1. Bà cụ năm nay tám mươi tư tuổi rồi, bị bệnh si ngốc hơn hai mươi năm nay. Hai mươi năm qua, mỗi ngày bà đều càng ngừng quên nhiều hơn, mỗi giây mỗi phút đều quên mất việc nào đó. Tỷ như trong giờ bà cầu hộ sĩ chăm sóc đánh răng rửa mặt cho mình đến vài lần, hoặc giả lại liên tục cầu cơm trưa, đứa con nuôi ba mươi năm đến thăm bà, bà liền nghi hoặc hỏi: Nó là ai vậy. Có đôi khi thậm chí còn nhớ chính mình nữa, nhiều lần nhìn thấy cái gương đều bị hù sợ giật mình, nghĩ: Ơ, con mụ già xấu xí quái đản này chui ra từ đâu vậy? Hộ sĩ mới tới của viện dưỡng lão thấy bà ngồi ở xích đu, ê a chẳng biết là cái gì rất kỳ quái, vì vậy mới hỏi người viên công cũ: “Bà ta ngâm nga cái gì vậy?” Người khác thường lơ đễnh trả lời: “ đoạn kinh kịch – hình như là Bá vương biệt cơ .” “Nhưng là phải cái gì cũng nhớ rồi sao? Thế nào vẫn còn nhớ Bá vương biệt cơ chứ?” Vẻ mặt người hỏi vô cùng kinh ngạc. Đương nhiên phải là cái gì cũng đều nhớ , trong đầu bà thường vẫn xuất vài đoạn ngắn lóe lên, nhưng thể hoàn toàn liên tiếp, tựa như là miếng vải nhung bị buộc cắt rời thành các tua , biến thành từng miếng từng miếng hình răng cưa, cự tuyệt dính lại với nhau lần nữa. Nếu có người có thể sử dụng máy camera thời gian để tỉ mỉ tổ hợp lại những chớp nhoáng vụt qua trong nháy mắt này, thấy được cả đời vui buồn ly hợp của Trình Ngọc Tú. Hình ảnh hạnh phúc cũng nhiều, chỉ có hai cái trong chớp mắt mà thôi. Cái đầu tiên đại khái là vào năm nàng mười lăm mười sáu tuổi, nàng mặc áo màu lam nhạt, khoác bộ áo choàng ngắn lông cừu, xa xa nhìn thấy người thanh niên mặc áo dài đứng dưới tán cây mai chờ nàng. Khi nàng chậm rãi đến gần, nghe thấy ta nhàng : “Này.” Mặt nàng hơi đỏ lên, đáp lời, đầu cũng thoáng cúi thấp xuống, nhưng trong lòng cũng cực kỳ vui sướng. Cái thứ hai là vào ngày động phòng hôm ấy, khăn voan đỏ của nàng bị gạt lên, thấy lộ ra khuôn mặt nhã nhặn lại mang chút men say. Mặt nàng đỏ lên, càng cúi đầu xuống hơn, bị dùng đầu ngón tay nâng lên: ”Rốt cục cũng lấy được nàng rồi.” Nàng chẳng biết nên cái gì, khuôn mặt còn đỏ hơn cả khăn voan, sóng mắt lưu chuyển nhìn ra nơi khác ở chung quanh, hàm răng cắn đôi môi non mềm đỏ mọng, rốt cục thấp giọng “ôi” tiếng. Người đàn ông ôn hòa thân thiết này từ nay về sau là trọn đời trọn kiếp của nàng.
2. Thế nhưng cũng đem lại cho nàng rất nhiều những đoạn đau khổ. Khi tân hôn (*mới cưới), bởi vì trượng phu thích nhìn nàng mặc xiêm y rực rỡ, nên chiếc sườn xám của nàng nếu phải màu đỏ cũng là màu lục, hoặc có thể là đĩnh vàng cổ áo, cổ tay đeo sính lễ của , đôi vòng tay vàng trang trí long phượng, mỗi cái nặng chừng hai lượng. Bà bà (*mẹ chồng) và chị em dâu khinh thường : “Rốt cuộc là xuất thân con hát, bất kể lúc nào cũng quên thể ra.” ngừng sau lưng, trước mặt cũng quyết kiêng kỵ, nàng lặng lẽ đem sườn sám đổi thành nguyệt sắc, hơn nữa cũng cởi vòng xuyến ra, trượng phu hỏi đến chỉ là do rất quý trọng, sợ đánh mất, dần dần cũng hỏi nữa. Đúng vậy, nàng chỉ là con hát. Sinh nhật lão thái thái Liễu gia ngày đó, nhị thiếu gia mời gánh hát của các nàng tới để chúc thọ cho mẫu thân. Vốn tới phiên nàng đóng Ngu Cơ, nàng chỉ là đứa nho , thế nhưng ngay trước khi bắt đầu sư tỷ lại bị mất giọng, nàng liền kiên trì lên diễn, kết quả vừa cất tiếng liền tỏa sáng khắp phòng lớn. Xuống đài, sư tỷ : ”Ngọc Tú à, em xuất sư (*hết thời gian học nghề) rồi đó, sau này trong gánh hát này em là đầu bài* rồi.”! (*đứng đầu bảng) Trình Ngọc Tú vốn diễn vai hoặc vai phụ, xướng vai nha hoàn mười năm qua, vĩnh viễn là hồng nương (*bà mai mối) xinh đẹp trong ”Tây sương ký”, bỗng nhiên trong phút chốc trở thành đầu bài, chỉ là nàng vẫn còn chưa kịp kinh qua liền gả cho Liễu nhị thiếu. Là cho đại kiệu tám người khiêng qua đón, Nhị thiếu quyết tâm lấy nàng, cũng ngại trong gia đình phản đối thế nào liền để nàng làm đại phòng (*vợ lớn). Buổi tối tân hôn ngày đó, nhàng thấp giọng bên tai nàng: “Ngọc Tú, kiếp này ta quyết phụ nàng.” Trừ trượng phu ra, trong nhà này ai cấp nàng sắc mặt hòa nhã, nhưng nàng vẫn chịu đựng. Rồi tới năm thứ ba, nàng có thai, bà bà thoáng cái như thay đổi tính tình, hỏi han ân cần. Đại thiếu gia của Liễu gia có nhất thê nhị thiếp vẫn còn suốt ngày hồ đồ ở kỹ viện, lại trước sau thể tòi ra được nhất nam bán nữ, bà bà sớm chết tâm, giờ đây chủ gia đình Nhị thiếu có hậu sinh, làm sao bảo bà ta mừng rỡ lạ thường được chứ? Nhị thiếu ôm lấy nàng mỉm cười: ”Chúng ta sinh bốn đứa có được ? Hai trai hai , tên ta đều nghĩ xong rồi. Huynh đệ là Mạnh Trọng, tỷ muội là Kim Lan, nam hài gọi Mạnh Thanh, Trọng Bạch, nữ hài gọi Kim Nhất, Lan Song.” Nàng đọc sách nhiều lắm, cũng chỉ biết được vài chữ trong lời hát, tất nhiên tất cả đều nghe theo . Mang thai được bốn tháng, người Nhật bản đánh tới, cả nhà chạy nạn. Vì để nàng chen lên được ô tô, nhị thiếu bị người chen, nặng nề ngã xuống. Nàng cũng biết lấy được sức mạnh từ đâu, đẩy mọi người ra nhảy xuống ngoài cửa sổ xe. Nhị thiếu kinh hãi, cầm tay nàng: “Nàng ngốc sao? Còn mau ?” Nàng liều mạng lắc đầu: “Thiếp , thiếp ! Thiếp muốn cùng chàng ở chung chỗ.” Những năm đầu đó thực rất loạn, xa nhau có thể chính là vĩnh biệt, nàng làm sao có thể mình rời khỏi? Nhị thiếu có Ngọc Tú vẫn là Nhị thiếu, Ngọc Tú có Nhị thiếu cũng rốt cuộc còn là Trình Ngọc Tú. Nhị thiếu đặc biệt cảm động, còn : ”Ngọc Tú, kiếp này ta phụ nàng.”
3. Lần ấy nàng còn hài tử, hơn nữa vì chạy trốn gian khổ nên thể bảo dưỡng tốt, bác sỹ sau này cũng thể sinh nở được nữa. Nàng rất sợ hãi, trượng phu an ủi nàng: ” sợ, chờ đại ca có rồi, chúng ta nhận đứa làm con thừa tự là được.” Thế nhưng, bác cả (* trai chồng) bên kia cũng là thủy chung im ắng. Thái độ của bà bà đối với nàng càng ngày càng ác liệt hơn. Rốt cục có ngày tìm đến nàng, hồi lâu, nàng chỉ là , bản thân vẫn như cũ cúi đầu thêu đôi uyên ương giao quấn ở áo gối. chút nào nhận ra cây kim hung hăng châm vào ngón tay, tuôn ra hạt máu tròn vo, cũng cảm thấy đau, trong lòng chỉ chuyên chú nghĩ sao có thể thêu mắt uyên ương lên vết máu này. lát sau, nàng rốt cục ngẩng đầu lên với bà bà: ”Vậy nạp thiếp cho nhị thiếu .” Chuyện nạp thiếp nhanh chóng liền tiến hành hừng hực khí thế, nhị thiếu vẻ mặt tràn ngập xấu hổ: “Ngọc Tú, ta xin lỗi nàng. Đại ca Thượng Hải tìm bác sỹ kiểm tra, là nha phiến và nữ nhân phá hủy cơ thể … Liễu gia chỉ còn có ta rồi…” Nàng che miệng lại: ”Thiếp biết, thiếp cũng đều biết hết cả…” ôm nàng: ”Nàng yên tâm, ta thế nào cũng phụ nàng.” Mặc dù có hứa hẹn, nhưng lòng nàng vẫn run rẩy như trước tìm được chốn dừng chân. Chuyện nạp thiếp đường trì hoãn lại đột nhiên tiếp tục. Bà bà nhìn trúng chính là bạn học của tam tiểu thư. Có người nhà tiểu thư kia trước đây cũng là làm quan, sau này gia cảnh tuy suy tàn nhưng cũng là người Tây học. Liễu lão thái gặp người liền : Lão nhị mắt bị mù lấy con hát làm vợ, lại lấy được người thiếp rốt cuộc gia thế thuần khiết. Kết quả đến lúc chạm ngõ, đối phương lại cải biến chủ ý, ngẫm ra cũng là, nương có tài có mạo tới làm vợ bé, ở đầu chính là con hát, bảo sao nuốt trôi được ngụm tức này? Vì vậy lui rồi tới: gả cũng được, nhưng phải làm vợ lớn. Từ Chí Ma* cũng ly hôn rồi, Liễu nhị thiếu thể sao? (* nhà thơ chủ tướng của phong trào thơ tân cách luật giữa thập niên 20 của thế kỷ XX) Nhị thiếu giận dữ, mắng tiếng hoang đường, phẩy tay áo bỏ . Khi trở về bị bà bà gọi vào từ đường quỳ xuống, ống thuốc lào đổ ập gõ xuống dưới đất: ”Nghịch tử, lấy con hát kia khiến cha mày tức chết rồi, bây giờ mày muốn tao chết sao?” Kỳ thực ai cũng đều biết Liễu lão thái gia triền miên giường bệnh nhiều năm, chính là nàng gả tới được nửa năm sau qua đời. Nhị thiếu quỳ gối nơi từ đường, kiên cường chịu đánh, cắn răng liều chết cũng theo. Bà bà có biện pháp liền tìm trưởng bối trong tộc tới luân phiên oanh tạc, nhị thiếu rốt cục mở miệng câu: ”Ta dù sao cũng thể làm gì có lỗi với nàng…” Ngọc Tú nghe xong lời này, nước mắt rơi vãi tựa như chuỗi hạt châu đứt, cuối cùng cũng vẫn tưởng nhớ nàng… Từ đường Liễu gia luôn là nơi cấm địa của nàng, nhưng nàng vẫn luôn tựa ở ngoài cửa lén lút theo dõi, thấp thỏm chờ xem chính mình bị vận mệnh xử lý thế nào, vừa nhìn vừa khóc. Nàng phải là người vì hoa tàn nguyệt lụi mà rên rỉ rơi lệ, cho dù người ta coi thường nàng thế nào cũng thể làm nàng khóc, nàng khóc là bởi vì thương . Sau khi trưởng bối trong tộc rốt cục ra, thấy nàng, liền phất mạnh tay áo, hừ tiếng: ”Trình Ngọc Tú, Nhị thiếu đối với ngươi cũng coi như có tình, ngươi cũng đừng vô nghĩa!”
4. Nàng nhịn được bật cười, tất cả mọi người đều biết nàng là con hát, cũng đều biết đạo lý ”Kỹ nữ vô tình, con hát vô nghĩa”, vậy mà bây giờ lại mở miệng muốn đòi cái nghĩa của nàng, thực là buồn cười. Lẽ nào muốn nàng phải hai tay dâng hưu thư (*thư bỏ chồng bỏ vợ), mới là giữ được cái chữ nghĩa này? Tới đêm, Nhị thiếu trở về phòng suy nghĩ trận rồi : ” bằng chúng ta thôi.” Nàng đơn ngẩng đầu nhìn : ”Được! Chỉ là… chàng được sao?” A, ra chiến loạn có thể khiến thần linh ở cao biến thành con người bình thường mặt đất. Nhị thiếu vừa che chở ba vị nữ quyến, vừa còn phải trông nom hành lý, hết sức chật vật. Liễu lão thái vậy mà lại mặc áo dài vải bông màu xanh thô ráp, tam tiểu thư đầu tóc bù xù tùy tiện tết bím sau đầu, người ngoài kia chính là vợ mới của ? Mặt mày vàng vọt, tiều tụy thể tả, tay còn bế hai đứa trẻ mới sinh. Cuối cùng… Liễu gia cuối cùng cũng có con cháu rồi. Nhị thiếu đẩy mạnh bọn họ vào trong ke, quay đầu lại rốt cục trông thấy nàng, nhất thời ngây người, đứng ngẩn ra bất động. Nàng chen tới bên cạnh : ”Các người cũng Hương Cảng sao?” ra lời, gật đầu rồi lại lắc đầu. Nàng nghĩ nghĩ chút nhàng hỏi: “Hài tử tên gọi là gì?” ”Là song sinh, đứa tên là Bồi Đức, đứa tên là Bồi Hoa.” ” phải nên gọi là Mạnh Thanh và Trọng Bạch sao?” thấp giọng : ”Đó là tên hài tử của ta và nàng, làm sao có thể để cho những người khác dùng?” Nước mắt nàng mãnh liệt tuôn trào, toàn thân càng ngừng run rẩy: “Trước tiên đừng nữa, mau lên tàu .” cười khổ lắc đầu: “Lên tàu gì cơ? Ta chỉ có ba tấm vé, vốn muốn nhìn chút có thể lẩn vào hay , nhưng mà canh giữ nghiêm ngặt như vậy…” Ngọc Tú thấy người phụ nữ bế hài tử lên tàu liều mạng ngóng về phía bọn họ, hét lên ngừng, thế nhưng thủy chung trở lại. có thể là nghe thấy hoặc có thể nghe thấy, nhưng dù sao vẫn quay lại: ”Cũng tốt, ta vẫn luôn tưởng nhớ nàng, lại thể tới tìm nàng… Để bọn họ Hương Cảng, chúng ta còn có thể lần nữa cùng chỗ.” Nghe xong lời này, trăm ngàn thua thiệt trong lòng nàng quay về, rung chuyển vô số ý niệm trong đầu, nàng bỗng nhiên mỉm cười: ”Ta đẹp hay là thê tử của ngươi đẹp?” Nhị thiếu kinh ngạc nhìn vẻ mắt tươi cười như hoa của nàng, trong lòng nghẹn lại: ”Nàng đẹp.” ”Năm ấy ta bằng lòng từ xe nhảy xuống tìm ngươi, hôm nay thê tử ngươi cũng chịu, ngươi là ta ngươi hơn hay là ta ngươi hơn?” Nàng cười rạng rỡ, tự nhiên diễm lệ gì sánh được: “Ta muốn ngươi cả đời cũng ta nhiều như ta!” Nhị thiếu còn suy ngẫm những lời này, bị nàng mạnh tay đẩy tới ke tàu, binh sĩ cạnh ke vừa muốn ngăn cản, nàng tay giương vé tàu ra đặt vào tay binh sĩ: ”Vé của đây.” Nhị thiếu cuồng loạn kêu to: ”Ngọc Tú…”
