Bến xe

Tác giả: Thương Thái Vi
Dịch giả: Greenrosetq
Giá bìa: 79.000 ₫
Công ty phát hành: Đinh Tị
Nhà xuất bản: NXB Thời Đại
Số trang: 304
Ngày xuất bản: 01/11/2013

Giới thiệu :
Trong cuộc sống thực, khi mỗi con người cất tiếng khóc chào đời, rồi lớn lên, rồi trưởng thành, rồi gặp được người trong định mệnh…Tất cả những giai đoạn đó, đều tuân theo quy luật được định sẵn, quy luật đó mang tên “Vận mệnh”. Khi đọc “BếnXe” của tác giả Thương Thái Vi, tôi mới thấm thiết cái quy luật mang tên “Vận mệnh” đó lại tàn nhẫn và bất công đến mức khiến tôi cảm thấy sợ hãi, ai có thể tự lựa chọn vận mệnh cho mình, chúng ta có thể là thiên tài nổi trội cũng có thể là con người bình thường trong dòng dòng xã hội. Tuy nhiên, chúng ta có thể dùng nghị lực để thách thức rồi đối đầu với chính vận mệnh đó, và cuộc đời của thầy Chương Ngọc cùng với học trò của thầy trong “Bến Xe” là ví dụ như vậy.

Bến xe của tác giả Trung Quốc Thương Thái Vi là câu chuyện tình cảm động giữa thầy giáo dạy Văn khiếm thị Chương Ngọc và học trò cấp ba Liễu Địch.

Chương Ngọc là người tài hoa và có nhân cách cao đẹp, đám cháy lớn cướp của tất cả tài sản và đôi mắt. Chương Ngọc xin về làm giáo viên dạy Văn tạm thời tại trường trung học. Mang trong lòng nỗi mặc cảm và kiêu hãnh, Chương Ngọc tạo cho mình vỏ bọc lạnh lùng, khác người, chấp nhận bất kỳ giúp đỡ thương hại nào của bạn bè, đồng nghiệp.

Liễu Địch là học trò hồn nhiên, trong sáng, văn chương và có tấm lòng nhân hậu. Những bài giảng của thầy giáo mù Chương Ngọc cho biết ước mơ, dạy biết hướng tới lý tưởng sống cao đẹp. Cảm động trước những bài học của thầy, Liễu Địch kiên quyết muốn giúp đỡ thầy giáo trong cuộc sống. tình nguyện làm trợ lý cho thầy ở trường, đưa thầy từ trường ra bến xe, chấm bài giúp thầy. Nhờ Liễu Địch, Chương Ngọc tìm lại ánh sáng cho tâm hồn mình từ khi mất đôi mắt.

Hai tâm hồn, tính cách, thế hệ cách xa nhau nhưng tìm thấy ở nhau đồng điệu. Ở họ, ngoài tình thầy trò còn nhem nhóm tình thầm, cao cả, thánh thiện. "Bến xe" là dụ về điểm dừng trong cuộc đời mỗi con người, khi người ta nhìn lại những điều qua và lạc quan chờ đợi những gì tới.

Chương 1 :

Liễu Địch lại đứng trước cánh cửa văn phòng đó.

Vừa qua mười hai giờ trưa, cả tòa nhà vắng vẻ, tĩnh mịch, chỉ có tiếng ve sầu kêu râm ran biết mệt mỏi những tán cây ngoài sân trường. Liễu Địch lau mồ hôi trán, điều hòa nhịp thở dồn dập do chạy mạch tới đây. giơ tay, gõ lên cánh cửa hai tiếng.

“Mời vào!” Bên trong vọng ra giọng trầm thấp, lịch nhưng lạnh nhạt. Liễu Địch đẩy cửa, vào phòng.

Đây là văn phòng làm việc đơn giản như thể đơn giản hơn. Trong phòng chỉ có cái bàn làm việc, hai chiếc ghế đặt đối diện nhau. bàn có chiếc bình giữ nhiệt với vỏ ngoài bằng sắt, hai tách trà sứ màu trắng, chiếc cặp da đen, lọ mực đỏ có cắm chiếc bút. Bên cạnh đó là đống vở bài tập xếp ngay ngắn.

người đàn ông ngồi chiếc ghế tựa vào cửa sổ. mặc bộ đồ đơn giản, áo sơ mi trắng, quần đen, gọn gàng, sạch nhưng có vẻ cứng nhắc, giống hệt văn phòng của .

Thần sắc người đàn ông nhợt nhạt, vậy mà gương mặt đó còn có cặp kính đen cỡ lớn, tựa hồ chiếc đầu lâu được khảm hai hốc mắt đen sì, mang lại cảm giác u ám, đáng sợ.

điều kỳ lạ là người đàn ông ngồi ngược sáng, gương mặt càng trở nên tăm tối. giống xác chết biết , khiến người đối diện có cảm giác lạnh lẽo và rờn rợn. Căn phòng này cũng trầm lặng giống như chủ nhân của nó. Thứ có sinh khí duy nhất là chậu hoa nhài bệ cửa sổ. Những nụ hoa trắng muốt hé nở, theo làn gió nhè , tỏa hương thơm thấm vào lòng người.

Thầy giáo chỉ tay vào chiếc ghế đối diện. Liễu Địch liền đến rồi ngồi xuống. lấy quyển vở đầu tiên trong đống vở bài tập bàn cách thành thạo, sau đó hắng giọng, bắt đầu đọc to: ““Phụ thân”. Lưng của người lại còng rồi…”

“Dừng!” Thầy giáo quả quyết ngắt lời Liễu Địch. “Đổi chữ “lại” thành chữ “càng”.” Liễu Địch cầm bút sửa lại, có thói quen phục tùng thầy giáo từ lâu. Thầy giáo có nhạy cảm đến mức cực đoan đối với chữ nghĩa. Điều này khiến Liễu Địch tâm phục khẩu phục.

Sửa xong, Liễu Địch lại đọc tiếp…

Sau khi đọc xong bài văn, thầy giáo trầm tư lát rồi lên tiếng: “Em hãy viết nhận xét: Nếu câu từ chuẩn xác, trang nhã, chẳng khác nào quần chưa kéo khóa lên sân khấu biển diễn.”

Liễu Địch đỏ mặt nhưng vẫn viết câu đó. biết phong cách phê bình của người thầy trước mặt, chỉ , hai câu ngắn gọn nhưng như con dao sắc nhọn, cắm sâu vào chỗ hiểm cách quả quyết và chuẩn xác, khiến bạn rất đau đớn, nhưng lại có thể giúp bạn tìm được điều gì đó trong nỗi đau.

Liễu Địch vẫn còn nhớ cảnh tượng lần đầu tiên thầy giáo nhận xét bài văn của cả lớp. Lúc phát vở bài tập, gần như các bạn trong lớp bị đả kích nặng nề bởi những lời nhận xét chỉ có khuyết điểm, có ưu điểm của thầy. Có người òa khóc ngay tại chỗ, có người chửi ầm lên. Thầy giáo chỉ yên lặng đứng bục giảng, coi như nghe thấy. Kể từ giây phút đó, mỗi lần làm văn, các bạn đều hết sức cẩn thận, dè dặt trong việc chọn đề tài và bố cục. Họ cũng thận trọng đặt câu, chỉ sợ lại bị thầy nhận xét cay nghiệt. Vậy mà cả lớp vẫn bị phê bình, mức độ ngày càng gay gắt. Nhận đả kích hết lần này đến lần khác, các bạn dần phát , trình độ làm văn của mình tiến bộ nhanh chóng.

Liễu Địch là học sinh duy nhất chưa từng bị thầy phê bình. Bài văn của có lời nhận xét, chỉ có điểm số, điểm cao nhất lớp. Mặc dù lúc chấm điểm, thầy bao giờ hỏi ai viết bài văn này, Liễu Địch cũng bao giờ tiết lộ tên , nhưng đến khi trả bài, thầy luôn : “Liễu Địch, em hãy đọc bài văn của em cho cả lớp nghe.”

Viết xong, Liễu Địch lại cầm quyển vở thứ hai lên…

Lúc này bên ngoài cửa sổ, tiếng huyên náo dần át tiếng ve kêu. Phê xong quyển bài tập thứ mười, Liễu Địch nhìn đồng hồ đeo tay, giờ hai mươi lăm phút, thế là đứng dậy, cất giọng nhàng: “Thầy Chương, sắp đến giờ lên lớp rồi.”

Thầy Chương cũng chầm chậm đứng dậy. Liễu Địch đến đỡ thầy, hai thầy trò cùng rời khỏi văn phòng.

Ngôi trường cấp ba trọng điểm hàng đầu của tỉnh này có hai tòa nhà. Lớp 11-1 của Liễu Địch nằm ở tầng hai dãy phía nam, trong khi văn phòng của thầy Chương nằm ở tầng bốn dãy phía bắc. Hai thầy trò phải leo cầu thang khá cao, qua sân thể dục tương đối rộng. Tòa nhà phía bắc cũ kĩ, cầu thang lên xuống xập xệ. Liễu Địch vừa cẩn thận từng bước đề phòng mấy cậu nam sinh chạy hùng hục có thể lao vào mình. Mặc dù vậy, vẫn bị nam sinh cao lớn chạy lên tầng va phải vai. Liễu Địch vội vàng lắc đầu, ra hiệu cho cậu nam sinh im lặng. Sau đó, tiếp tục về phía trước như có chuyện gì xảy ra. Tuy bờ vai nhói đau nhưng vẫn buông tay khỏi thầy Chương.

Giữa sân thể dục, đám học sinh nam lớp 12 đá bóng. Liễu Địch chau mày quan sát. sợ nhất là qua nơi này, sợ “đạn pháo” hai màu trắng đen bay bay lại đập trúng người, sợ những “cỗ xe tăng” đâm phải thầy Chương. Cũng như mọi hôm, rảo bước nhanh. May mà xảy ra cố, hai thầy trò ra khỏi “khu vực nguy hiểm” cách an toàn.

Đến khu vực tòa nhà phía nam, khí dễ chịu hơn hẳn. Tòa nhà phía nam là dãy phòng học mới xây dựng chưa được hai năm. Các phòng học rộng rãi, sáng sủa, trông có vẻ giống những ngôi trường đại. Lúc này, Liễu Địch mới thở phào nhõm. đỡ thầy Chương vào lớp, tới chỗ bục giảng. Sau đó, mới quay về chỗ ngồi của mình.

Liễu Địch khát khô cổ họng, bụng nhâm nhẩm đau do ăn cơm trưa quá vội. vuốt bụng theo thói quen, lặng lẽ rút quyển sách Ngữ văn. Tiếng chuông báo hiệu giờ lên lớp reo vang, thầy Chương cất giọng trầm trầm: “Chúng ta bắt đầu học.”

Chương 2.1

Liễu Địch vĩnh viễn bao giờ quên cảnh tượng lần đầu tiên gặp thầy Chương Ngọc.

Lúc đó, mới thi đỗ vào ngôi trường cấp ba trọng điểm có lịch sử lâu đời với thành tích đứng đầu toàn thành phố. Tuy nhiên, thành tích của khiến người khác vui mừng, còn bản thân hề cảm thấy tự hào. Liễu Địch nhanh chóng chán ngán tình cảnh gặp ai cũng được khen ngợi và chúc mừng. Mọi người đều gọi là “thiên tài”, trong khi đó rất ghét bị gọi là “thiên tài”.

Liễu Địch còn nhớ, năm lên bốn tuổi, khi được bế đứng ghế, cất giọng non nớt đọc thuộc làu hai câu: “Xuân giang triều thủy liên hải bình. Hải thượng minh nguyệt cộng triều sinh”[1] trước mặt học giả, nhìn thấy ánh lệ lấp lánh trong mắt vị học giả đó. Kể từ lúc đó, Liễu Địch được gọi là “thiên tài”.

[1] Hai câu thơ trong bài Xuân quang hoa nguyệt dạ (Đêm trăng hoa sông xuân) của Trương Nhược Hư, nhà thơ đời Đường, Trung Quốc. Dịch thơ: “Triều lên ngang mặt sông xuân. Biển đêm, trăng cũng sáng ngần sóng xô” (bản dịch của Nguyễn Lãm Thắng).

Năm tuổi, Liễu Địch có bài thơ đầu tiên đăng tạp chí. Biên tập viên của tạp chí còn đến tận nhà chúc mừng . Nhìn chú biên tập viên mặt nhễ nhại mồ hôi, biết mình có chút tài năng. Sau đó, Liễu Địch đoạt giải nhất cuộc thi viết văn toàn quốc năm chín tuổi, tác phẩm của thường xuyên xuất báo và tạp chí, ngừng được thiên hạ gắn mác “thiên tài”.

Chỉ là nghe quá nhiều, Liễu Địch lại đồng tình, thậm chí bắt đầu nghi ngờ bản thân rốt cuộc có phải là “thiên tài” hay ? Nhìn gương mặt thiếu nữ ngày càng xinh xắn trong gương, đột nhiên cảm thấy danh hiệu “thiên tài” mà giành được là dựa vào dung nhan này. Những xinh đẹp chỉ cần có chút tài hoa là dễ dàng được người khác phái ưu ái và coi trọng. thế giới, điều này là luật bất thành văn.

Mỗi khi nghĩ đến nguyên nhân đó, Liễu Địch lại cảm thấy vô vị và chán nản. nhìn quá đủ những gương mặt tươi cười của người khác khi họ khen ngợi . Những gương mặt đó thể nhiệt tình quá mức, thành ra tự nhiên, Liễu Địch kết luận bằng hai từ “giả tạo”. cho rằng, ánh lệ trong ánh mắt vị học giả và mồ hôi trán chú biên tập viên mới là chân thực, mới là khẳng định từ “thiên tài” cách chuẩn xác nhất. Nhưng đó là chuyện từ ngày xửa ngày xưa, tại mười sáu tuổi, còn dám vỗ ngực tự xưng là “thiên tài” hay sao? Vì vậy Liễu Địch ngày càng ghét hai chữ “thiên tài”.

Xét ở khía cạnh khác, là thiên tài sao chứ? vẫn có quyền lựa chọn cuộc sống của mình. thích văn học nhưng vẫn phải cắm đầu học các môn Toán, Lý, Hóa. May mà ông trời ban tặng cho bộ óc thông minh, cần chăm chỉ cũng có thể học tốt ba môn đó.

Liễu Địch hiểu phải học những định luật, công thức và nguyên lý đó để làm gì. Trong tương lai, tuyệt đối sống dựa vào mấy môn học khô khan này. Nhưng Liễu Địch biết , nếu học mấy môn chán ngắt đó, thể thi đỗ đại học, được tiếp nhận nền giáo dục chính quy mang tính hệ thống. May mà năm lớp 11, trường bắt đầu phân ban, Liễu Địch có thể “bye bye” với môn Vật lý và Hóa học. Điều này khiến cảm thấy được an ủi phần nào.

Từ trước đến nay, Liễu Địch muốn sống trái với ý nguyện của bản thân. Vì vậy tham gia đoàn thể, làm cán bộ lớp, thậm chí bỏ lỡ vô số cuộc thi văn do trường tổ chức. Nhưng vẫn phải ép mình học các môn tự nhiên. Trong cuộc sống, bạn vĩnh viễn có cách nào làm mọi việc theo ý mình, dù bạn có là thiên tài chăng nữa.

Học ở ngôi trường trọng điểm, Liễu Địch mong bản thân được bạn bè để ý và quý, cũng hy vọng các thầy đề cao . tâng bốc ai, lấy lòng ai. chỉ cần cuộc sống chân thực, tự do, độc lập. hy vọng sau khi qua đời, bia mộ khắc câu của nhà văn người Pháp Stendhal[2]: “Từng sống, từng , từng sáng tác, từng phát biểu…”

[2] Stendhal (1783-1842): trong những nhà văn nổi tiếng nhất của chủ nghĩa thực với các tiểu thuyết như Đỏ và đen, Tu viện thành Pama.

Mang tâm trạng đó, Liễu Địch gặp thầy Chương Ngọc ở tiết ngữ văn đầu tiên của năm lớp 10.

Liễu Địch vẫn còn nhớ , lúc thầy Chương Ngọc vào lớp, hiểu tại sao cả phòng học vốn ồn ào đột nhiên yên tĩnh hẳn. Ai nấy đều cảm thấy có điểm gì đó bất bình thường nhưng biết diễn tả ra sao. Thầy Chương dè dặt bước từng bước lên bục giảng trong khí yên lặng đó.

Liễu Địch vẫn còn nhớ , lúc thầy Chương Ngọc vào lớp, hiểu tại sao cả phòng học vốn ồn ào đột nhiên yên tĩnh hẳn. Ai nấy đều cảm thấy có điểm gì đó bất bình thường nhưng biết diễn tả ra sao. Thầy Chương dè dặt bước từng bước lên bục giảng trong khí yên lặng đó.

Bộ dạng của thầy Chương nghiêm túc đến mức thâm trầm. Thầy cao gầy, sống lưng thẳng tắp, sắc mặt trắng bệch vô cảm, bờ môi mím chặt. Đặc biệt là cặp kính đen như hai hốc mắt hộp xương sọ, mang lại cảm giác lạnh lẽo, u, thê thảm. Chỉ liếc qua thầy, Liễu Địch bất giác rùng mình. có cảm giác phải mình nhìn thầy giáo, mà như vào ngôi cổ mộ tĩnh mịch, chết chóc, vừa vào bị bao vây bởi nỗi kinh hoàng đáng sợ.

có màn tự giới thiệu, có lời mở đầu, thầy Chương bắt đầu giảng bài.

“Các em, hôm nay chúng ta học tản văn Ánh trăng bên hồ sen của Chu Tự Thanh[3]. Mời các em mở sách giáo khoa, tôi đọc bài văn lần.”

[3] Chu Tự Thanh (1898-194: tự là Bội Huyền, người tỉnh Chiết Giang, tốt nghiệp khoa Văn-Triết trường Đại học Bắc Kinh (1920), từng là thầy giáo dạy Văn. Ông là nhà văn nổi tiếng Trung Quốc, sáng tác ở nhiều thể loại và có số lượng tác phẩm đồ sộ.

Lớp học bỗng xôn xao, nhưng nhanh chóng yên tĩnh trở lại. Liễu Địch đưa mắt về bục giảng, hai tay thầy Chương trống . Thầy hề cầm sách.

“Mấy ngày gần đây, trong lòng yên tĩnh. Tối nay ngồi ở trước sân hóng mát, tôi đột nhiên nhớ tới hồ sen tôi vẫn ngày ngày qua. Dưới ánh trăng sáng ngời, nó có dáng vẻ khác biệt. Trăng dần lên cao, tiếng nô đùa của bọn trẻ đường phố bên ngoài bờ tường dần biến mất. Bà xã ở trong nhà ru Nhuận Nhi ngủ… ngâm nga câu hát ru. Tôi thầm mặc áo khoác, mở cửa ra ngoài…”

Trời ạ! Cả lớp ngẩng đầu, há hốc miệng, ánh mắt kinh ngạc đổ dồn lên bục giảng nhìn người thầy ngẩng cao đầu, chắp hai tay sau lưng, đọc thuộc bài tản văn khá dài. Thầy cần nhìn sách cũng có thể đọc cách ràng, giọng vô cùng truyền cảm. Trong giọng của thầy có thơ, có họa, có tình, có cảnh, giống ảo ảnh mơ hồ, giống tiếng hát vang vọng. Thầy như đưa cả lớp tới hồ sen nhuộm ánh trăng bàng bạc đó. Trước mắt mọi người ra hình ảnh bông sen lay động dưới ánh trăng, tỏa hương thơm dìu dịu.

điều kỳ diệu hơn, thầy Chương thể được tâm trạng vi diệu rất khó phát giác của tác giả Chu Tự Thanh, đó là yên tĩnh mà ông theo đuổi trong suốt cuộc sống thực ồn ào. Cả lớp say mê lắng nghe. Lúc này, thầy Chương cũng như chìm trong mộng cảnh do thầy tạo ra. Vẻ mặt nghiêm túc và thâm trầm của thầy có vẻ ôn hòa, khiến thầy như có sinh khí hơn.

“Tối nay, nếu có người ngắt sen, hoa sen ở đây cũng được coi là “quá đầu người”. Chỉ thấy bóng nước lay động là được. Điều này khiến tôi nhớ về Giang Nam. Mải chìm trong suy tư, đến lúc ngẩng đầu, tôi phát đứng trước cửa nhà mình. Tôi lặng lẽ đẩy cửa vào, trong nhà tiếng động. Bà xã ngủ say từ lâu.” Thầy Chương đọc hết bài tản văn, sai chữ. Lớp học im phăng phắc, các bạn gần như nín thở, giọng truyền cảm của thầy vẫn phảng phất bên tai. Sau đó, biết ai đó vỗ tay đốp đốp, tiếp theo, cả lớp cùng vỗ tay nhiệt liệt.

Thầy Chương lấy lại vẻ lạnh nhạt và nghiêm túc. Thầy tỏ ra thờ ơ trước tràng vỗ tay tán thưởng và khâm phục của đám học sinh, đến khóe miệng cũng nhếch lên. Thái độ lạnh nhạt kỳ lạ của thầy khiến cả lớp càng ngạc nhiên trước việc thầy đọc thuộc bài tản văn cách chính xác vừa rồi. Cả lớp bảo nhau mà cùng nghĩ đến từ “đọc”, thầy phải “đọc sách” mà là “đọc thuộc lòng”.

Tiếng vỗ tay thưa dần. Sau khi lớp học trở lại yên tĩnh, thầy Chương bắt đầu giới thiệu về tác giả. Về Chu Tự Thanh, thầy chỉ vài câu: “Chu Tự Thanh là giáo sư của Đại học Thanh Hoa kiêm viện trưởng Viện Văn học. Ông là học giả nổi tiếng, tác gia có ảnh hưởng lớn văn đàn, đồng thời cũng là người Trung Quốc có khí tiết. Thời tiểu học, các em được tiếp xúc với tản văn Màu xanh của ông. Thời cấp hai, các em từng học hai tản văn Bóng sáng sau lưng và Mùa xuân. Ngoài ra, phải kể đến các tác phẩm như Vội vàng, Truyện ký chọn bạn đời…”

“Thầy ơi, thầy có thể “đọc” tác phẩm Truyện ký chọn bạn đời ?”

Cả lớp quay đầu về nơi phát ra tiếng . Đó là nam sinh cao gầy, cậu đỏ mặt, ánh mắt thách thức, giọng đầy mùi thuốc súng. Thế là các bạn lại đổ dồn ánh mắt về phía thầy Chương, trong đó ít người có tâm trạng xem trò vui. Đám học sinh xuất sắc ở ngôi trường xuất sắc, tật xấu lớn nhất là “tự cho mình là giỏi”, chúng ghét nhất thái độ ra vẻ ta đây của người khác. Thầy Chương bị chúng liệt vào hạng người “ra vẻ ta đây, khoe khoang tài năng”. Đọc thuộc lòng bài Ánh trăng bên hồ sen chẳng có gì là giỏi, nếu có thể đọc thuộc cả tác phẩm Truyện ký chọn bạn đời mà mọi người hầu như biết mới được coi là có bản lĩnh . Các bạn đều ngẩng đầu, chờ câu trả lời của thầy Chương với tư thế của kẻ bàng quan. Chỉ có người cúi thấp đầu, đó chính là Liễu Địch.

Đúng vậy, Liễu Địch nhìn thầy Chương. chưa từng đọc Truyện ký chọn bạn đời, thậm chí tên tác phẩm cũng là lần đầu tiên nghe tới. khi biết tản văn này, cả lớp chắc chẳng có ai biết. Bắt thầy Chương đọc thuộc tản văn quá nổi tiếng, ít người biết đến trước mặt cả lớp là thử thách lớn. Liễu Địch cảm thấy hơi lo cho thầy Chương. Có lẽ là học sinh duy nhất quan tâm đến thầy, bởi vì hề có ý nghĩ thầy “ra vẻ ta đây” hay “khoe khoang tài năng”. Tuy nhiên, Liễu Địch biết làm thế nào để ngăn cản việc diễn ra. Điều duy nhất có thể làm là bày tỏ kháng nghị bằng cách cúi đầu.

Sắc mặt thầy Chương vẫn vô cảm. “Tôi thử xem sao.” Câu của thầy khiến cả lớp nổi lên những tiếng bàn luận. Nhưng thầy nhanh chóng cất tiếng: “Bản thân là con cháu đích tôn, vì vậy chưa đến mười tuổi, tôi được nghe nhắc đến chuyện chọn vợ…”

Thầy Chương đọc hết câu này đến câu khác. Thầy vẫn ngẩng cao đầu, chắp hai tay sau lưng, bộ dạng thong dong, từ tốn. Liễu Địch vô cùng kinh ngạc. ngẩng đầu, phát các bạn thầm bàn tán. Chúng cũng ngạc nhiên như .

thực tế, ai có thể chứng thực tản văn thầy Chương đọc thuộc lòng rốt cuộc có phải là Truyện ký chọn bạn đời hay .

“Thưa thầy!” giọng vang lên cắt ngang lời thầy Chương. “Thầy có thể đọc Jane Eyre, tác phẩm tiêu biểu của Charlotte Bronte[4] ạ?” Cậu nam sinh vừa lên tiếng nhanh chóng rút quyển sách từ cặp sách ra, đó chính là quyển Jane Eyre.

[4] Charlotte Bronte (1816-1855): nữ nhà văn người , tác giả của những tiểu thuyết được xếp vào hàng kinh điển của văn học .

“Chương mấy?” Thầy Chương tựa hồ nhìn thấy hành động mang tính chất sỉ nhục đó.

Chương 2.2

“Chương ạ!”

“Ngày hôm đó vốn thể tản bộ. sai, buổi sáng chúng tôi dạo tiếng đồng hồ trong rừng cây trụi lá…”

“Chương ba.”

“Trong ký ức của tôi, việc tiếp theo là tôi cảm thấy giống như tỉnh dậy sau cơn ác mộng kinh hoàng…”

“Chương mười.”

“Cho đến bây giờ, tôi ghi chép tường tận số chuyện nhặt đáng kể trong cuộc sống…”

“Chương hai mươi lăm.”

“ tháng sau khi tỏ tình, mấy tiếng cuối cùng có thể đếm được đầu ngón tay…”

“Chương ba mươi mốt.”

“Cuối cùng tôi cũng tìm thấy nhà…”

Vẻ kinh ngạc của cậu nam sinh cho cả lớp biết thầy Chương đọc sai chữ.
“Chương ba mươi sáu.” Cậu nam sinh chịu khuất phục, lại lên tiếng. “Thưa thầy, xin thầy hãy đọc câu tiếp sau câu này: “Là nỗi đau khổ như thế nào mà người này tựa hồ hạ quyết tâm trì hoãn?”

Tay phải của thầy Chương đột nhiên cuộn lại thành nắm đấm, người thầy hơi lảo đảo. Thầy im lặng hồi lâu. Liễu Địch nhìn thấy giọt mồ hôi trán thầy.

Các bạn trầm mặc, trao đổi ánh mắt đắc ý và vui vẻ của kẻ chiến thắng. Liễu Địch thở dài. hiểu vì sao nhìn những gương mặt cười cợt nỗi đau của người khác, trong lòng hơi khó chịu.

Cuối cùng, thầy Chương cũng lên tiếng, thầy đọc câu tiếp theo bằng ngữ điệu đau đớn: “Hai mắt ông bị mù. Đúng vậy. Edward Rochester hoàn toàn trở thành người mù…”

Cậu nam sinh buông quyển sách, lặng lẽ tuyên bố thất bại của mình. Các bạn khác như bùng lòng hiếu kỳ, nhanh nhảu nên tên loạt tác phẩm nổi tiếng chợt xuất trong đầu, dù số tác phẩm, bọn họ cùng lắm chỉ biết tên:

“Anna Karenina.”

“Hồng lâu mộng.”

“Phục sinh.”

“Hoàng Hà chảy về phía đông.”

“Ông già và biển cả.”[5]

[5] Anna Karenina, Phục sinh: hai tiểu thuyết nổi tiếng của nhà văn người Nga Lev Tolsoy. Hồng lâu mộng: tiểu thuyết nổi tiếng của Tào Tuyết Cần, Trung Quốc. Ông già và biển cả: tiểu thuyết nổi tiếng của nhà văn người Mỹ Ernest Hemingway. Hoàng Hà chảy về đông: tiểu thuyết của Lý Oa.

...

Cho đến khi còn ai đứng dậy đề nghị thầy Chương đọc thuộc tác phẩm nữa, cuộc khảo vấn mới kết thúc. Cả lớp ai thắng được người thầy lặng lẽ đứng bục giảng kia.

Cả lớp cuối cùng cùng bị chinh phục hoàn toàn. Vẻ bất mãn, ngông cuồng và thách thức mặt chúng hoàn toàn biến mất, thay vào đó là khâm phục và sùng bái. Lần đầu tiên trong đời, chúng biết thế nào là “ uyên bác”, là cảm giác bé và bi ai của con ếch ngồi dưới đáy giếng ngước nhìn bầu trời bao la.

Về phần Liễu Địch, biết thế nào là “thiên tài” thực .

Thế nhưng, trước vô số ánh mắt sùng bái, thầy Chương vẫn lạnh lùng, vô cảm. Thầy cất giọng bình thản: “Các em còn cần tôi đọc tác phẩm nào nữa ?”[6]

[6] Thầy Chương dùng từ “độc” có nghĩa nhìn vào sách hay văn bản để đọc.

“Đọc”? Lại là “đọc”? Những đứa trẻ mười sáu, mười bảy tuổi này, dù sùng bái người đến mấy, cũng thể chịu được ngông cuồng và miệt thị từ ngữ. Lớp học lại ồn ào. Trong thanh tạp loạn, giọng trong trẻo vang lên: “Thưa thầy, tại sao thầy luôn gọi “thuộc lòng” thành “đọc”? Lẽ nào thầy lớn lên với kiểu “đọc” sách đó?”[7]

[7] Đáng lẽ thầy Chương phải dùng từ “bội” tức đọc thuộc lòng. “Độc” và “bội” là hai từ có cách đọc, cách viết và ý nghĩa hoàn toàn khác nhau.

Đây là lời chất vấn của bạn cùng bàn Liễu Địch. Câu này dẫn đến loạt tiếng nhao nhao chỉ trích. Mọi người bàn luận, trách cứ thầy, như thể đó phải là người thầy chúng sùng bái vài phút trước mà là tên tội phạm.

Chỉ có Liễu Địch lên tiếng. Đúng ra là im lặng từ đầu đến cuối, đặt câu hỏi với thầy, cũng lên tiếng phê bình thầy.

Về phần thầy Chương, trước công kích của đám học sinh, thầy vẫn trầm mặc, tựa hồ những lời trách cứ bên dưới liên quan đến mình.

Liễu Địch ngước nhìn gương mặt vô cảm của thầy bằng ánh mắt nghi hoặc, muốn tìm ra nguyên nhân của trầm mặc đó. Trong đầu vụt qua ý nghĩ. Liễu Địch giật mình bởi ý nghĩ này, cuốn sách Ngữ văn trong tay rơi bộp xuống đất. so vai, cố gạt bỏ ý nghĩ đó nhưng nó càng lúc càng ràng trong đầu . Thầy mang giáo án, thầy dò dẫm từng bước lên bục giảng, thầy luôn gọi “thuộc lòng” là “đọc”, thầy đeo cặp kính đen...

Trời ạ! Liễu Địch đột nhiên cảm thấy ý nghĩ này vừa chân thực vừa sợ hãi. Tai ù ù, ra sức lắc đầu, dường như chỉ làm vậy mới có thể gạt bỏ suy nghĩ điên rồ đó. Cuối cùng, lại ngước nhìn gương mặt thầy. Thầy dường như phải đối diện với vô số gương mặt sống sờ sờ mà đối diện với sa mạc mênh mông, thậm chí là đêm tối vô tận.

Tiếng ồn ào trong lớp học dần lắng xuống. Các bạn nhanh chóng phát , bất kể chúng chỉ trích thế nào, cũng thể chọc giận người thầy đứng bục giảng. Đến khi phòng học còn tiếng động, thầy Chương mới từ tốn : “Các em, tôi sai, đúng là tôi “đọc”. Bởi vì tôi chỉ có thể “đọc” những cuốn sách in sâu trong đầu óc tôi.”

Cả lớp ngẩn ngơ. Liễu Địch là người đầu tiên có phản ứng. Trong đầu vang lên câu , thầy “đọc” bằng ngữ điệu đau đớn: “Hai mắt ông bị mù. Đúng vậy, Adward Rochester hoàn toàn trở thành người mù...”

Liễu Địch thể kiềm chế tiếng kêu khe khẽ: “Trời ơi!”

“Thực ra...” Thầy Chương tiếng. “Môn Văn ở cấp ba cần thiết phải đọc mẫu. Cứ đọc ra rả theo sách, đến bản thân tôi cũng cảm thấy tẻ nhạt, vô vị. Ngữ văn là môn bồi dưỡng học sinh có cảm giác với ngôn từ và con chữ. Nếu biến nó trở thành tiết học mổ xẻ nội dung giáo dục tư tưởng, chi bằng ở bên dưới các em lén lút đọc tiểu thuyết còn hơn. Vì vậy, từ nay về sau tôi đọc mẫu. Có điều...” Ngữ khí của thầy trở nên nặng nề. “Hôm nay, tôi phải đọc mẫu, tôi buộc phải làm vậy, dù có thể khiến các em hiểu nhầm tôi là kẻ ngông cuồng. Hy vọng các em hiểu lời tôi .” Ngừng lúc, thầy thêm câu: “Đúng rồi, từ nay về sau, trong tiết ngữ văn của tôi, các em có thể tự động đứng lên phát biểu, cần giơ tay.”

cần giải thích thêm điều gì, người ngu xuẩn nhất cũng hiểu hàm ý của câu cuối cùng. Nếu là trong hoàn cảnh bình thường, câu đó chắc chắn nhận được tràng vỗ tay nhiệt liệt. Nhưng bây giờ, các bạn cúi đầu hổ thẹn, dám nhìn gương mặt nhợt nhạt của thầy Chương. Liễu Địch chống tay lên trán, nỗi đau đớn chưa từng trải qua dấy lên trong lòng. cảm thấy hổ thẹn, ngược lại chỉ muốn khóc

Chương 3

Chuông hết tiết học vang lên nhưng ai rời khỏi chỗ.

Thầy Chương lại chậm rãi dò dẫm bước xuống bục giảng. biết cái cây lau nhà ở đâu bỗng chắn ngang trước mặt thầy. Thầy Chương tránh khỏi việc giẫm lên cây lau nhà.

“Cẩn thận!” Vài học sinh vội lao lên đỡ thầy, trước khi thầy bị ngã.

Nào ngờ vào giây phút đó, người thầy Chương run lên bần bật. Thầy hất tay đám học sinh, giống như gạt bỏ con rắn độc bám người.

“Tránh ra! Tôi cần giúp đỡ!”
Thầy Chương gằn giọng.

việc xảy ra nhanh chóng và đột ngột. Mấy học sinh có lòng tốt ngây người đứng đó, nhất thời chuyện gì diễn ra. Chỉ trong giây lát, từ đáy lòng chúng dâng trào cảm giác bị tổn thương, chúng nghi hoặc nhìn nhau rồi lại quan sát gương mặt lạnh lẽo của thầy Chương. Cuối cùng, ai nấy về chỗ người nấy, hổ thẹn biến mất, ý nghĩ báo thù lại dấy lên. Chúng thầm chờ mong thầy Chương té ngã, cũng như mong đợi thầy bị mất mặt trong giờ học.

Chỉ có Liễu Địch lặng lẽ theo thầy Chương ra khỏi phòng học.

Đến đầu cầu thang, học sinh biết từ góc nào lao tới, xô vào thầy Chương. Liễu Địch chạy vội đến đỡ thầy. Lần này, Liễu Địch nắm tay thầy rất chặt, thầy Chương hất tay ra.

“Cảm ơn em! Nhưng mời em cho!” Giọng thầy Chương vẫn lạnh lùng nhưng khá lịch . Có lẽ thầy ngờ, người đỡ thầy là học sinh vừa bị thầy trách mắng.

“Để em đưa thầy về văn phòng.” Liễu Địch buông tay.

“! Tôi cần giúp đỡ.” Giọng của thầy trở nên nghiêm khắc, gần như mất kiên nhẫn. Vài học sinh từ trong phòng học thò đầu ra xem.

“Để em đưa thầy về văn phòng.” Liễu Địch vẫn buông tay.

“Tôi nghĩ tôi ràng rồi.” Thầy Chương cố kìm nén cơn giận dữ, nhưng thầy vẫn cao giọng: “Nếu em còn chưa nghe , tôi có thể lại lần nữa, tôi cần giúp đỡ. Bây giờ em nghe chưa?”

“Em nghe rồi.” Giọng của Liễu Địch rất bình tĩnh và kiên quyết. “Nhưng... xin thầy cho phép em đưa thầy về văn phòng.”

“Nếu tôi cho phép em sao?” Giọng thầy Chương khàn khàn, lông mày nhíu chặt, tựa hồ chuẩn bị nổi nóng.

“Nếu thầy cho phép, em buông tay ngay lập tức.” Liễu Địch thấy run sợ trước thái độ của thầy, cất giọng trầm tĩnh, thẳng thắn và trong trẻo: “Có điều em theo thầy đến văn phòng. Trong khoảng thời gian đó, nếu thầy gặp phiền phức, em vẫn giúp thầy.”

“ giúp đỡ tốt nhất của em đối với tôi là tránh xa tôi ra.” Giọng của thầy Chương như bốc hỏa. “Tôi cần người nào đóng vai Thượng đế ở bên cạnh tôi.”

“Em phải Thượng đế, cũng chẳng muốn đóng vai gì.” Liễu Địch cất giọng nhanh, chậm, cao, thấp nhưng vang vọng khắp hành lang, truyền đến tai các bạn. “Em chỉ là học sinh của thầy. Với tư cách học trò, em muốn nhìn thấy người thầy em tôn kính và ngưỡng mộ bị xô ngã. Có lẽ thầy chịu đựng được điều này nhưng em thể, giống như em thể chịu đựng tư tưởng cao quý bị người đời bôi nhọ.”

Thầy Chương đột nhiên trầm mặc.

Liễu Địch nhướng mắt, muốn nhìn gì đó từ gương mặt của thầy Chương. Đáng tiếc, thầy Chương vẫn giữ nguyên vẻ mặt vô cảm. thực tế, gương mặt thầy từ đầu đến cuối bộc lộ sắc thái tình cảm nào, kể cả lúc thầy nổi giận.

lúc sau, thầy Chương lên tiếng: “Em là bé thích lo chuyện bao đồng.”

ngờ thầy ra câu này, Liễu Địch mỉm cười. “ phải em thích lo chuyện bao đồng, đưa thầy về văn phòng tuyệt đối phải chuyện bao đồng.”

Người thầy Chương khẽ run rẩy. Nếu phải Liễu Địch đỡ tay thầy, cảm nhận được chấn động này.

“Em rất cố chấp.” Sắc mặt thầy Chương vẫn vô cảm. “Đúng vậy, rất cố chấp, có thể là cố chấp như tôi

Liễu Địch lại cười. “Có lẽ vậy, nếu cũng được coi là cố chấp như thầy đó là vinh hạnh của em.”

“Vậy... ngoài cố chấp ra, em có thể đảm bảo em phải là người nhiều lời?”

“Em xin dùng danh dự để đảm bảo.” Liễu Địch lên tiếng, giọng rất chân thành, kiên quyết và ràng. “Em đảm bảo hỏi câu thừa thãi, câu tán gẫu liên quan, cùng người khác bàn tán bất cứ vấn đề gì liên quan đến thầy.”

Thầy Chương lặng lẽ thở dài. “Nếu em có thể giữ lời hứa, vậy ... xin em...” Thầy mím môi. “Hãy đưa tôi về văn phòng.”