bắt gặp nửa lát thịt, phần trứng chiên còn lại, hai lát giăm bông và mớ rau mua buổi sáng.

Có nửa chai rượu bàn, quần áo và đồ lót trong cái tủ, kể cả có nịt vú và quần áo lót của phụ nữ bằng vải thun.

Giờ đây ông thấy xấu hổ khi vẫn tiếp tục lục lọi và tuy thế ông vẫn muốn tự nhận mình thua cuộc. Đây phải là phụ nữ bằng lòng với những lời hứa hẹn. Nếu có ai đó mua được im lặng của bà ta buộc phải trả tiền mặt thôi.

Ông trở ra phòng ngoài và bà ta ngăn được tia lo lắng thoáng qua trong mắt bà ta.

Bấy giờ ông biết điều mình tìm kiếm có trong nhà bếp. Ông từ từ đảo mắt nhìn quanh. Còn có nơi nào ông chưa chạm tới ?

Bất chợt ông bước về phía chiếc máy thu hình đó có những tờ tạp chí chất đống. tờ trong số đó đưa ra những chương trình hằng ngày cũng như những lời bình luận cùng hình ảnh. Ngay khi mở nó ra, ông biết ngay mình tanh tag. Những trang tạp chí tự chúng dang ra nơi người ta nhét ba tờ năm trăm frăng và bảy tờ trăm.

Hai nghìn hai trăm frăng. Những tờ năm trăm còn mới.

- Tôi nghĩ tôi có quyền tiết kiệm chứ ?

- Bà quên rằng tôi xem quyển sổ tiết kiệm của bà.

- Rồi sao ? Tôi bắt buộc phải để tất cả những quả trứng trong cùng cái giỏ à ? Và nếu bất chợt tôi cần tiền sao ?

- Cần lúc hai nghìn hai trăm quan à ?

- Đó là chuyện của tôi. Tôi thách ông gây phiền hà cho tôi vì chuyện này...

- Bà thông minh hơn điều bà tỏ lộ, bà Blanc ạ... Có thể bà lường liệu tất cả, kể cả lệnh soát nhà hôm nay... Nếu bà mang tiền ra quỹ tiết kiệm, việc gửi tiền được ghi lại trong quyển sổ của bà và tầm quan trọng của món tiền cũng như ngày gửi tiền khỏi gây chú ý cho tôi...

“Bà dè chừng những cái tủ buýp phê, những ngăn kéo, những tấm nệm xổ chỉ... Người ta có thể tin rằng bà đọc Edgar Poe. Bà chỉ cần nhét những tờ giấy bạc vào tờ tạp chí...”.

- Tôi ăn cắp của ai cả.

- Tôi cho rằng bà ăn cắp của bất kỳ người nào. Thậm chí tôi còn nghĩ rằng khi trông thấy bà đằng sau cánh cửa của bà trong lúc ta bước ra, kẻ sát nhân đến biếu bà món tiền này... Bà có thể vẫn chưa biết án mạng xảy ra trong ngôi nhà này...

“ ta cần phải giải thích với bà tại sao ta xem trọng việc bà biết ta tới ngày hôm đó...

“Bà biết điều đó nếu có lẽ ta sợ bà...”.

- Tôi chẳng có gì để cả...

- Chiều hôm qua khi bà trông thấy ta trong văn phòng tôi, bà nhận ra ta rất sợ, sợ bà và chỉ có bà thôi, bởi bà là người độc nhất có thể làm chứng chống lại ta..

Như hôm trước, nụ cười mơ hồ, mơ hồ, như bị xóa nhòa, vẫn còn thoáng môi bà.

- Bà gặp được ai cả... Bà quên hôm nay là thứ bảy...

Người đàn bà vẫn tỏ vẻ ngoan cố, bí hiểm khuôn mặt phì nộn của bà ta.

- Tôi gì đâu. Ông có thể đánh tôi...

- Tôi muốn thế chút nào. Chúng ta có dịp gặp lại. , Lapointe...

Và hai người đàn ông lướt vào chiếc xe màu đen.

...






CHƯƠNG BẢY


Họ làm như mọi người và dù tiết trời xấu, chỉ cần chút quang đãng giữa hai trận mưa rào, họ nghỉ ngày chủ nhật tại miền quê.

Khi mua chiếc xe, họ quyết chỉ dùng nó để về ngôi nhà của họ tại Meung sur Loire trong những tháng hè. Thực họ Meung hai ba lần gì đó nhưng đường sá quá xa xôi để chỉ ở lại vài tiếng đồng hồ, nhất là họ lại thấy ngôi nhà trống trải và bà Maigret gần như chỉ đủ giờ để lau sạch bụi và sửa soạn bữa ăn qua loa.

Họ lên đường vào khoảng mười giờ sáng.

Họ tự nhủ tránh những xa lộ...

Họ thuộc số đông những người dân Paris có cùng ý tưởng, thế mà những con đường lẽ ra phải nên thơ lắm lại cũng đông đúc như đại lộ Champs Elysées.

Họ tìm quán ăn dễ thương, thực đơn hấp dẫn. Thường khi những quán ăn hoặc đầy người và người ta phải đợi đến lượt mình, hoặc thức ăn dở tệ.

Họ vẫn phải rút kinh nghiệm thôi. Như chuyện cái máy thu hình. Khi mua nó, họ hứa với nhau là chỉ xem những chương trình đặc sắc nhất. Sau mười lăm ngày họ phải đổi chỗ nơi bàn ăn để cả hai cùng đối diện với màn hình trong bữa ăn tối.

Họ tranh cãi với nhau như hầu hết những cặp vợ chồng khác. Bà Maigret cầm tay lái, kém phần căng thẳng. Với cái bằng lái mới lấy, bà thiếu tự tin.

- Tại sao em vượt qua nó ?

- Có đường đôi mà ...

Ngày chủ nhật đó, Maigret gần như gì với bà mà chỉ ngồi thu mình ghế, hút hết tẩu này đến tẩu khác, mắt nhìn đăm đăm phía trước. Trong ý tưởng của mình, ông ở đường Notre Dame de Lorette và dựng lại, bằng mọi cách có thể, cảnh tượng xảy ra tại căn hộ của Joséphine Papet.

Những nhân vật trở thành những con cờ mà ông đặt ở những vị trí khác nhau đồng thời thử đưa ra mọi giải pháp. Mỗi nhân vật, lúc nào đó, có thể chấp nhận được dưới mắt ông và ông chăm lo từng chi tiết, tới chỗ tưởng tượng cuộc đối thoại.

Tiếp theo khi tất cả có vẻ đứng vững vấn đề khác đến trong trí ông và tất cả sụp đổ.

Thế rồi ông bắt đầu lại với những con cờ khác. Hoặc ông lấy lại những con cờ đó mà ông đặt vào những vị trí mới.

Họ tới quán ăn mà nghệ thuật nấu ăn gần như ngang bằng hàng ăn ở nhà ga. Chỉ có điều khác là trong cách tính tiền thôi.

Khi họ muốn dạo bước chút trong rừng gặp phải con đường lầy lội và mưa bắt đầu đổ xuống.

Họ trở về sớm, dùng bữa tối bằng thịt nguội và xà lách Nga và sau đó bởi Maigret cứ lòng vòng trong căn hộ họ kéo nhau xem xi nê.

Thứ hai vào lúc chín giờ, ông bước vào văn phòng mình. Cơn mưa dứt, mặt trời chiếu sáng nhưng vẫn còn hơi yếu.

Ông bắt gặp những báo cáo của các viên thanh tra thay phiên nhau canh chừng Florentin.

Ông này qua buổi tối thứ bảy trong quán bia ở đại lộ Clichy. Ông ta có vẻ lạ mặt ở đây bởi có người nào chào hỏi ông ta.

Ông ta gọi cái “đờ mi” và đến cạnh bàn có bốn khách quen xưng hô cậu tớ với nhau chơi bài tây. Cằm chống khuỷu tay, ông hững hờ theo dõi ván bài.

Vào khoảng mười giờ, trong mấy người chơi bài, người thó, ốm yếu vẫn ngừng, thông báo với những người khác :

- Tôi phải rút lui, các cậu ạ... Mụ tư sản thiêu sống tôi nếu tôi về muộn và sáng mai tôi còn câu...

Những người khác nài nỉ vô ích, rồi ngó quanh.

người giọng miền Nam hỏi Florentin :

- Ông chơi chứ ?

- Đồng ý.

Ông ta ngồi vào chỗ vừa mới bỏ trống và chơi tới khuya trong lúc Dieudonné, người đến lượt canh chừng ông ta, thui thủi ngồi đợi trong góc.

Chúa ơi, trong ván bài Florentin cúng dường hết trăm quan mà Maigret trao cho ông ta.

Tiếp đến ông ta trở về nhà và ngủ sau khi gửi đến kẻ theo dõi mình cái chào đồng lõa.

Ông ta dậy trễ. hơn mười giờ khi ông đến hàng thuốc lá tại đây ông ta dùng cà phê và bánh sừng trâu. phải Dieudonné nữa mà Lagrune có trách nhiệm theo dõi và Florentin nhìn vẻ lạ lùng bởi đối với ông ta, Lagrune là người mới.

Đó là con người yếu đuối nhất trong các viên thanh tra, năm bị chứng sổ mũi hết mười tháng. Ngoài ra còn có đôi bàn chân bẹt, nhạy cảm, tạo cho dáng đặc biệt.

Florentin về phía điểm ghi cá độ và điền vào phiếu đánh cá ba con ngựa, sau đó ông dọc theo đại lộ Batignolles. Ông ta dừng lại trước khách sạn Beauséjour. Đương nhiên ông ta biết chàng tóc hung ở đó.

Ông ta ăn trưa trong tiệm ăn ở quảng trường Tertres, sau đó như hai hôm trước, ông ta xem xi-nê.

Ông ta làm gì đây với thân hình lêu khêu, với khuôn mặt cao su của ông ta khi trăm frăng của cảnh sát trưởng cạn ?

Ông ta gặp người nào. người nào đến gặp ông ta. Ông ta ăn tối trong cửa hàng tự phục vụ trước khi về ngủ.

Còn việc theo dõi ở đường Notre Dame de Lorette cũng mang lại kết quả nào hơn. Bà Blanc chỉ rời nhà gác cổng để mang những thùng rác ra ngoài và để quét dọn cầu thang.

Nhiều người thuê phòng dự lễ Misa. Những người khác rời khỏi ngôi nhà với công việc trong ngày. Con đường hầu như vắng tanh, huyên náo như những hôm trước và hai viên thanh tra đổi phiên cho nhau nóng nảy mà làm gì được.

Còn Maigret, ngày thứ hai đó, ông đọc lại tất cả những báo cáo của y sĩ pháp y, của chuyên gia về vũ khí, cuối cùng của Moers và của phòng lý lịch tư pháp.

Janvier tươi tỉnh, sảng khoái và năng động bước vào văn phòng sau tiếng gõ cửa .

- Sếp khỏe , thưa sếp ?

- Tệ...

- Sếp được ngày chủ nhật vui vẻ sao ?

- ...

Janvier khỏi mỉm cười bởi hiểu tính khí đó và biết rằng đó là dấu hiệu tốt. Trong quá trình cuộc điều tra, Maigret thấm hút như miếng bọt biển, bởi người và vật, bởi những nhân tố nhặt nhất mà ông hấp thu cách vô thức.

Ông càng làu bàu nghĩa là ông càng trở nên đầy nặng với tất cả những gì ông nhập liệu.

- Còn cậu, cậu làm gì ?

- Tôi đưa bà xã và mấy đứa về nhà em vợ... Có hội chợ phiên quảng trường lớn và tôi biết mấy đứa mất bao nhiêu tiền trong trò chơi bắn súng nữa...

Maigret đứng dậy và bắt đầu bước. Hồi chuông báo việc tường trình và ông càu nhàu :

- Họ cần đến tôi...

Ông muốn trả lời những câu hỏi mà sếp lớn đạt ra cho ông và càng muốn báo cho ông ta biết mình làm gì. vả chăng mọi việc hãy còn mơ hồ quá. Ông vẫn tiếp tục dò dẫm.

- Phải chi mụ đàn bà khủng khiếp đó có thể được !

Ông vẫn nghĩ tới bà gác cổng đồ sộ và sắt đá đó.

- Tôi hối tiếc được tra hỏi bà ta đúng mức và tôi tự hỏi phải mất bao thời gian đây...

Dĩ nhiên ông nghĩ tới điều đó cách nghiêm túc nhưng phải có cách để bà ta khai .

- Cậu có ý tưởng nào sao ?

Janvier thích sếp hỏi những câu hỏi loại đó và tránh trả lời tách bạch.

- Dường như...

- Dường như cái gì ?

- Tôi chỉ thấy dường như Florentin còn biết nhiều hơn bà ta... Và Florentin lại ít vững vàng hơn... Ông ta còn gì để hy vọng, ngoài việc lê lết ở Montmartre và tiêu pha đây đó vài xu...

Maigret nhìn vẻ trầm trọng :

- Cậu hãy tìm ông ta cho tôi...

Ông nhắc trước khi bước :

- Nhớ tạt qua đường Notre Dame de Lorette đưa bà gác cổng về đây. Cứ để bà ta chống đối tùy thích và dùng biện pháp mạnh đưa bà ta về đây nếu cần...

Janvier mỉm cười bởi cảm thấy vất vả với cái tháp bằng thịt nặng gấp đôi .

Khoảnh khắc sau đó, Maigret gọi dây tới Bộ Công chánh.

- Alô ! Ông Paré phải ạ ?

- Ông Paré vắng mặt. Vợ ông ấy vừa gọi dây tới báo ông ấy mệt...

Ông gọi tới Versailles.

- Bà Paré phải ạ ?

- Ai ở đầu dây đấy ?

- Cảnh sát trưởng Maigret... chồng bà khỏe ?

- Tệ lắm. Bác sĩ có đến và ông ấy e ngại chứng suy nhược thần kinh...

- Có lẽ tôi thể chuyện với ông nhà ?

- Người ta cầu ông ấy phải nghỉ ngơi hẳn...

- Ông có lo lắng gì ?... Ông có đòi xem báo ?

- ... Ông ấy gì... Ráng lắm ông ấy mới trả lời bằng tiếng hoặc cử chỉ khi tôi hỏi chuyện ông ấy...

- Cám ơn bà...

Tiếp đến ông gọi tới khách sạn Scribe.

- Jean đó hả ? Maigret đây... Ông Victor Lamotte từ Bordeaux về chưa ?... Ông ấy đến văn phòng của ông ấy rồi à ?... Cám ơn...

Rồi văn phòng ở đường Auber.

- Tôi muốn chuyện với ông Lamotte... Tôi là cảnh sát trưởng Maigret... Có loạt những tiếng “cách” chặn máy, như thể liên lạc phải qua cả hệ thống trước khi tới sếp lớn.

- Tôi nghe..., cuối cùng giọng khô khan thốt lên.

- Maigret ở đầu dây đây.

- Người ta với tôi.

- Ông định có mặt tại văn phòng ông trọn buổi sáng đó chứ ?

- Tôi biết.

- Tôi cầu ông đừng vắng mặt và hãy đợi tôi gọi ông...

- Tôi xin báo cho ông biết rằng nếu ông triệu tập tôi lần nữa, tôi tới với luật sư của tôi.

- Đó là quyền của ông...

Maigret gác máy và gọi tới đại lộ Voltaire nơi Fernand Courcel vẫn chưa tới.

- Ông ấy bao giờ có mặt tại đây trước mười giờ và có khi ông ấy tới vào sáng thứ hai... Ông có cần với ông phó giám đốc ạ ?

- , cám ơn...

Trong lúc lại lại trong văn phòng mình, hai tay chắp sau lưng, Maigret có đủ thời gian để rà soát lại trong trí tất cả những giả thuyết ông hình thành hôm trước trong cuộc dạo chơi bằng ô tô.

Cuối cùng ông chỉ giữ lại giả thuyết, với vài biến thiên. Ông xem đồng hồ nhiều lần.

Gần như ngượng nghịu, ông mở tủ hốc tường nơi ông luôn giữ chai nhắc. Nó dành cho ông nhưng ông cần đến nó, đôi khi, cho người khách phải quị xuống lúc thú nhận.

Ông quị. phải ông là người phải thú nhận. phải vì thế mà ông uống ngụm to mà cần rót.

Ông hài lòng với cử chỉ đó. Ông nhìn đồng hồ lần nữa, vẻ nôn nóng. Cuối cùng có tiếng bước của nhiều người trong hành lang, giọng giận dữ mà ông nhận ra, giọng bà Blanc.

Ông mở cửa.

- Tôi sắp sửa biết văn phòng này, Florentin thử đùa, giọng kém phần lo lắng.

Còn người đàn bà dằn từng tiếng :

- Tôi là công dân tự do và tôi cầu...

- Janvier, cậu hãy giữ bà ta trong vãn phòng. Cậu hãy ở lại với bà ta và tránh để bà ta móc mắt cậu đấy.

Và quay sang Florentin :

- Ngồi xuống ...

- Tớ thích đứng hơn.

- Còn tớ, tớ muốn cậu ngồi hơn.

- Nếu cậu muốn thế...

Ông ta nhăn nhó như ngày xưa khi ông ta có chuyện tranh cãi với thầy và ông ta cố làm cho cả lớp cười.

Maigret tìm Lapointe nơi văn phòng bên cạnh. Đó là người tham dự gần như tất cả những cuộc hỏi cung và hiểu việc nhất.

Ông cảnh sát trưởng thong thả nhồi tẩu thuốc, đốt nó, ém thuốc cháy bằng ngón trỏ thận trọng.

- Florentin, cậu vẫn có gì để với tớ à ?

- Tớ những gì tớ biết được.

- .

- Tớ thề với cậu đó là .

- Tớ quả quyết cậu ngừng dối.

- Cậu xem tớ là đồ dối à ?

- Cậu luôn luôn như thế... Cậu dối ngay ở thời học...

- Chỉ để đùa thôi...

- Đúng... Nhưng ở đây tụi tớ đùa..

Ông nhìn thẳng vào đôi mắt người bạn học cũ. Ông có vẻ nghiêm trọng. Cùng lúc có khinh miệt và lòng thương hại mặt ông. Có thể lòng thương hại nhiều hơn khinh miệt.

- Cậu tin chuyện gì xảy ra ?

Florentin nhún vai :

- Làm sao tớ biết được ?

- Cậu năm mươi ba tuổi...

- Năm mươi bốn... Tớ hơn cậu tuổi, bởi tớ lưu ban năm lớp sáu...

- Đúng ra đời cậu tàn và cậu dễ gì tìm ra Josée khác...

Ồng ta cúi đầu xuống.

- Tớ cũng chả tìm làm gì...

- Việc buôn đồ cổ của cậu chỉ là chuyện tầm phào... Cậu nghề nghiệp, công ăn việc làm... Và cậu cũng còn vẻ phong lưu để phỉnh phờ những kẻ ngây thơ đâu...

Điều đó có vẻ ác độc, nhưng phải thế thôi.

- Cậu là kẻ thân tàn ma dại, Florentin ạ.

- Tất cả đều vuột khỏi tay tớ. Tớ biết tớ là kẻ thất bại, nhưng mà...

- Nhưng cậu vẫn khăng khãng hy vọng chứ gì ? Hy vọng cái gì ?

- Tớ biết...

- Được rồi. Giờ đây khi vấn đề này giải quyết xong, tớ giúp cậu thoát khỏi sức nặng...

Maigret im lặng hồi, nhìn vào mắt người bạn học cũ và :

- Tớ biết cậu giết Josée. ..

Người kinh ngạc nhất phải là Florentin mà là Lapointe với cây bút chì lơ lửng trong bàn tay sửng sốt nhìn sếp của mình.

- Cậu đừng vội mừng bởi điều đó có nghĩa là cậu trắng như tuyết...

- Dù sao cậu vẫn nhìn nhạn...

- Tớ nhìn nhận rằng có điểm cậu dôi, điều làm tớ khá kinh ngạc về cậu đấy...

- Tớ với cậu...

- Tớ muốn cậu cắt lời tớ. Ngày thứ tư vừa qua, gần như vào cái giờ cậu , đương nhiên vào khoảng ba giờ mười lăm, người nào đó gõ cửa căn hộ...

- Cậu thấy chưa !

- Cậu im , có được ?... Như thường lệ, cậu nhanh về phía phòng ngủ mà biết đó là ai... Cậu vểnh tai nghe bởi Josée và cậu đều đợi ai lúc đó...

“Tớ giả định rằng trong những người tình của nàng đến vào giờ khác với giờ của theo thông lệ và hơn thế nữa, ngày khác...”.

- Trong trường hợp đó họ gọi dây ...

- người nào trong bọn họ đến mà báo trước chứ gì ?

- Hiếm có lắm...

- Và trong trường họp đó, cậu trốn trong tủ treo áo .. Ngày thứ tư cậu ở trong tủ treo áo mà ở trong phòng... Cậu nhận ra giọng và cậu hoảng sợ, bởi cậu hiểu rằng cuộc viếng thăm dành cho Josée...

Florentin cứng họng. Dĩ nhiên ông ta hiểu bằng cách nào người bạn học cũ của ông ta đến kết luận đó.

- Cậu thấy , tớ có bằng cứ cho thấy kẻ nào đó bước lên căn hộ vào ngày thứ tư... Quả cái kẻ nào đó, trong cơn hãi hùng vì án mạng mà mới gây ra, muốn mua im lặng của bà gác cổng và trao cho bà ta số tiền có trong túi, tức là hai nghìn hai trăm frăng...

- Cậu nhìn nhận rằng tớ vô tội...

- Trong vụ giết người... Nhưng cách gián tiếp cậu là nguyên nhân của vụ này và nếu người ta có thể về đạo đức liên quan tới cậu cậu có trách nhiệm đạo đức về vụ này...

- Tớ hiểu.

- Cậu hiểu...

Maigret đứng dậy. Ông bao giờ ngồi lâu được và cái nhìn của Florentin theo ông qua gian phòng.

- Josée có người mới...

- Cậu muốn chàng tóc hung à ?

- Đúng.

- Đó chỉ là cuộc dan díu nhất thời thôi... ta bao giờ chấp nhận sống với nàng trong trốn tránh, có những đêm phải vắng mặt... Đó là típ người trẻ muốn bao lại chẳng được...

- Josée si tình ta và nàng chán cậu...

- Làm sao cậu biết điều đó ?... Cậu chỉ giả định thôi...

- Nàng thế..

- Với ai ? phải với cậu vì cậu gặp nàng lúc nàng còn sống...

- Với Jean Luc Bodarel...

- Cậu tin được tất cả những gì ta à ?

- ta có lợi gì khi phải dối...

- Còn tớ ?

- Cậu có thể bị hoặc hai năm tù... Hai đúng hơn vì những tiền án của cậu.

Florentin phản ứng ít hẳn lại. Ông ta vẫn biết những khám phá của Maigret còn đưa tới đâu, nhưng ông ta nghe về chúng khá nhiều.

- Chúng ta hãy trở lại với cuộc viếng thăm ngày thứ tư. Khi nhận ra giọng của , cậu hoảng sợ bởi vài ngày hoặc vài tuần trước đó cậu bắt đầu dọa phát giác trong những người tình của Josée.

“Dĩ nhiên cậu chọn người mà cậu cho là yếu nhất, người trách nhiệm về nàng nhiều nhất... Cậu với về những bức thư... Cậu nhận được bao nhiêu ?”.

Florentin cúi đầu thảm hại.

- có gì cả...

- từ chối à ?

- , nhưng xin tớ kỳ hạn vài ngày...

- Cậu đòi bao nhiẽu ?

- Năm mươi nghìn... Tớ đòi nhiều, để dứt điểm chuyện này và thử sống cuộc đời mới ở nơi khác...

- Thế là Josée tìm cách thanh toán cậu trong êm dịu...

- Có thể... Nàng thay đổi...

- Cậu bắt đầu chuyện hợp lý rồi đó và nếu cậu tiếp tục, tớ giúp cậu thoát khỏi vòng khó khăn mà đau đớn lắm...

- Cậu làm thế chứ ?

- Cậu ngốc quá !...

Maigret câu này , cho chính mình nghe thôi, nhưng Florentin nghe và mặt ông ta trở nên đỏ rần.

Đúng thế. Ở Paris có vài nghìn người sống bên lề, bằng những trò lừa đảo ít nhiều có tính cách hiển nhiên, bằng ngây thơ hoặc gian tham của kẻ khác.

Họ luôn luôn có những dự án kỳ diệu để thực và chỉ còn thiếu vài nghìn hoặc vài chục nghìn frăng cho chúng.

Hiếm khi họ chộp được kẻ khờ và thế là họ được thời gian ăn mặc đẹp, xe và tới lui những nhà hàng sang trọng.

Tiền hết, họ lại sống lê lết cho đến khi gặp được vố mới, nhưng chỉ có phần mười trong bọn họ phải ra tòa tiểu hình và nếm mùi tù tội.

Florentin thất bại trong mọi cuộc làm ăn kiểu đó của ông ta và ông ta lại vừa thất bại thê thảm vố sau cùng.

- Bây giờ cậu muốn hay để tớ tiếp tục ?

- Tớ thấy tốt hơn cậu cứ ...

- Người khách cầu gặp cậu... biết cậu có mặt trong căn hộ, bởi cẩn thận thăm dò nơi bà gác cổng... có vũ khí... ghen lắm và muốn thanh toán ai vì chuyện đó...

“Tuy nhiên, bị kích động quá độ. Vì lo sợ cho cậu, Josée bảo rằng cậu vắng mặt, rằng nàng biết cậu ở đâu...

“ bước vào phòng ăn, băng qua đó... Cậu vội nhanh vào phòng tắm, rồi dĩ nhiên vào tủ treo áo...”.

- Tớ có giờ tới đó...

- Được rồi. Cậu rút về phòng ngủ.

- Vừa tự nhủ mình là tên đê tiện... Và chuyện đó, trước mặt nàng...

- Nàng biết chuyện cậu làm tiền bằng cách dọa phát giác chuyện thầm kín của ... Nàng hiểu chuyện gì xảy ra... Cậu bảo nàng im... Dù sao cậu vẫn bám lấy năm mươi nghìn frăng của cậu mà cậu xem như là dịp may cuối cùng của cậu...

- Tớ biết gì nữa... ai biết làm gì nữa... Josée van tụi tớ hãy bình tĩnh... giận dữ... Tới lúc nào đó bởi tớ vẫn từ chối trả lại những bức thư của , mở ngăn kéo và cầm lên khẩu súng lục... Josée bắt đầu hét lên... Tớ cũng sợ và...

- Và cậu đến đứng phía sau nàng phải ?

- Maigret, tớ thề với cậu rằng đó chỉ là ngẫu nhiên khi chính nàng nhận viên đạn...

“Người ta thấy rằng quen sử dụng vũ khí... múa máy... Tớ sắp sửa đưa những bức thư chết tiệt cho súng nổ...

“ có vẻ sững sờ... cổ họng thốt lên tiếng kỳ dị và chạy vội về phía phòng khách...”.

- Vẫn với khẩu súng lục trong tay chứ ?

- Tớ nghĩ rằng đúng thế bởi tớ gặp lại ... Khi tớ cúi xuống Josée nàng chết...

- Tại sạo cậu báo cảnh sát ?

- Tớ biết...

- Tớ biết... Cậu nghĩ tới bốn mươi tám nghìn frăng trong hộp bánh qui và cậu bọc chiếc hộp đó trong tờ báo ngày, nghĩ rằng đó là tờ báo phát hành buổi sáng...

“Trong lúc bỏ , cậu nhớ tới những bức thư và cậu dồn chúng vào túi cậu...

“Cậu sắp sửa giàu có... Mai đây cậu có người để dọa phát giác, phải vì mối quan hệ nữa, mà vì vụ giết người...”.

- Cái gì khiến cậu nghĩ thế ?

- Việc cậu chùi sạch đồ đạc và những nắm cửa... Nếu chỉ có những dấu chỉ tay của cậu, chúng cũng chẳng quan trọng gì, bởi cậu thể chối cãi có mặt trong phòng... chính kẻ kia mới là người cậu bảo vệ khi cậu hành động cách đó, bởi khi ngồi tù, còn đáng cây đinh...

Maigret nặng nề ngồi xuống và nhồi tẩu mới.

- Cậu về nhà và đặt hộp bánh quy tủ áo... Lúc đó cậu nghĩ tới những bức thư ở trong túi cậu... Cậu nhớ tới tớ và cậu nghĩ rằng người bạn học cũ có thể nặng tay với cậu... Cậu luôn luôn nhát đòn... Cậu còn nhớ ?... Có lần cậu bé, Dambois, nếu tớ lầm làm cậu sợ chỉ vì nó hăm vặn tay cậu...

- Cậu ác quá...

- Còn cậu ? Nếu cậu sống như tên phóng đãng, có lẽ Josée chết..

- Tớ tự trách mình suốt đời...

- Điều đó làm nàng sống lại... Và những nỗi ân hận của cậu can hệ gì đến tớ... Cậu đến diễn vở hài kịch nhoi của cậu và ngay những câu đầu tiến tớ hiểu là có cái gì lạc điệu...

“Cũng ở đó tớ thấy mọi đều giả mạo, méo mó nhưng tớ tìm ra được đầu mối dẫn tớ tới .

“Chính bà gác cổng gây khó khăn, bối rối cho tớ nhiều nhất...”.

- Bà ta bao giờ ngửi nổi tớ...

- Và cậu cũng bao giờ ngửi nổi bà ta... Bằng cách im lặng về người khách, những bà ta được hai nghìn hai trăm frăng mà bà còn đưa cậu vào rọ. Còn việc cậu nhảy xuống sông Seine, cậu làm điều dại dột, bởi điều đó khiến tớ nghĩ tới những bức thư...

“Điều hiển nhiên là cậu tìm cách để chết đuối. tay bơi cừ khôi thể chết đuối khi nhảy từ cầu Mới xuống sông cách chiếc xà lan mấy mét trong lúc các vỉa hè thiên hạ tấp nập...

“Cậu vừa nhớ rằng cậu có những bức thư trong túi. trong những thanh tra của tớ theo cậu bén gót... Người ta có thể lục túi cậu sắp tới đây...”.

- Tớ thể tin được cậu đoán ra...

- Tớ ba mươi lăm năm trong nghề..., Maigret làu bàu.

Ông qua văn phòng bên cạnh mấy tiếng với Lucas.

- Trong trường hợp nào cậu cũng đừng để mình bị xúc động, ông thêm.

Ông trở về văn phòng mình. Florentin mất tất cả kiên quyết của mình. Ông ta chỉ còn là thân hình cao lớn, rỗng , khuôn mặt hõm sâu, đôi mắt lấm lét.

- Nếu tớ hiểu đúng tớ bị truy tố về tội làm tiền phải ?

- Cái đó còn tùy...

- Tùy cái gì ?

- Tùy ông chánh án... phần cũng tùy tớ nữa... Cậu đừng quên rằng cậu xóa sạch những dấu chỉ tay để tụi tớ tìm ra được kẻ giết người. Cậu có thể bị buộc tội tòng phạm vì thế...

- Cậu làm thế chứ ? ?

- Tớ về điều đó với ông chánh án...

- năm tù, nhiều lắm là hai năm có thể tớ còn chịu đựng được, nhưng nếu tớ phải bị nhốt trong nhiều năm tớ ra tù bằng hai chân trước... Giờ đây lắm lúc tim tớ mệt lắm rồi...

Chắc chắn ông ta xin vào phòng bệnh của khám đường Sante. Đó là học sinh, ở Moulins chuyên chọc cười mọi người. Khi bài học trở nên đơn điệu, người ta quay sang ta để thúc đẩy ta trở nên buồn cười. Người ta biết ta đòi hỏi gì hơn. ta luôn tạo ra những cái nhăn nhó mới, những trò cười mới.

Thằng hề... lần dưới sông Nièvre, ta giả chết đuối và mọi người phải mất khắc đồng hồ mới tìm được ta sau đám kim tước hoa, ta bơi dưới nước về phía đó.

- Chúng ta còn đợi gì nữa ? Florentin hỏi, ông ta cảm thấy bồn chồn trở lại.

mặt, ông ta người thấy vụ việc giải quyết, mắt khác ông ta lại sợ người bạn học cũ của mình đổi thái độ.

Có tiếng gõ cửa. Lão Joseph xuất với tấm danh thiếp mà lão đặt bàn viết của Maigret.

- Hãy cho ông ấy vào.,. Và ông bảo thanh tra Janvier dẫn người ở đó với cậu ấy tới...

Tự nhiên ông thấy thèm ly bia tươi hoặc hớp nhắc.

- Luật sư của tôi, ông Bourdon...

trong những tay khét tiếng của luật sư đoàn, cựu thủ lãnh, người có khả năng bước vào Viện hàn lâm Pháp. Lạnh lùng và đường bệ, Victor Lamotte, hơi khập khiễng đến ngồi vào chiếc ghế và kín đáo liếc nhìn Florentin.

- Ông cảnh sát trưởng, tôi nghĩ ông có những lý do vững chắc để đòi thân chủ tôi đến chứ ? Tôi được biết rằng hôm thứ bảy, ông tạo ra cuộc đối chất mà tôi xin dành quyền phản đối tính cách hợp pháp...

- Ông hãy ngồi xuống , ông luật sư, Maigret gọn.

Janvier đẩy vào phòng bà Blane đầy dao động, bất chợt đứng yên trước người đàn ông khập khiễng.

- Hãy vào , bà Blanc. Mời bà ngồi...

Bà ta có vẻ như bất thình lình đứng trước vấn đề mới mẻ.

- Ai đây ? bà vừa hỏi vừa chỉ vào luật sư Bourdon.

- Luật sư của ông Lamotte, bạn bà...

- Ông bắt ông ấy à ?

Bà ta có đôi mắt ngang mày hơn bao giờ.

- Chưa đâu, nhưng tôi làm chuyện đó trong khoảnh khắc tới đây. Bà nhìn nhận rằng chính ông ấy vào thứ tư vừa qua, khi từ căn hộ của Papet bước xuống trao cho bà hai nghìn hai trăm quan để bà im lặng, đúng ?

Bà ta nghiến răng, đáp.

- Ông làm khi cho bà ấy số tiền đó, ông Lamotte ạ... Tầm quan trọng của số tiền khơi dậy lòng thèm muốn của bà ấy... Bà ấy nghĩ rằng nếu im lặng của bà ấy được trả bằng giá đó, nó còn đáng được hơn nữa...

- Tôi biết ông muốn gì...

Còn ông luật sư nhíu mày.

- Tôi xin giải thích cho ông biết tại sao chính ông là người cuối cùng tôi phải chọn lựa trong nhiều kẻ tình nghi. Ngày thứ bảy, bà Blanc, mà tôi cho thanh tra canh chừng, thu xếp để vượt khỏi người này khi vào cửa hàng có hai lối ra... Bà ấy muốn gặp ông để đòi ông món tiền thêm... Và bà ấy rất vội vàng bởi bà ấy có thể sợ rằng lúc nào đó sớm sủa tôi có thể bắt ông...

- Tôi có gặp người đàn bà hôm thứ bảy...

- Tôi biết... Điều quan trọng là bà ấy tìm ông. Các ông gồm ba người có ngày riêng cho mỗi người. Frangois Paré ngày thứ tư, Courcel từ chiều thứ năm tới thứ sáu... Còn Bodarel bất thường hơn...

“Thông thường thương gia ở tỉnh đến Paris trong vài ngày lo công việc hàng tuần và trở về nhà ngày thứ bảy... Thế nhưng đó phải là trường hợp của ông bởi chiều thứ bảy ông dành cho Papet...

“Bà gác cổng biết điều đó và vì thế bà ấy tìm cách gặp ông... Bà biết rằng còn buổi hẹn, ông rời Paris hôm trước...”.

- Tài tình, ông luật sư ghi nhận, nhưng tôi nghi ngờ hội đồng có thể bằng lòng với lời buộc tội nhàng như thế.

Bà gác cổng im lặng, bà trở nên nặng nề và bất động hơn bao giờ.

- Đương nhiên rồi, ông luật sư ạ, phải luận cứ đó mà tôi bắt thân chủ của ông... Florentin, có mặt ở đây, thú nhận tất cả...

- Tôi nghĩ ông ấy là người được coi như là thủ phạm.

Florentin, hai vai lõm xuống, còn dám nhìn ai nữa.

- phải thủ phạm, Maigret đáp lại. Mà là nạn nhân...

- Tôi hiểu gì nữa.

Còn Victor Lamotte hiểu và dao động ghế.

- Về mặt lý thuyết chính ông ấy là người mà khẩu súng chĩa vào... chính ông ấy là người mà ông Lamotte hăm dọa để thu về những bức thư tai hại... Nhưng ông Lamotte là tay súng quá tồi và hơn nữa, khẩu súng lại chính xác...

- Đúng thế ? ông luật sư hỏi thân chủ của mình.

Ông trông đợi tình huống câu chuyện xảy ra như thế. Lamotte đáp và nhìn Florentin bằng con mắt dữ tợn.

- Cho việc biện hộ của ông, ông luật sư ạ, tôi xin thêm là thân chủ của ông chủ ý giết người. Đó là người thích ai chống lại mình và mâu thuẫn khiến ông ấy giận dữ... Bất hạnh thay ông ấy lại có vũ khí trong tay và phát súng bắn ...

Lần này, người đàn ông khập khiễng rùng mình và quay về phía Maigret vẻ mặt sững sờ.

- Xin các ông đợi tôi chút...

Maigret lại xuyên qua những hành lang của tòa án, con đường mà ông qua hôm thứ bảy. Ông gõ cửa phòng ông chánh án và gặp ông này vùi đầu trong hồ sơ dày cộm trong lúc viên lục thay ông lau chùi gian phòng trong..

- Thế là xong ! Maigret vừa buột miệng vừa buông mình trốn chiếc ghế.

- Ông ấy thú nhận ?

- Ai ?

- cái ông Florentin ấy, tôi nghĩ...

- Ông ta giết ai cả... Tuy nhiên tôi vẫn cần trát bắt giam ông ta. Lý do: mưu tống tiền.

- Còn kẻ giết người ?

- ngồi đợi trong văn phòng tôi với luật sư của , ông Bourdon...

- Tay này gây khó dễ đấy. Đó là trong...

- Ông này rồi cũng nhũn nhặn thôi... Tôi đây là tai nạn, nhưng có nhiều trường hợp giảm khinh cần xét tới...

- Người nào trong bọn họ...

- Người khập khiễng, Victor Lamotte, nhà buôn rượu ở Chartrons, Bordeaux nơi người ta đùa bỡn với những vấn đề danh giá, thứ bậc và cả đạo đức. . .Chiều hôm nay tôi viết báo cáo và hy vọng nộp cho ông trước tối... Bãy giờ gần trưa rồi và....

- Ông có đói ?

- Khát ! Maigret thú .

Vài phút sau, tại văn phòng của mình, Maigret trao những hồ sơ mang chữ ký của ông chánh án cho Lapointe và Janvier.

- Hãy đưa họ tới phòng Lý lịch tư pháp theo đúng thể thức thông thường, rồi đưa họ về phòng tạm giam...

Janvier chỉ vào bà gác cổng đứng dậy, cất tiếng hỏi :

- Còn bà kia ?

- Tính sau... Trong khi chờ đợi bà ấy nên về chỗ của mình... Nhà gác cổng thể trống trải mãi được...

Bà ta nhìn Maigret, đôi mắt bộc lộ ấn tượng nào. Bà gì và về phía cửa.

- Các cậu gặp tôi ở quán bia Dauphine chứ ?

Chỉ khi xong việc ông mới lớn tiếng thú nhận với những người cộng với mình về cuộc hẹn nhẫn tâm với hai người đàn ông mà người ta nhốt.

Năm phút sau nơi quầy hàng của quán ăn quen thuộc mà phần tạo thành quầy rượu, ông gọi :

- Bia !... Trong cái ly to nhất mà các bạn có...

Trong ba mươi lăm năm, Maigret chưa bao giờ gặp người bạn học nào của trường trung học Banville.

Và ông gặp lại Florentin !


- HẾT –